จะมีสักกี่โรงงานในประเทศไทยที่นำเรื่องงานและเรื่องเล่นมาอยู่รวมกัน ส่วนใหญ่เรามักได้ยินแต่ “งานเป็นงาน เล่นเป็นเล่น” และหลายๆโรงงานก็มักคิดแบบนั้น
“ถ้าวันไหนมีคลื่น วันนั้นทุกคนต้องไปเล่น” นี่คือคำกล่าวที่ดูเกินจริง แต่ผมก็เห็นกับตามาแล้วเมื่อมีโอกาสได้ไปเยือนโรงงาน The Board Factory ซึ่งผลิตเซิร์ฟบอร์ดแบรนด์ดังจากประเทศออสเตรเลียอย่าง SUNOVA และ SUN โดย คุณเอกนรินทร์ โยติภัย ผู้จัดการโรงงาน เป็นผู้เอ่ยประโยคข้างต้น โรงงานแห่งนี้
ไปชมขั้นตอนการทำเซิร์ฟบอร์ด
เกิดจากความร่วมมือกันระหว่างผู้ก่อตั้ง Mr. Martin Jandke ชาวออสเตรเลีย และ Mr. Bert Burger ชาวเยอรมัน มีพนักงานเป็นคนไทย และเดิมทีโรงงานตั้งอยู่ที่จังหวัดชลบุรี ปัจจุบันได้ย้ายมาอยู่ที่เขาหลัก จังหวัดพังงา
โดยส่วนตัวผมไม่เคยคิดเลยว่าจะมีโรงงานผลิตเซิร์ฟบอร์ดในเมืองไทย เพราะคิดว่าทะเลบ้านเราไม่น่าจะเหมาะกับกีฬาประเภทนี้ ที่ไหนได้ไทยแลนด์ถือเป็นฐานการผลิตที่ใหญ่ที่สุดในโลกเลยทีเดียว
ในตอนแรกที่เห็นโรงงานนี้ ผมคิดว่าที่นี่ทั้งร้อนและดูไม่สบาย แต่พอได้เห็นใบหน้าของพนักงาน ผมก็รู้สึกได้ว่าพวกเขามีความสุขมากกับการทำงานที่นี่ อันเนื่องมาจากกฎเหล็กของโรงงานที่ว่า “ถ้าวันไหนมีคลื่น วันนั้นทุกคนต้องไปเล่น” นั่นเอง
“พนักงานทุกคนได้รับการปลูกฝังให้ทำงานและเล่นในสิ่งที่คุณผลิต แรกๆอาจไม่ชอบ เพราะออกไปเล่นแล้วตัวดำ วันหนึ่งคุณเล่นเป็นแล้ว คุณสนุก คุณเห็นคนเล่นสิ่งที่คุณผลิตเยอะๆเข้า คุณจะภูมิใจ ยิ่งคุณเล่นผลผลิตของคุณเองอีกก็ยิ่งเป็นการเพิ่มความสุขให้พนักงาน” นั่นคือสิ่งที่คุณเอกนรินทร์เล่าให้ผมฟัง ระหว่างพาไปชมขั้นตอนการผลิตเซิร์ฟบอร์ด
มีคนเคยกล่าวไว้ว่า “นอกเหนือจากตัวเงินแล้ว ความสุขที่ได้จากการทำงานก็ถือว่าเป็นรายได้อย่างหนึ่ง” สิ่งเหล่านี้เป็นวิธีที่ผู้บริหารของ The Board Factory ปฏิบัติต่อพนักงาน “บางครั้งถ้าได้ทำอะไรที่เราชอบ และได้ใช้ในสิ่งที่เราทำ มันก็เป็นความสุขสุดๆแล้ว คุณคิดดูสิมีคลื่นให้เล่น มีผลิตภัณฑ์ให้ลอง ใครจะไม่มีความสุข” คุณเอกนรินทร์กล่าวเสริมแบบยิ้มๆ
