ผมเชื่อว่าในสวนของคุณคงมีต้นไม้สักต้นที่เป็น ต้นไม้ดอกหอม และหลายๆ คนที่ปลูกนั้นก็ไม่ค่อยได้เชยชมหรือได้ดมกลิ่นของเหล่าไม้หอมที่คุณปลูกไว้
อาจเป็นเพราะเวลาอยู่บ้านไม่ตรงกับเวลาที่ ต้นไม้ดอกหอม บานหรือโชยกลิ่น ในขณะที่บางครั้งเมื่อเข้าไปในสวนก็จะได้กลิ่นหอมตลบอบอวลไปทั่วจนไม่รู้ว่าเป็นกลิ่นหอมของต้นอะไรบ้าง ซึ่งปัญหาที่กล่าวนี้ อาจเป็นเพราะคุณมองข้ามเรื่องราวที่เราจะพูดถึงต่อไปนี้ ที่จะช่วยทำให้ต้นไม้ดอกหอมของคุณส่งกลิ่นหอมให้ได้สูดกลิ่นตามแต่ใจที่คุณต้องการก็เป็นได้
คิดก่อนปลูก
การเลือกใช้ไม้ดอกหอมมาเป็นส่วนหนึ่งที่ใช้ประกอบการจัดสวนก็เหมือนกับการจัดส่วนทั่วไป โดยสิ่งแรกที่ควรคำนึงถึง คือ วิเคราะห์พื้นที่หรือทำเลที่ปลูกภายในบ้านว่ามีขนาดมากน้อยเพียงไร จากนั้นวางตำแหน่งพื้นที่ใช้งานภายในบ้านและสวน เพื่อให้ง่ายต่อการกำหนดฟังก์ชั่น ประเภทและขนาดของพรรณไม้ที่จะเลือกใช้ให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่นั้นๆ
– ลักษณะนิสัยของไม้ดอกหอม เราต้องรู้ประเภทของต้นไม้ ชนิดของไม้ดอกหอมนั่นๆ ว่าเป็นไม้ยืนต้น ไม้พุ่มหรือไม้เลื้อย มีลักษณะการเจริญเติบโตแบบใด หรือขนาดทรงพุ่มเมื่อโตเต็มที่ เพื่อใช้เป็นส่วนหนึ่งในประกอบการพิจารณาตำแหน่งที่จะเลือกปลูกให้เหมาะสมกับพื้นที่ว่างของบริเวณบ้าน มองเห็นในระยะไกลหรือหน้าบ้าน ก็ช่วยให้สวนดูสง่างามขึ้นได้ แต่หากต้นที่เลือกใช้มีทรงพุ่มขนาดใหญ่ก็ไม่ควรปลูกชิดแนวรั้ว เพราะหากโตเต็มที่แล้วจะมีทรงพุ่มใหญ่โตหรือรกรุงรัง เป็นปัญหาต่อบ้านของเราหรือบ้านข้างเคียงได้
– ฤดูออกดอก ควรเลือกซื้อไม้ดอกหอมที่ออกดอกได้ตลอดปี หรือออกดอกได้ปีละหลายเดือน เพราะหากมีพื้นที่ปลูกได้เพียง 1 ต้น ก็ไม่ควรปลูกต้นที่ออกดอกเพียงสัปดาห์ในรอบ 1 ปี
– สภาพแสง ไม้ดอกหอมบางชนิดต้องอยู่กลางแจ้งจึงจะออกดอก เช่น จำปี มะลิ กุหลาบ หอมเจ็ดชั้น แต่บางชนิดปลูกกลางแดดไม่ได้ เช่น เดหลีใบกล้วย จำปูน แสดสยาม ม่วงทักษิณ และไม้ดอกหอมหลายชนิดต้องปลูกในที่กึ่งแดดกึ่งร่มหรือร่มรำไรจึงจะออกดอกได้ดี
ต้นไม้ดอกหอม
คุณรู้หรือไม่?
