ดินที่ใช้ปลูกแคคตัสนั้นมีอยู่ด้วยกันหลายสูตร ซึ่งมีคุณสมบัติแตกต่างกันไป ไม่มีสูตรไหนที่ดีที่สุด ขึ้นอยู่กับความต้องการของผู้ผสมและผู้ใช้ ดังนั้น วัสดุปลูกแคคตัส ของแต่ละฟาร์มก็จะมีส่วนผสมแตกต่างกันออกไปทั้งวัสดุและปริมาณ
ผู้ปลูกสามารถทดลองผสมเองและปรับใช้จนกว่าจะลงตัว แต่โดยทั่วไปแล้ว ส่วนผสมหลักของ วัสดุปลูกแคคตัส นั้นมีอยู่ด้วยกันหลายอย่าง ได้แก่
1.ดินใบก้ามปู
ส่วนใหญ่มักใช้วิธีร่อนเอาเศษกิ่งไม้ หรือใบที่ยังไม่ย่อยสลายตัวดีออกก่อนจะนำไปผสมกับวัสดุปลูกอย่างอื่น
2.ทรายหยาบ
หรือทรายก่อสร้างนั่นเอง ช่วยให้เครื่องปลูกระบายน้ำได้ดี เก็บความชื้นได้พอสมควร แต่ไม่ควรใช้ทรายละเอียด เพราะทำให้จับตัวกันเป็นก้อน
3.พีตมอสส์
เป็นวัสดุที่นำเข้าจากต่างประเทศ เกิดจากซากของต้นมอสส์ที่ตายทับถมกันจนย่อยสลายดูคล้ายดิน แต่ร่วนซุยมาก มีอินทรียวัตถุสูง อุ้มน้ำดี นิยมใช้เพาะเมล็ด หรือนำมาผสมกับวัสดุปลูกอื่น ๆ ควรให้น้ำสม่ำเสมอ ไม่ควรปล่อยให้พีตมอสส์แห้งนาน เพราะจะเกาะตัวกันเป็นก้อน จนน้ำซึมลงไปในเนื้อได้ยาก
4.เศษถ่านหัก
นิยมใช้รองก้นกระถางหรือผสมลงในเครื่องปลูกเล็กน้อย เพื่อให้วัสดุปลูกโปร่งขึ้นและระบายน้ำได้ดี
5.แกลบขาว
หรือแกลบดิบ คือเปลือกข้าวที่ได้จากการสีข้าว หากผสมลงในเครื่องปลูกจะช่วยให้ระบายน้ำได้ดี
6.ขุยมะพร้าว
ช่วยเก็บรักษาความชื้น เป็นวัสดุที่หาง่าย ราคาถูก แต่ไม่มีธาตุอาหารและอายุการใช้งานสั้น เมื่อทิ้งไว้นานๆ จะกลายเป็นโคลนส่งผลเสียกับพืช
7.หินภูเขาไฟ
น้ำหนักเบา ช่วยให้ดินโปร่ง ระบายน้ำได้ดี มีอากาศหมุนเวียน มีหลายขนาดให้เลือก แต่ราคาสูงกว่าวัสดุชนิดอื่น
8.เพอรไลต์
เกิดจากแร่ภูเขาไฟธรรมชาติที่นำมาเผาด้วยความร้อนสูง ลักษณะเป็นเกล็ดสีขาว น้ำหนักเบา ช่วยให้เครื่องปลูกโปร่ง ระบายน้ำดี มีหลายขนาดให้เลือกใช้ตามความต้องการ เป็นวัสดุที่ต้องนำเข้าจากต่างประเทศ จึงมีราคาค่อนข้างแพง
9.อะคาดามะ (Akadama)
ลักษณะเป็นเม็ดสีน้ำตาล มีหลายขนาด เกิดจากการเผาดินด้วยความร้อนสูงนิยมใช้โรยหน้าเพื่อให้ดูสวยงาม และช่วยให้สังเกตได้ง่ายว่าดินยังชื้นอยู่หรือไม่
10.คานุมะ (Kanuma)
เม็ดใหญ่กว่าอะคาดามะ สีขาวขุ่น นิยมใช้ผสมลงในเครื่องปลูก ช่วยให้ต้นไม้ไม่โตเร็วจนเกินไปและเข้าฟอร์มดี
สำหรับผู้ปลูกมือใหม่ ที่อยากทดลองปรุงดินด้วยตนเอง สามารถนำความรู้เหล่านี้ไปปรับใช้ตามความต้องการกันได้เลย
ข้อมูลจาก: A Beginner’s Guide for Cactus & Succulents คู่มือปลูกเลี้ยงแคคตัสและไม้อวบน้ำ ฉบับเริ่มต้น
เรื่อง: ภวพล ศุภนันทนานนท์
ภาพประกอบ: ฌาน คณาสารสมบัติ:
ภาพ: ภิรักษ์ สุขสัย, ธนกิตติ์ คำอ่อน, ณัฐวัฒน์ ส่องแสง, สิทธิศักดิ์ น้ำคำ, วชิรพล ดีพร้อม
ติดตามข้อมูลดีๆจากบ้านและสวนได้ที่นี่
