ลมหนาวมาเยือนอีกครา พรรณไม้หลายชนิดก็ได้เวลาออกดอกให้ชื่นชม โดยเฉพาะไม้ดอกเมืองหนาวที่สามารถปลูกได้ดีในบ้านเรา ซึ่งล้วนมีสีสัน รูปทรงดอกน่ารักให้ตื่นตาตื่นใจ จะปลูกเป็นไม้กระถางหรือปลูกประดับแปลงตามแหล่งท่องเที่ยวต่าง ๆ ก็น่าดูไม่น้อย ไม้ดอกสีม่วง
วันนี้ขอแนะนำให้รู้จักกับ อกาแพนทัส ไม้ดอกสีม่วง เมืองหนาวที่มีความโดดเด่นตรงช่อดอกที่ยาวโผล่ขึ้นมาเหนือพุ่ม ขณะที่ปลายช่อดอกมีดอกขนาดเล็กจำนวนมากโผล่ออกมาจากจุดเดียวกัน ทำให้ช่อดอกบานออกไปเกือบทุกทิศ กลายเป็นจุดเด่นที่ทำให้หลายคนชื่นชอบพรรณไม้ชนิดนี้
อกาแพนทัสมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Agapanthus spp. เป็นสมาชิกในวงศ์ Amaryllidaceae นอกจากความสวยน่ารักแล้วยังเป็นไม้ดอกที่มีความหมายดีด้วย ชื่อ Agapanthus เป็นทั้งชื่อสกุลและชื่อสามัญภาษาอังกฤษ มาจากคำในภาษากรีกว่า agape ซึ่งหมายถึง ความรัก และคำว่า anthos หมายถึง ดอกไม้ ชื่อของ Agapanthus จึงหมายถึง ดอกไม้แห่งความรัก ก็ว่าได้ นอกจากนี้ยังเรียกกันในชื่อ African Lily และ Lily of the Nile ด้วย
อกาแพนทัส มีถิ่นกำเนิดในแอฟริกาใต้ ที่ปลูกกันในบ้านเราเป็นลูกผสมหลากหลายพันธุ์ ลักษณะเป็นไม้ดอกอายุสั้นหรืออายุ 2 ปี สูงได้ถึง 1 เมตร ลำต้นใต้ดินมีข้อปล้องสั้น มีรากสะสมอาหาร แผ่นใบหนาอวบน้ำ ใบรูปแถบคล้ายดาบ สีเขียวสดหรือสีเขียวอมเทา ดอกออกเป็นช่อแบบซี่ร่ม ก้านช่อดอกยาว 30-60 เซนติเมตร ดอกย่อยรูปกรวย ปลายแยกเป็น 6 กลีบ มีทั้งกลีบดอกสีขาว ม่วง และฟ้า
สำหรับการปลูกเลี้ยง อกาแพนทัสเติบโตได้ดีในดินร่วนปนทราย ระบายน้ำดี และเป็นด่างเล็กน้อย แสงแดดเต็มวันถึงครึ่งวัน ต้องการน้ำปานกลาง ควรรดน้ำสม่ำเสมอในช่วงที่ต้นออกดอกและไม่ควรปล่อยให้หน้าดินแห้ง สามารถขยายพันธุ์ด้วยการแยกหัวปลูก หรือใช้วิธีเพาะเมล็ดโดยไม่กลบเมล็ด วางภาชนะเพาะในที่ที่มีแสงรำไร เมล็ดจะงอกภายใน 10-15 วัน ตั้งแต่เพาะเมล็ดจนออกดอกใช้เวลาประมาณ 180 วัน ในต่างประเทศที่มีอากาศหนาวเย็น อกาแพนทัสจะออกดอกพร้อม ๆ กันในช่วงฤดูใบไม้ผลิ ส่วนในเขตที่มีอากาศไม่เย็นจัด อกาแพนทัสจะเป็นทั้งไม้ดอกและไม้ประดับใบไปในตัว
ติดตามข้อมูลพรรณไม้ชนิดอื่นๆ ที่ปลูกเลี้ยงในประเทศไทย ซึ่งรวบรวมไว้มากกว่า 1,500 ชนิด ได้ที่ https://www.baanlaesuan.com/plants
เรื่อง: อังกาบดอย
ภาพ: อภิรักษ์ สุขสัย