ความหอมของดอกไม้หอมเกิดจากต่อมที่อาจอยู่ที่โคน กลีบดอก เกสรเพศผู้ ใบ หัว ราก หรือส่วนอื่นๆของต้น ดอกไม้ที่มีกลิ่นหอมจะเป็นตัวช่วยล่อให้แมลงต่างๆ บินเข้ามาดมช่วยผสมเกสร เพื่อให้ไม้ดอกหอมได้มีการพันธุ์สืบ
พิจารณาให้ครบก่อนซื้อ
-หอมจริงหรือไม่ บางชนิดมีทั้งพันธุ์ที่ดอกหอมและไม่หอม เช่น กลาย บุหงาเชิง มหาพรหม ทางที่ดีควรดมดอกก่อนซื้อ ถ้าไม่มีดอกก็อย่าชื้อ หรือหากไปเลือกซื้อในช่วงเวลากลางวันที่ไม่ค่อยมีกลิ่นหอมมากนัก ควรสังเกตจากลักษณะดอกที่มีอยู่ว่าเป็นชนิดเดียวกับที่ต้องการจริงๆ
-ช่วงเวลาที่ส่งกลิ่นหอม ส่วนใหญ่แล้วไม้ดอกหอมให้กลิ่นหอมแรงในช่วงพลบค่ำ เช่น กระดังงาสงขลา พุด จำปี จำปา บางชนิดหอมช่วงเช้า เช่น กลาย สายหยุด มะลิ จึงต้องเลือกซื้อให้ถูกต้องและควรเลือกซื้อไม้ดอกหอมในช่วงเช้าก่อน 10.00 น. หรือช่วงเย็นประมาณ 17.00 น.ก็จะได้กลิ่นหอมของดอกไม้แน่นนอน
-สภาพของต้นไม้ หากต้องขนส่งในระยะทางไกลควรเลือกชื้อต้นที่มีใบแก่หรือต้นที่อยู่ในสภาพพักตัว เมื่อนำไปปลูกแลวจะแตกยอดอ่อนหรือแตกใบอ่อนได้ทันที แต่ถ้าเลือกต้นที่แตกใบอ่อนจำนวนมากไปปลูกจะเหี่ยวเฉาและทรุดโทรมหลังปลูกได้ง่าย
-ไม้ขุดล้อมขนาดใหญ่ ควรสอบถามราคาของต้นไม้พร้อมค่าขนส่ง ค่าปลูกและการรับประกันพรรณไม้ก่อนตัดสินใจชื้อ จะช่วยให้เราได้ต้นไม้ที่สมบูรณ์ และสามารถขอเปลี่ยนต้นใหม่ได้หากมีการตายเกิดขึ้น
-ราคาของต้นไม้ ควรสอบถามจากหลายๆ ร้าน แล้วพิจารณาปัจจัยอื่นๆ ประกอบด้วย เช่น ขนาดของต้น ความสมบูรณ์ของต้น ทรงพุ่มสวยงามหรือไม่ มีโรคแมลงหรือไม่ หากเป็นต้นขุดล้อมควรพิจารณาให้ดี การปลูกจากต้อนเล็กๆ จะต้นที่แข็งแรงและมีทรงต้นสวยงาม เพราะต้นไม่เสียทรงเนื่องจากการตัดแต่งตอนขุดล้อมและขนย้าย
ตำแหน่งปลูก ไม้ดอกหอม ในสวน
การวางตำแหน่งในการเลือกปลูกต้นไม้ควรให้สัมพันธ์กับทิศ ลม และแสงแดด รวมทั้งตำแหน่งต่างๆ ของห้องภายในบ้านด้วย เช่นบริเวณใกล้ห้องนอน ก็ควรเลือกไม้ดอกหอมที่หอมตอนกลางคืน เช่น แก้ว นางแย้ม พะยอม พิกุล พลับพลึงเป็นต้น หรือบริเวณห้องนั่งเล่นหรือห้องทำงาน ควรเลือกปลูกไม้ดอกหอมที่หอมตอนรุ่งเช้าถึงกลางวัน เช่น ประดู่บ้าน รัตมา เล็บมือนาง หรือหอมตลอดวัน เช่น ลั่นทม โมก บุหงาส่าหรี เข็มหอม จำปี ประยงค์ พุด เป็นต้น
-ปลูกทางทิศตะวันตกหรือตะวันตกเฉียงใต้ ควรเลือกซื้อไม้ดอกหอมที่ออกดอกในฤดูฝน เพื่อให้ลมพัดกลิ่นเข้าบ้านเรา เช่น จำปี จำปา พุดต่างๆ เพราะหากปลูกผิดที่แล้วลมจะพัดกลิ่นหอมไปให้บ้านที่อยู่ข้างเคียง
-ไม่ควรเลือกปลูกพรรณไม้ที่ออกดอกใช่ช่วงเวลาเดียวกันในตำแหน่งที่ใกล้กันเพราะจะทำให้กลิ่นของต้นตีกันไม่สามารถแยกแยะกลิ่นได้ หรือมีกลิ่นที่แรงจนเกินไป
-ทิศทางลม ทิศตะวันออกหรือตะวันออกเฉียงเหนือ ควรเลือกซื้อไม้ดอกหอมที่ออกดอกในช่วงฤดูหนาว เช่น ปีบ พญาสัตบรรณ จันทร์กะพ้อ สุพรรณิการ์ พะยอม ลำดวน เลี่ยน
-สำหรับพรรณไม้ที่มีกลิ่นหอมฉุนหรือมีกลิ่นแรง อาจแก้ไขได้โดยปลูกให้ห่างจากตัวบ้าน หรือหมั่นตัดแต่งกิ่ง ควบคุมไม่ให้ออกดอกมากนัก
Tip
ในตำแหน่งที่แคบ เข้าไปดูแลรักษาได้ยาก เช่นข้างรั้วบ้านหรือบริเวณที่โรยกรวด อาจเลือกปลูกพรรณไม้ที่ไม่ผลัดใบ หรือเลือกที่มีใบและดอกขนาดใหญ่ เพื่อให้ง่ายต่อการเก็บออก
เริ่มอย่างไรดีเมื่อคิดจะซื้อ ไม้ดอกมีกลิ่นหอม
วิธีเลือกทิศปลูก “ไม้หอม” ให้หอมรัญจวน