ผมนึกสงสัยมาตลอดว่าทะเลไทยเหมาะจะเล่นเซิร์ฟบอร์ดได้จริงๆหรือ คุณเอกนรินทร์เล่าว่า “ทะเลที่เหมาะสำหรับเล่นเซิร์ฟบอร์ดในไทยก็จะมีที่พังงากับภูเก็ต ภาคตะวันออกก็จะมีที่แหลมหญ้า หาดแม่รำพึง แหลมแม่พิมพ์ จังหวัดระยอง หาดเจ้าหลาว จังหวัดจันทบุรี บางฤดูจะมีคลื่นเล่นได้บางที่ปราณบุรี เขากะโหลก แต่ถ้าจะเล่นคลื่นแรงๆสำหรับ Short Board ก็จะมีที่เขาหลักที่เดียว”
ปัจจุบันคนไทยตื่นตัวมากในเรื่องการออกกำลังกาย นอกเหนือจากการปั่นจักรยานและวิ่งแล้ว สำหรับคนที่ชอบความแตกต่างก็เริ่มให้ความสนใจในกีฬาเซิร์ฟบอร์ดมากกว่าแต่ก่อน อาจเป็นเพราะว่ามีเรื่องของโซเชียลมีเดียมาเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดนักเซิร์ฟกลุ่มใหม่ ทั้งที่จริงแล้วคนที่อยู่ตามชายฝั่งทะเลก็จะเล่นกีฬานี้กันอยู่แล้วเพียงแต่ไม่เป็นที่รู้จักมากนัก พอเริ่มมีการโพสต์รูปลงในเฟซบุ๊กและอินสตาแกรม ก็เกิดเป็นกระแสในวงกว้าง นี่จึงเป็นเหตุผลว่าทำไมกีฬาเซิร์ฟบอร์ดในบ้านเราถึงโตขึ้น และยิ่งมีโรงงานผลิตเซิร์ฟบอร์ดตั้งอยู่ในประเทศไทยด้วย จึงกลายเป็นเรื่องที่น่าสนใจมากสำหรับคนทั่วไปและคนที่สนใจกีฬาประเภทนี้ ระหว่างเดินชมโรงงานไปเรื่อยๆ Mr. Martin Jandke หนึ่งในผู้ก่อตั้งโรงงานและยังเป็นนักเล่นเซิร์ฟบอร์ดด้วยได้เข้ามาทักทาย ผมไม่รอช้าเลยขออนุญาตพูดคุย บอกเลยว่าผู้ชายคนนี้มีวิธีคิดดีๆเยอะมากจนน่านำไปปรับใช้กับชีวิตเราบ้างเลยละครับ
ทำไมถึงเลือกตั้งโรงงานผลิตเซิร์ฟบอร์ดในประเทศไทย
คุณมาร์ติน : เมื่อเกือบ 19 ปีก่อนผมทำงานที่โรงงานผลิตเซิร์ฟบอร์ดแห่งหนึ่งในนิคมอมตะนคร จังหวัดชลบุรี ซึ่งถือเป็นบริษัทที่ดีที่สุดในโลกในด้านนี้ ผมทำงานอยู่ที่ชลบุรีถึง 8 ปี หลังจากนั้นผมก็เริ่มคิดจะทำอะไรเป็นของตัวเองและอยากอยู่ที่เมืองไทย ไม่อยากไปไหนอีกแล้ว ก็ได้เพื่อนที่ทำงานด้วยกันมาร่วมกันเปิดบริษัท The Board Factory และเริ่มผลิตเซิร์ฟบอร์ดขึ้นครั้งแรกที่โรงงานแถวๆศรีราชา ผมชอบอยู่ใกล้ทะเล ผมคิดอยู่เสมอว่าการทำงานไม่ใช่แค่เรื่องเงินอย่างเดียว เราต้องมีความสุขด้วย