TH / EN
กระแสวัฒนธรรมต่างถิ่นและความเจริญที่เริ่มหลั่งไหลเข้ามายังประเทศพม่า ทำให้ความเงียบสงบและชีวิตช้าๆเริ่มหมุนเร็วขึ้น สิ่งก่อสร้างทันสมัยท่ามกลางบริบทของวิถีชีวิตพื้นเมืองที่มองดูแล้วแปลกตาแต่กลับน่าสนใจอยู่ไม่น้อย
ครั้งนี้ผมมีโอกาสดีได้มาเยือนที่นี่เป็นครั้งแรกและพาคุณผู้อ่านมาชมบ้านสวยหลังหนึ่งในเมืองย่างกุ้ง ซึ่งออกแบบในสไตล์โมเดิร์นเรียบง่าย เป็นผลงานการออกแบบของสถาปนิกรุ่นใหม่ที่นำความทันสมัย มาประยุกต์เข้ากับวิถีชีวิตดั้งเดิมของชาวพม่าได้อย่างไม่ขัดเขิน
บ้านหลังนี้สร้างบนที่ดินว่างเปล่าในย่าน Yankin Township ซึ่งเป็นหมู่บ้านสมัยใหม่ที่พื้นที่โดยรอบยังพบเห็นบ้านไม้เก่าตามวิถีชีวิตดั้งเดิมได้อยู่ Ms.Thin Thin Lwin เจ้าของบ้านเดินออกมาต้อนรับผมและทีมงาน “บ้านและสวน” ถึงหน้าประตู พร้อมพาเดินชมบ้านและเล่าถึงที่มาที่ไปให้พวกเราฟังว่า
“ดิฉันเป็นเพื่อนกับสถาปนิก Mr.Stephen Zawmoe Shwe มาตั้งแต่วัยเด็ก จึงให้เขาออกแบบบ้านหลังนี้ให้ ปกติอาศัยอยู่กับสามีเพียง 2 คน จึงต้องการพื้นที่อยู่อาศัยที่ไม่ใหญ่มากนัก มีพื้นที่นันทนาการที่เชื่อมต่อไปยังพื้นที่ใช้สอยในบ้านอย่างทั่วถึงคล้ายบ้านในสมัยก่อน”
ความพิเศษของบ้านหลังนี้อยู่ที่สถาปนิกออกแบบให้สระว่ายน้ำ ซึ่งเป็นพื้นที่นันทนาการอยู่ตรงส่วนกลางของบ้านและจัดวางห้องพักและพื้นที่ใช้สอยอื่นๆ โอบล้อมที่ว่างนี้ เป็นการออกแบบจากภายในบ้านเชื่อมออกมาสู่ภายนอก
หากมองจากภายนอก บ้านหลังนี้มีลักษณะคล้ายกล่องสี่เหลี่ยม 4 ใบจัดวางรวมกัน มีอาคารสีขาวขนาดใหญ่ตรงกลางเชื่อมโยงทุกกล่องทุกฟังก์ชันเข้าหากัน เป็นเสมือนอาคารหลักของบ้าน ภายในกล่องหลักนี้ประกอบด้วยส่วนรับแขก ซึ่งแยกฝั่งกันอย่างชัดเจนกับครัวและส่วนรับประทานอาหาร ความน่าสนใจอยู่ที่พื้นที่ตรงกลางนี้ทอดยาวไปสู่สระว่ายน้ำด้านใน ซึ่งออกแบบให้มีเพดานสูงเป็นพิเศษ เพื่อความโปร่งและการระบายอากาศที่ดี
บนชั้นสองมีห้องนอนขนาดใหญ่เพียง 2 ห้อง จัดวางอยู่คนละฝั่งของอาคาร แต่ละห้องออกแบบให้มีระเบียงรับลมส่วนตัวและยังมองลงมายังสระว่ายน้ำด้านล่างได้ การตกแต่งภายในจะเน้นความเรียบง่าย ตกแต่งแต่น้อย เน้นใช้โทนสีขาวสะอาดตาคู่กับสีเทาเข้มในบางผนัง ลดความแข็งกระด้างของงานโมเดิร์นด้วยการใช้ไม้จริง สีอบอุ่นปูพื้นห้องนอนและเพดานในบางส่วนต่อเนื่องออกไปยังเพดานภายนอก
สิ่งหนึ่งที่ผมมักพบในบ้านหลายหลังของชาวพม่าก็คือการออกแบบห้องพระในบ้าน แต่จะแยกจากส่วนอาศัยอย่างชัดเจน บ้านหลังนี้ออกแบบให้อยู่บนชั้นสาม ซึ่งเป็นชั้นบนสุด เป็นห้องพระขนาดใหญ่ที่ใช้ประกอบพิธีงานบุญตามวาระสำคัญ
องค์ประกอบทางสถาปัตยกรรมที่สำคัญอีกอย่างหนึ่งที่สถาปนิกนำมาใช้เพื่อสร้างภาวะน่าสบาย คือการออกแบบแผงระแนงกันแดดในจุดที่อาคารและช่องเปิดต้องสัมผัสกับแสงแดดโดยตรงในยามบ่าย ซึ่งช่วยลดความร้อนที่จะเข้ามาภายในบ้าน และลดภาระการทำความเย็นของเครื่องปรับอากาศได้มากทีเดียว
แม้บ้านหลังนี้จะออกแบบให้มีหน้าตาทันสมัยตามแบบสถาปัตยกรรมตะวันตก แต่สถาปนิกยังคำนึงถึงวิถีชีวิตของคนในพื้นถิ่นและลักษณะอากาศในเขตร้อนชื้น จึงนำความต่างในวัฒนธรรมมาจัดวางให้เข้ากันได้อย่างร่วมสมัยและลงตัว เป็นความพอดิบพอดีที่เรียบง่าย แต่ได้ใจผมจริงๆครับ
เรื่องโดย : ศุภชาติ บุญแต่ง
ภาพโดย : ฤทธิรงค์ จันทองสุข
