ฟักข้าว

ขี้กาเครือ/ผักข้าว/Baby Jackfruit/Gac/Red Melon/Spiny Bitter Gourd/Sweet Gourd
ชื่อวิทยาศาสตร์: Momordica cochinchinensis (Lour.) Spreng.
วงศ์: Cucurbitaceae
ประเภท: ไม้เลื้อยขนาดเล็ก อายุหลายปี ใช้ยอดเลื้อยพัน fakkhao
ลำต้น: เลื้อยได้ไกล 1-3 เมตร ลำต้นสีเขียว เมื่อแก่เปลี่ยนเป็นสีขาว
ใบ: เดี่ยว ออกสลับ รูปไข่ ขนาด 3-5 x 4-6 เซนติเมตร ปลายแหลม โคนใบเว้ารูปหัวใจ แผ่นใบสีเขียวเว้าลึก 3-5 แฉก ขอบใบจักฟันเลื่อยห่างๆ
ดอก: เดี่ยว แยกเพศอยู่ต่างต้น ดอกรูปกรวย กลีบดอกสีขาวครีม โคนกลีบเชื่อมติดกัน ปลายแยกเป็น 5 กลีบ ขอบกลีบย่น ภายในสีเหลืองแต้มสีดำ มีขนนุ่มหนาแน่น เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 3-5 เซนติเมตร ออกดอกตลอดปี
ผล: ผลมีเนื้อฉ่ำน้ำรูปไข่ ผิวเป็นหนาม ปลายเป็นติ่ง เส้นผ่านศูนย์กลาง 7-10 เซนติเมตร สีเขียว เมื่อแก่เปลี่ยนเป็นสีแดง เนื้อนุ่มสีแดงสด มีเมล็ดแบนจำนวนมาก
อัตราการเจริญเติบโต: เร็ว
ดิน: ทุกประเภท
แสงแดด: แสงแดดจัด
น้ำ: ปานกลาง
ขยายพันธุ์: เพาะเมล็ด และปักชำกิ่ง
การใช้งานและอื่นๆ: ปลูกเป็นไม้เลื้อยคลุมซุ้ม ยอดอ่อนและผลอ่อนนำมาลวก ต้ม นึ่งจิ้มน้ำพริกหรือปรุงเป็นอาหาร ให้ฟอสฟอรัส วิตามินเอ วิตามินบี 1 วิตามินซี และโปรตีนสูง ด้านสมุนไพร รากและใบใช้ถอนพิษไข้ หรือนำรากมาแช่น้ำ ใช้สระผม แก้ผมร่วง ฆ่าเหา ใบใช้เป็นส่วนผสมในยาเขียว หรือตำพอกแก้ปวดหลัง ปวดกระดูก เมล็ดช่วยบำรุงปอด แก้ไอ ขับปัสสาวะ แก้หูด วัณโรค และริดสีดวงทวาร