เรื่องเล่นกับเรื่องงานต้องผสมไปด้วยกันได้ ผมจะสอนพนักงานของผมทุกคนว่า ถ้าจะมาทำงานก็ต้องมีความสุขด้วย ความสุขในที่นี้คือการเล่น ถ้าเป็นแบบนี้ทุกคนจะเก่งกว่าธรรมดา ที่คุณถามว่าทำไมถึงเลือกตั้งโรงงานที่นี่ เมื่อก่อนอยู่ชลบุรีก็ใกล้ทะเลอยู่แล้ว แต่ทะเลที่ชลบุรีคลื่นจะเล่นเซิร์ฟบอร์ดได้ไม่ดีเท่าที่ควร ก็เลยเริ่มมองหาทะเลที่เหมาะกับการเล่นเซิร์ฟ มาเจอภูเก็ต ซึ่งเป็นที่ที่เล่นเซิร์ฟดีมาก แต่การหาสถานที่ตั้งโรงงานใกล้ทะเลนั้นยากกว่า สุดท้ายมาเจอโรงงานแห่งนี้ที่เขาหลัก ซึ่งอยู่ใกล้ทะเลเพียง 2 กิโลเมตร แถมคลื่นที่เขาหลักก็มีมากพอที่จะเล่นเซิร์ฟได้ทั้งปี เลยตัดสินใจย้ายฐานการผลิตมาอยู่ที่เขาหลักทั้งหมด พนักงานคนไทยก็มีฝีมือในงานผลิต เรียนรู้เร็ว ทุกวันนี้มีความสุขมาก ไปทำงาน เล่นเซิร์ฟ พนักงานก็เล่นเซิร์ฟด้วย
ถ้าไม่ได้ตั้งโรงงานในประเทศไทยล่ะ
คุณมาร์ติน : ผมไปมาแล้วหลายประเทศ ได้เรียนรู้วัฒนธรรมของประเทศต่างๆมาก็มาก บอกได้เลยว่ายังไงก็ต้องเป็นประเทศไทย เพราะที่นี่ผมได้ทั้งทำงานและเล่น
เมืองไทยสามารถเล่นเซิร์ฟบอร์ดได้จริงๆหรือ
คุณมาร์ติน : จริงๆผมก็ไม่คิดว่ามันจะเล่นได้ คือมันเล่นได้ในระดับหนึ่ง แต่ไม่คิดว่ามันจะเล่นได้ถึงในระดับแข่งขัน ปัจจุบันคนไทยให้ความสำคัญกับการใช้ชีวิตมากขึ้น มีเวลาให้ตัวเองและครอบครัวมากขึ้น สังเกตจากการทำกิจกรรมร่วมกันในรูปแบบต่างๆ คุณลองคิดดู ย้อนไปสักสิบกว่าปีที่แล้วไม่ค่อยมีใครขี่จักรยาน มาดูวันนี้สิแต่ละบ้านมีจักรยานไม่ต่ำกว่าสองสามคัน เซิร์ฟก็เหมือนกัน เริ่มมีคนให้ความสนใจมากขึ้น หลายคนคิดว่ามันยาก แต่พอได้เรียนแล้วทุกคนจะบอกเลยว่าง่ายมาก
แล้ววางอนาคตให้ธุรกิจเซิร์ฟบอร์ดในประเทศไทยอย่างไร
คุณมาร์ติน : เป้าหมายสูงสุดที่วางไว้เลยคือ ผมจะทำเซิร์ฟบอร์ดที่ดีที่สุดในโลกให้ทุกคนใช้ของดีที่สุด แต่ทำยังไงมันถึงจะดีที่สุด จึงได้นำแนวคิดการผลิตและบริหารแบบ Lean Manufacturing มาจาก Toyota โดยมุ่งเน้นไปที่การลดอัตราการสูญเสียในการผลิต เน้นผลิตสินค้าให้มีคุณภาพและส่งมอบให้ลูกค้าได้ทันตามกำหนดเวลา และอยากทำให้ที่นี่เป็นเหมือนพิพิธภัณฑ์และแหล่งเรียนรู้สำหรับคนไทย
