วิธีขยายพันธุ์แคคตัส 4 วิธียอดนิยม มือใหม่ก็ทำได้

สำหรับมือใหม่ที่เริ่มลงมือปลูกแคคตัสและไม้อวบน้ำ เมื่อเห็นต้นไม้ของเราเจริญเติบโตเป็นอย่างดี อาจรู้สึกอยากขยายพันธุ์เพื่อสร้างอาชีพ บ้านและสวน School มี วิธีขยายพันธุ์แคคตัส หรือไม้อวบน้ำมาฝาก

สำหรับ วิธีขยายพันธุ์แคคตัส และไม้อวบน้ำที่นิยมกันมากก็คือ

1.วิธีปักชำหน่อ

วิธีนี้มีขั้นตอนง่ายไม่ยุ่งยาก ต้นโตเร็ว นิยมขยายพันธุ์แคคตัสสกุลยิมโนคาไลเซียม (Gymnocalycium) แมมมิลลาเรีย (Mammillaria) และไม้อวบน้ำในกลุ่มเก๋ง (Stapeliads) อีกหลายสกุลที่สามารถแตกหน่อง่าย

2.การเพาะเมล็ด

มีข้อดีคือ ต้นที่ได้จะมีระบบรากแข็งแรงทนทาน และต้นมีฟอร์มดี เพราะไม่ถูกเร่งให้เติบโต แต่มีข้อเสียคือ มีราคาสูงกว่าต้นที่ขยายพันธุ์ด้วยวิธีอื่น และมีโอกาสที่หน้าตาของต้นลูกจะต่างจากต้นพ่อพันธุ์แม่พันธุ์ เนื่องจากแคคตัสเป็นต้นไม้ที่มีความหลากหลายของหน้าตาสูงมากแม้ว่าเป็นชนิดเดียวกันก็ตาม

3.การต่อยอด หรือที่เรียกกันสั้นๆ ว่า กราฟต์ (Grafting)

เป็นวิธีนำแคคตัสพันธุ์ดีมาต่อบนต้นตอที่แข็งแรง โตเร็ว ช่วยให้ต้นพันธุ์เติบโตได้เร็ว นอกจากนี้ยังนิยมนำแคคตัสบางสกุลที่โตช้ามาต่อยอดบนต้นตอ ซึ่งไม้อวบน้ำสกุลยูโฟร์เบียก็นิยมขยายพันธุ์ด้วยการต่อยอดเช่นกัน ไม้อวบน้ำหลายชนิดในสกุลฮาโวร์เทีย (Haworthia) และกุหลาบหินก็สามารถขยายพันธุ์ด้วยวิธีนี้ได้

4.วิธีปักชำใบ

เทคนิคคือเด็ดใบให้ใกล้กับส่วนโคนต้นมากที่สุด แล้ววางใบหงายขึ้นหรือปักเฉียงลงในวัสดุปลูก ทิ้งไว้ 1 - 2 สัปดาห์ ให้น้ำตามปกติ ใบที่ไม่แตกรากก็จะค่อยๆ เหี่ยวไป ส่วนใบที่ยังอวบอิ่มก็จะเริ่ม แตกรากเล็กและยอดใหม่ที่โคนใบไม้อวบน้ำพวกกุหลาบหินที่ปลูกเลี้ยงนานๆ มักทิ้งใบล่างจนไม่สวยงาม ควร ตัดส่วนยอดมาปักชำใหม่และปล่อยท่อนล่างไว้ ไม่นานก็จะแตกยอดใหม่จากต้นตอเดิม

ทั้งนี้เทคนิคขยายพันธุ์ที่จะแนะนำในบทความนี้คือ การเพาะเมล็ด ที่สามารถทำได้ง่ายๆ ดังนี้

1.เก็บเมล็ด

สำหรับผู้ที่ปลูกแคคตัสจะออกฝัก สามารถเก็บเมล็ดมาปลูกต่อได้ โดยฝักของแคคตัสแต่ละชนิดแตกต่างกันไปทั้งสีและขนาด ส่วนใหญ่ชูขึ้นเหนือลำต้น เมื่อพร้อมให้เก็บจะเปลี่ยนสีหรือปริออกจนเห็นเมล็ดด้านในชัดเจน

หลังจากเก็บมาแล้วให้แกะเมล็ดออก นำไปล้างน้ำโดยใช้กระชอนหรือตะแกรงตาถี่ นำเมล็ดมาตากให้แห้ง ก่อนจะนำไปเพาะเป็นลำดับต่อไป

2.เตรียมดิน หรือวัสดุปลูก

รองก้นภาชนะด้วยกาบมะพร้าวสับ ถ่านทุบหรือหินภูเขาไฟ ราว 1/2 ของกระถาง ตามด้วยดินผสมที่เตรียมไว้จนเต็ม

อาจใช้พีตมอสส์แทนก็ได้ จากนั้นวางกระถางเพาะที่ใส่วัสดุเพาะแล้ว ลงในถาดที่มีสารละลายป้องกัน กำจัดเชื้อรา รอให้วัสดุเพาะดูดน้ำจนชุ่มจึงยกออกวางพักไว้ให้สะเด็ดน้ำ

3.ลงมือเพาะเมล็ด

โรยเมล็ดบางๆ ลงในกระถางที่เตรียมไว้ โดยไม่ต้องกลบเมล็ด ใส่กระถางลงในถุงพลาสติก มัดปากถุงให้แน่น วางในที่ร่มรำไร ไม่ควรได้รับแสงแดดจัดและห้ามเปิดถุง เพราะอาจทำให้ติดเชื้อรา อีก 2 - 3 เดือน ต้นอ่อนจะเริ่มงอก และมีขนาดใหญ่ขึ้น

4.อนุบาลกล้า

เมื่อเริ่มมีรูปร่างคล้ายต้นแม่จึงเริ่มเปิดถุงทิ้งไว้ 1 - 2 วัน จากนั้นนำกระถางออกจากถุง โรยหินภูเขาไฟเม็ดเล็กเพื่อช่วยพยุงต้นและค่อย ๆ ปรับให้รับแสงมากขึ้นทีละน้อย เมื่อต้นโตจนแน่นกระถางจึงแยกต้นอ่อนลงปลูกในกระถางที่มีขนาดใหญ่ขึ้นต่อไป