“ว่าน 10 ชนิด” พืชสมุนไพร สรรพคุณเป็นยา
7.ว่านช้อยนางรำ
ลักษณะ ไม้พุ่มอายุหลายปีสูงได้ถึง1 เมตร รากสะสมอาหารขนาดใหญ่ใบเรียงสลับ ใบประกอบ 3 ใบย่อย ใบย่อยรูปไข่หรือรูปไข่แกมรูปใบหอก โคนใบกลม ปลายใบมน กึ่งกลางแผ่นใบเหลือบเงิน ใต้ใบมีขนละเอียดปกคลุมบนแผ่นใบมีต่อมที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของใบ ก้านช่อมีขน ดอกรูปถั่ว มี 5 กลีบ สีม่วงแดง ผลเป็นฝักหักข้อสีน้ำตาล ภายในมี 2-6 เมล็ด
สรรพคุณ เป็นว่านทางคงกระพันชาตรี ใช้เป็นยาแก้พิษยาเบื่อ ยาสั่ง และอาหารที่มีพิษ โดยนำหัวมาฝนกับน้ำซาวข้าวกิน จะทำให้อาเจียน นำเหง้ามาต้มกินเป็นยาแก้ปวดข้อต่างๆ
8.ว่านพญาช้างเผือก
ลักษณะ เป็นไม้ล้มลุกอายุหลายปี สูง 1 เมตร มีน้ำยางใสทุกส่วนของลำต้น ข้อปล้องชัดเจน ทุกส่วนอวบน้ำเมื่อมีอายุมากขึ้น ลำต้นมักเลื้อยไปตามผิวดิน ใบเดี่ยว เรียงเวียนสลับ รูปรีแกมรูปขอบขนาน โคนใบมนปลายใบแหลม ใบสีเขียว มีจุดด่างสีขาวกระจายทั่วใบ ก้านใบสีเขียวช่อดอกออกที่ซอกใบแบบเชิงลด มีกาบใบประดับรองรับช่อดอกสีเขียวอ่อน
สรรพคุณใช้เป็นสมุนไพร โดยนำใบมาตำกับเหล้าใช้ทาแก้แมลงสัตว์กัดต่อย ทุกส่วนของว่านชนิดนี้มีสารแคลเซียมออกซาเลต เมื่อสัมผัสน้ำยางจะเกิดอาการระคายเคืองอย่างแรง ก่อนใช้ควรศึกษาให้ดี
9.ว่านห้าร้อยนาง
ลักษณะ ไม้ล้มลุกอายุหลายปี ลำต้นเทียมสูงกว่า 50 เซนติเมตร ลำต้นใต้ดินเป็นเหง้า เหง้าหลักรูปทรงกลมแกมรูปรี ขนาดเล็ก เนื้อในหัวสีเหลือง แตกแขนงจำนวนมาก ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปใบหอก ปลายเรียวแหลม
สรรพคุณ หัวบดเป็นผงกินกับน้ำผึ้ง เป็นยาอายุวัฒนะ หรือกินหัวสดแก้จุกเสียด ปวดท้อง หรือโขลกกับเหล้าขาวคั้นน้ำดื่ม แก้โรคมดลูกพิการ มดลูกหย่อน หากต้มน้ำดื่ม 3 เวลาก่อนอาหาร จะช่วยแก้โรคตา หรือตำผสมเหล้าขาวแล้วผสมน้ำดื่ม แก้โรคซางเด็ก ใช้กวาดคอเด็ก
10.ว่านกระชายดำ
ลักษณะ ไม้ล้มลุกอายุหลายปี ลำต้นเทียมสูง 20-30 เซนติเมตร ลำต้นใต้ดินเป็นเหง้า เหง้าหลักรูปทรงกลมสีน้ำตาล เนื้อในสีม่วงอ่อนถึงสีม่วงดำ หัวใหม่เกิดด้านข้างต่อกันคล้ายสร้อยลูกปัด ยาว 7-10 เซนติเมตร ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปรีแกมรูปไข่ โคนใบเบี้ยว ขอบใบสีม่วง ใบอ่อนสีเขียวอมแดง เมื่อแก่เปลี่ยนเป็นสีเขียวทั้งสองด้าน ขอบใบสีม่วงแดง ช่อดอกออกที่ปลายลำต้นเทียม ยาวโผล่พ้นกาบใบ ดอกสีขาวแต้มสีม่วง
สรรพคุณ นำหัวมาหั่นเป็นแว่นๆ ตากแดด แล้วบดให้ละเอียดผสมน้ำผึ้งปั้นเป็นเม็ด กินครั้งละ 1 – 2 เม็ดก่อนอาหารทุกวัน จะช่วยบำรุงทางเพศสำหรับผู้ชาย แต่ควรศึกษาก่อนใช้ เพราะหัวสดจะทำให้หลอดเลือดขยายตัวและกระเพาะอาหารระคายเคือง หัวบดเป็นผงกินกับน้ำผึ้ง เป็นยาอายุวัฒนะ หรือกินหัวสดแก้จุกเสียด ปวดท้อง หรือโขลกกับเหล้าขาวคั้นน้ำดื่ม แก้โรคมดลูกพิการ มดลูกหย่อนหากต้มน้ำดื่ม 3 เวลาก่อนอาหาร จะช่วยแก้โรคตา หรือตำผสมเหล้าขาวแล้วผสมน้ำดื่ม แก้โรคตานซางเด็ก ใช้กวาดคอเด็ก
