Mind Maps ประหลาดที่เชื่อว่าหลายคนคงเคยพบ คือลวดลายคล้ายแผนผังบางอย่างตามถนนหนทาง กำแพง ตอม่อ หรือแม้แต่ตู้ชุมสายโทรศัพท์ที่คล้ายจะมีความหมาย แต่ก็ไม่สามารถถอดความใด ๆ ออกมาได้ และผู้ที่พบเห็นก็คงจะสงสัยว่า ใครกันคือผู้อยู่เบื้องหลังลวดลายเหล่านี้? เขาทำไปเพื่ออะไรกัน? และความหมายของมันคืออะไร? ซึ่งไม่ใช่แค่พวกเราเท่านั้นที่สงสัย แต่ Raphael Treza นักสารคดีที่เคยได้มาเยือนไทยก็สงสัยเช่นกัน เขาจึงตามหาคำตอบ จนสำเร็จออกมาเป็นสารคดีชุด Mystery Mind Maps a movie by Raphael Treza
อ่านบทความศิลปะอื่นๆ : งานศิลปะที่บอกเล่าเรื่องราวความคิดในมุมมองของตัวเองของ Untitled_29
กว่าครึ่งของสารคดี คือการเสาะหาที่มาของลายแทง ผ่านการบอกเล่าของผู้พบเห็นอย่าง แม่ค้า วินมอเตอร์ไซค์ คนไร้บ้าน ฯลฯ และระหว่างที่สารคดีค่อย ๆ ดำเนินไป Raphael ก็ได้พบกับ “พิชัย” ในที่สุด!
พิชัย รัตรพรชัย คือชายที่ผิดหวังในชีวิต หลังออกจากทัณฑสถานด้วยคดีบางอย่าง เขาพบว่าตัวเองถูกให้ออกจากราชการ ประกอบกับการจากไปของคนในครอบครัว Raphael จึงเริ่มอยากได้คำตอบต่อทุกสิ่งที่ค้างคาในใจว่า ลายเเทงจากฝีมือของชายผู้นี้มีที่มาที่ไปอย่างไร
พิชัยกล่าวว่า เขาพบกระดาษแผ่นหนึ่งที่เหมือนคำบอกใบ้กับเรื่องทั้งหมดที่เกิดขึ้นกับชีวิต และใช่! เขา เริ่มคลี่คลายคำใบ้นั้นด้วยการทดลงบนทุกสิ่งที่เขาพบเห็น เช่น บนถนน ฟุตบาธ สะพานลอย หรืออะไรก็ตามที่ปากกามาร์คเกอร์ในมือจะเขียนติด และสิ่งที่เราสงสัยก็ยังคงเป็นความสงสัยของพิชัยตลอดมาเช่นกัน เพราะไม่รู้ว่าสมการเหล่านี้จะไปบรรจบจรดเส้นสุดท้ายลง ณ ที่ตรงไหน เเละเมื่อใด
Raphael ถามถึงการมองผลงานของพิชัยในแง่ผลงานศิลปะ แต่ตัวพิชัยเองกลับปฏิเสธว่า เขาเขียนไปเรื่อย ๆ เพื่อหาคำตอบเพียงเท่านั้น และเมื่อถูกถามว่าจะขอซื้อกระดาษที่เขาออกแบบไว้ได้ไหม สิ่งที่ออกจากปากพิชัยกลับเหมือนบทสรุปของสารคดี “แต่มันไม่มีค่าเลยนะครับ…” ใช่! พิชัยไม่ได้คิดว่าสิ่งที่เขาทำคือศิลปะ เเต่เป็นเพียงแค่ลายแทงที่เขายังคงเพียรค้นหาคำตอบ ตราบจนปัจจุบัน…
“การขีดเขียนบนที่สาธารณะนั้นผิดกฎหมาย และ room ไม่สนับสนุนให้ใครก็ตามแม้แต่พิชัยไปขีดเขียนตามพื้นที่สาธารณะนะครับ”
ทั้งนี้ตาม พ.ร.บ.ความสะอาดและความเป็นระเบียบเรียบร้อยของบ้านเมือง พ.ศ. 2535 มาตรา 12 ระบุว่า ห้ามมิให้ผู้ใดขูด กระเทาะ ขีด เขียน พ่นสี หรือทําให้ปรากฏด้วยประการใด ๆ ซึ่งข้อความ ภาพ หรือรูปรอยใด ๆ ที่กําแพงที่ติดกับถนน บนถนน ต้นไม้ หรือส่วนหนึ่งส่วนใดของอาคารที่อยู่ติดกับถนน หรืออยู่ในที่สาธารณะ เว้นแต่เป็นการกระทําของราชการ
ติดตามผลงานของ Raphael Treza ได้ทาง fb.com/raphaeltrezafilm
full documentary : https://youtu.be/bbVPzSGQ2Xg
PIC : Raphael Treza
TEXT : Wuthikorn Sut