องค์ประกอบสำคัญของการจัดสวนที่ขาดไม่ได้ก็คือ “ต้นไม้” ซึ่งแต่ละคนอาจมีเหตุผลในการเลือกพรรณไม้มาปลูกแตกต่างกันไป บ้างเลือกที่รูปทรงและสีสันของต้น บ้างมองประโยชน์ที่จะได้รับเป็นหลัก บ้างก็เลือกต้นไม้ที่กำลังมาแรงและอยู่ในกระแส
แต่สำหรับผู้ที่กำลังคิดจะจัดสวนและยังตัดสินใจไม่ได้ว่าจะเลือกต้นไหนดี เราได้สอบถามกองบรรณาธิการบ้านและสวน รวมถึง ศาสตราจารย์เอื้อมพร วีสมหมาย ผู้เชี่ยวชาญด้านพรรณไม้และเป็นหนึ่งในผู้เขียนหนังสือ “พรรณไม้ในงานภูมิสถาปัตยกรรม” และ “พฤกษาพัน” แต่ละท่านได้แนะนำต้นไม้ยอดฮิตที่นักจัดสวนนิยมใช้และไม่เคยตกเทรนด์ไม่ว่ายุคสมัยไหน เราจึงรวบรวมมาเป็นดัชนีให้คุณเลือก โดยแบ่งเป็น 4 กลุ่ม ดังนี้ ต้นไม้ยอดฮิต
ต้นไม้ยอดฮิต ไม้ใหญ่ในบ้าน
ช่วยสร้างความร่มรื่นและให้ร่มเงาแก่อาคารที่พักอาศัย หรือปลูกเป็นไม้ประดับเพื่อโชว์ความสวยงามของลำต้น รูปทรงของเรือนยอด ทรงพุ่มใบ รูปทรงหรือสีสันของดอก และกลิ่นหอมที่ทำให้บรรยากาศในบริเวณนั้นน่าพักผ่อนมากยิ่งขึ้น
1. หูกระจง
การใช้งาน: ปลูกเป็นไม้ประดับให้ร่มเงาแก่อาคารที่พักอาศัย ลาดจอดรถ หรือริมถนน มีพุ่มใบละเอียดแผ่เป็นชั้นสวยงาม ออกดอกช่วงกุมภาพันธ์ถึงเมษายน ควรปลูกโดยเว้นระยะห่าง 8 เมตร พุ่มจึงจะแผ่สวยงาม ต้นโตไว แต่ใบร่วงง่าย
สไตล์จัดสวน: โมเดิร์น อังกฤษ ทรอปิคัล บาหลี ญี่ปุ่น ไทย
2. ชมพูพันธุ์ทิพย์
การใช้งาน: เหมาะกับพื้นที่ลานกว้างหรือริมถนน เป็นไม้ให้ร่มเงาที่มีดอกสวยงามสะดุดตา นิยมปลูกเป็นกลุ่มใหญ่ในสนาม โตไว เลี้ยงง่าย ทนโรค และน้ำท่วมได้ดี ทิ้งใบหมดต้นก่อนมีดอก เมื่อดอกร่วงเต็มพื้นสนามจะเป็นสีชมพูสวยมาก แต่กิ่งเปราะง่าย จึงไม่เหมาะกับสนามเด็กเล่น
สไตล์จัดสวน: ญี่ปุ่น ไทย
3. ตีนเป็ดน้ำ
การใช้งาน: นิยมปลูกตามริมบ่อน้ำหรือน้ำตก โตเร็ว ทนลมแรง ทรงพุ่มเป็นชั้นสวย ดอกสีขาว ออกตลอดทั้งปี เลี้ยงง่าย แต่ไม่ควรปลูกบริเวณสนามเด็กเล่น เพราะมีน้ำยางสีขาวข้น ซึ่งอาจทำให้ระคายเคืองผิว
สไตล์จัดสวน: โมเดิร์น อังกฤษ ทรอปิคัล บาหลี ญี่ปุ่น ไทย
4. อินทนิลน้ำ
การใช้งาน: ปลูกเป็นไม้ประธานคอยให้ร่มเงา เริ่มผลัดใบในฤดูร้อน ก่อนใบจะร่วงจะเปลี่ยนเป็นสีแดง โดยใบอ่อนจะผลิออกมาใหม่มาทดแทน ในขณะที่ใบเก่ายังร่วงไม่หมด ระหว่างเดือนมีนาคมถึงพฤษภาคม โดยช่อดอกจะเริ่มออกเต็มไปหมด และจะบานต่อเนื่องกันเรื่อยไปจนถึงเดือนมิถุนายน ดอกสวยเป็นช่อใหญ่ตามปลายกิ่ง ดูแลง่าย