จริงๆแล้วผมฝันเยอะมาก นอกเหนือจากการทำธุรกิจผลิตเซิร์ฟบอร์ดแล้ว โรงงาน The Board Factory ยังลงไปช่วยสนับสนุนอุปกรณ์ที่ใช้ในการแข่งขันรายการเซิร์ฟบอร์ดในประเทศไทยที่จัดขึ้นเป็นประจำทุกปี เรายังพร้อมสนับสนุนเด็กและเยาวชนอย่างเต็มที่ โดยมีชมรมต่างๆที่เกี่ยวข้องกับเซิร์ฟบอร์ดเข้ามาคุยกับเราว่าพวกเขาขาดอะไร หรือเด็กๆในชมรมคนไหนมีแววจะเป็นนักเซิร์ฟบอร์ดที่ดีได้เราก็สนับสนุนเรื่องอุปกรณ์ให้ ในส่วนของภาพใหญ่เราก็ทำบอร์ดให้นักแข่งของไทยที่เตรียมตัวจะไปแข่งกีฬาซีเกมส์อีกด้วย ทุกอย่างที่ทำเป็นการให้เปล่าเลย นี่คือสิ่งที่ทำอยู่และจะทำต่อไปในอนาคต
ที่ทำมาทั้งหมดนี้จะเป็นไปไม่ได้เลยถ้าไม่มีทีมงานที่ดีสนับสนุน ผมมีพนักงานเยอะและส่วนใหญ่พวกเขาต้องอยู่ห่างไกลจากครอบครัว ผมไม่อยากให้พวกเขาเศร้า เพราะทุกคนเป็นครอบครัวผม ผมได้อะไรจากคนไทยเยอะ ผมเลยอยากจะคืนกลับให้พวกเขา ทุกคนเท่ากันและต้องมีโอกาสเหมือนๆกัน ผมมีแปลงผักเกษตรอินทรีย์ที่ให้พนักงานช่วยกันปลูกและนำผลผลิตมาประกอบอาหาร ผมอยากสร้างชุมชนดีๆ มีโรงเรียนสำหรับบุตรหลานของพนักงาน การทำแบบนี้จะทำให้พวกเขารู้สึกอบอุ่น นี่คือสิ่งที่ผมทำให้ทีมและจะต้องทำให้ดีขึ้นกว่านี้
ผมใช้เวลาอยู่ที่โรงงานนี้นานสองวันเพื่อถ่ายทำคลิปวิดีโอสวยๆ พร้อมทั้งพูดคุยและร่วมเรียนเซิร์ฟบอร์ดแบบง่ายๆ ผมรับรู้ได้ถึงความสุขในหัวใจของทั้งเจ้านายและลูกน้อง โดยมีเซิร์ฟบอร์ดเป็นตัวกลางเชื่อมความสัมพันธ์อันดีงาม ก่อนจากกันผมถามสูตรความสำเร็จจากคุณมาร์ตินว่ามีวิธีคิดอย่างไร เขาตอบว่า “คุณต้องทำอย่าหยุด และถ้าคุณอยากจะชนะ คุณต้องรู้จักที่จะแพ้ เพราะความพ่ายแพ้จะทำให้เราคิดหาเหตุผลว่าทำไมถึงแพ้ ทำไมถึงล้ม และอย่าฟังคนอื่นมากกว่าตัวคุณเอง เพราะคุณนั่นแหละรู้ดีกว่าใคร”
ขอขอบคุณ
The Board Factory
Mr. Martin Jandke General Manager / Production
Mr. Bert Burger Shaper / Designer
คุณเอกนรินทร์ โยติภัย ผู้จัดการโรงงาน
เรื่อง: ไตรรัตน์ ทรงเผ่า
ภาพ: อนุพงษ์ ฉายสุขเกษม