สไตล์จัดสวน: อังกฤษ ทรอปิคัล บาหลี ไทย
5. ปีบ
การใช้งาน: ไม้ใหญ่ที่เหมาะกับพื้นที่กลางแจ้งที่มีสนามหญ้า เพราะมีทรงพุ่มโปร่งทำให้มีแสงส่องถึงพื้นด้านล่างได้ ทนแล้งได้ดี ควรปลูกในบริเวณทิศใต้ของบ้าน เพราะเมื่อมีลมพัดก็จะหอบเอากลิ่นหอมมาด้วย มีกลิ่นหอมตอนเย็นถึงรุ่งเช้า เลี้ยงง่าย แต่ใบและดอกร่วงทุกวันต้องขยันกวาดกันสักหน่อย
สไตล์จัดสวน: โมเดิร์น อังกฤษ ทรอปิคัล บาหลี ไทย
- ปฏิทินปลูกดอกไม้ วางแผนจัดสวนให้มีดอกไม้สวยๆตลอดทั้งปี
- 58 ต้นไม้ยืนต้นที่ตัดได้-ขายได้-ใช้ค้ำประกันเงินกู้ได้
6. แคนา
การใช้งาน: เหมาะกับปลูกกลางแจ้งให้ร่มเงา ทั้งในสนาม ที่จอดรด และริมถนน เลี้ยงง่าย โตเร็ว ออกดอกสีขาวช่วงเดือนมีนาคมถึงมิถุนายน มีกลิ่นหอมและบานในตอนกลางคืน เมื่อดอกโรยจะร่วงลงพื้นรอบโค่นต้นดูสวยงาม นอกจากนี้ยังสามารถรับประทานได้ โดยนำไปลวกจิ้มน้ำพริกหรือทำแกงส้ม
สไตล์จัดสวน: อังกฤษ ทรอปิคัล ไทย บาหลี
7. จำปี
การใช้งาน: เจริญเติบโตเร็ว เหมาะกับปลูกใกล้บ้านริมระเบียงหรือลานบ้าน เพื่อให้ร่มเงาแก่ตัวบ้าน ใบขนาดใหญ่เก็บกวาดง่าย ดอกมีกลิ่นหอม ออกดอกตลอดทั้งปี นิยมเก็บในช่วงที่ดอกยังไม่บานเต็มที่ ควรปลูกในที่ดอนที่ไม่อยู่ใกล้แหล่งน้ำ เนื่องจากไม่ทนน้ำท่วมขัง
สไตล์จัดสวน: ทรอปิคัล ไทย บาหลี
8. มะฮอกกานีใบใหญ่
การใช้งาน: ปลูกให้ร่มเงาในสนาม ริมทะเล ริมถนน หรือริมรั้ว เพื่อบังสายตา รูปทรงชะลูด สามารถปลูกแบบเดี่ยวหรือปลูกเป็นแถวได้ ควรปลูกห่างกันอย่างน้อย 4 เมตร ปกติใบไม่ร่วงมากแ ต่ในฤดูผลัดใบจะร่วงจนหมดต้น เจริญเติบโตเร็ว เลี้ยงง่าย
สไตล์จัดสวน: ทรอปิคัล โมเดิร์น อังกฤษ
9. หลิว
การใช้งาน: นิยมปลูกบริเวณริมน้ำ เนื่องจากมีลักษณะกิ่งก้านและใบพลิ้วไหวอ่อนช้อยไปตามลม เข้ากับลักษณะของน้ำ และเกิดเงาสะท้อนสวยงาม ประกอบกับเป็นต้นไม้ชอบน้ำมาก สามารถทนน้ำท่วมขังได้นาน พบบ่อยในการจัดสวนจีนและสวนอังกฤษ เพราะช่วยลดความแข็งของอาคารและงานแนวโมเดิร์นได้ดี
สไตล์จัดสวน: โมเดิร์น อังกฤษ จีน ญี่ปุ่น
10. ไผ่เลี้ยง
การใช้งาน: สามารปลูกได้ในพื้นที่หลายแบบ ทั้งพื้นที่จำกัด พื้นที่กว้าง ปลูกริมรั้วตัดแต่งแทนรั้ว และปลูกเป็นกอสร้างจุดเด่นหรือฉากหลังให้สวน ไม่เหมาะกับปลูกในสนามหญ้า เนื่องจากมีร่มเงาและใบร่วงลงดินมาก เลี้ยงง่าย สามารถใช้ลำต้นมาประดิษฐ์เป็นสิ่งของหรือทำโครงสร้างได้
สไตล์จัดสวน: ทรอปิคัล โมเดิร์น ไทย จีน ญี่ปุ่น