ไอเดียสวนญี่ปุ่น

สวนญี่ปุ่นไอเดียแปลกใหม่ในคาเฟ่สีขาวสไตล์มินิมัล

ไอเดียสวนญี่ปุ่น
ไอเดียสวนญี่ปุ่น

สวนญี่ปุ่นแสนสวยภายใน ร้านโมมิจิ สเปเชียลตี้ คอฟฟี่ จังหวัดชลบุรี ที่นำเสนอ ไอเดียสวนญี่ปุ่น ได้แปลกใหม่ รับกับงานสถาปัตยกรรมสไตล์มินิมัลสีขาวสบายตา โดยทำทางเดินหลายแบบและเปลี่ยนบรรยากาศไปเรื่อยๆ เพื่อให้ลูกค้าค่อยๆเดินชมสวนช้าๆ รวมถึงยังมีมุมนั่งเล่นและมุมถ่ายภาพภายในสวนอีกหลายมุม ซึ่งจะมีองค์ประกอบของสวนญี่ปุ่นที่จัดวางกระจายอยู่อย่างน่าสนใจ ไม่ว่าจะเป็นสะพานไม้โค้งสีแดง อ่างหิน ไม้ไผ่กระดกน้ำ หรือตะเกียงหิน

ไอเดียสวนญี่ปุ่น

จัดสวน : Wabisabi Spirit โดยคุณภูริวัจน์ วรากิติยาวิโรจกุล /  เจ้าของ : คุณรัชยุทธ  กุลภัทร์จิรโชติ
สถานที่ : ร้านโมมิจิ สเปเชียลตี้ คอฟฟี่ เลขที่ 49/9 หมู่ที่ 5 ถนนข้าวหลาม ตำบลเหมือง อำเภอเมืองฯ  จังหวัดชลบุรี

จุดเด่นหนึ่งของคาเฟ่หลายที่ในขณะนี้คือการนำเสนอพื้นที่สีเขียว เพื่อให้ผู้ใช้บริการได้มาสัมผัสอย่างใกล้ชิด ทำให้ผู้บริโภคอย่างเราเข้าถึงและได้ชื่นชมความสวยงามของสวนสวยได้หลากหลายสถานที่มากยิ่งขึ้น คาเฟ่แต่ละแห่งต่างแข่งขันกันออกแบบสวนให้มีเอกลักษณ์และความน่าสนใจแตกต่างกันไป ดังเช่น ร้านโมมิจิ  สเปเชียลตี้ คอฟฟี่ แห่งนี้

คาเฟ่แห่งนี้เพิ่งเปิดได้ไม่นาน แต่เป็นที่รู้จักของคนในละแวกบางแสน จังหวัดชลบุรี และนักท่องเที่ยวที่ผ่านไปมาอย่างแพร่หลาย นอกเหนือจากเมนูขนมหวานและเครื่องดื่มแสนอร่อยแล้ว ร้านนี้ยังมีจุดเด่นที่สวนสไตล์ญี่ปุ่นซึ่งมีความร่วมสมัยจากฝีมือการจัดสวนและวางคอนเซ็ปต์ร้านโดย คุณภู - ภูริวัจน์  วรากิติยาวิโรจกุล แห่ง Wabisabi Spirit จึงดูแตกต่างจากสวนญี่ปุ่นที่เราเคยเห็นในประเทศไทยหรือแม้แต่ในประเทศญี่ปุ่นด้วยการใช้พรรณไม้วัสดุ และการนำเสนอที่แปลกใหม่ รับกับงานสถาปัตยกรรมสไตล์มินิมัลสีขาวสบายตา

คาเฟ่สีขาว สวนญี่ปุ่น ไอเดียสวนญี่ปุ่น
สวนญี่ปุ่นในปัจจุบันมักทำหน้าที่ส่งเสริมให้อาคารที่ดูเรียบมีกลิ่นอายความเป็นญี่ปุ่นหรือเอกลักษณ์เฉพาะตัวมากยิ่งขึ้น  ทั้งยังทำหน้าที่เชื้อเชิญและสร้างความประทับใจให้ผู้ที่ผ่านไปมา โดยไม่ทำลายความงามของสถาปัตยกรรม
สวนญี่ปุ่น
ตัดหินแกรนิตให้ได้รูปทรงธรรมชาติ  วางเป็นแผ่นทางเดินหลายระดับ  ไล่จากระดับพื้นดินด้านล่างขึ้นมาจนถึงระดับพื้นอาคารอย่างแนบเนียน  นอกจากเป็นฟังก์ชันแล้ว  ยังคำนึงถึงความรู้สึกที่เชื่อมต่อกับสวนอีกด้วย
สวนญี่ปุ่น
สวนญี่ปุ่นที่มีความมินิมัลมักนำของเก่าแบบดั้งเดิมมาจัดวางใหม่ให้เข้ากับอาคารหรือสิ่งแวดล้อมใหม่มากขึ้น อย่างอ่างน้ำและไม้ไผ่กระดก (ชิชิโอโดชิ) ก็มีการออกแบบให้ดูเรียบง่ายและเป็นธรรมชาติ เข้ากับพรรณไม้และอาคารทรงโมเดิร์นอย่างลงตัว
สวนญี่ปุ่น
ดึงเอาจุดเด่นของสวนมาออกแบบให้ดูร่วมสมัย โดยเฉพาะตะเกียงหินญี่ปุ่น  เมื่อจัดวางบนแท่งหินที่ยื่นออกมาจากเนิน  แม้จะมีรูปทรงเรขาคณิตแบบโมเดิร์น  แต่ก็ยังให้ความรู้สึกของความเป็นสวนญี่ปุ่นอยู่ด้วยจุดเด่นและการจัดองค์ประกอบที่สมดุล

สวนญี่ปุ่นไอเดียแปลกใหม่

“ผมวางจุดเด่นไว้หลากหลายมุมนับตั้งแต่ทางเข้า เราเล็งว่าลูกค้าน่าจะเป็นคนรุ่นใหม่ ดังนั้นเราจึงวางไอเดียเป็นสวนที่มีความแปลกใหม่ ทันสมัย ไม่ใช่สวนญี่ปุ่นแบบดั้งเดิมที่คนส่วนใหญ่เคยพบเห็นตามวัดหรือศาลเจ้าสำคัญในประเทศญี่ปุ่น  แผ่นทางเดินเข้าสวนก็ใช้หินแกรนิตก้อนใหญ่วางเป็นขั้นบันไดขึ้นมาเพื่อนำเข้าสู่พื้นที่ภายในร้าน พรรณไม้ที่เลือกใช้มีทั้งที่นำเข้าจากญี่ปุ่นและมีลีลาของต้นอ่อนช้อยสวยงาม  เพราะส่วนใหญ่ฉากหลังเป็นตัวอาคารสีขาวเรียบ เราจึงต้องหาอะไรที่ดูตัดกัน มีทางเดินหลายแบบและเปลี่ยนบรรยากาศไปเรื่อยๆ เราอยากให้ลูกค้าค่อยๆเดินชมสวนช้าๆ เพราะหากทางเดินหินยาวเข้าไปในสวนคล้ายทางเดินปกติ ก็จะไม่ค่อยได้เสพบรรยากาศในสวนเท่าไรนัก” คุณภูเล่า

สวนญี่ปุ่น
การจัดวางนำเสนอจุดเด่นต่างๆ ซึ่งไม่ได้วางให้เห็นตรงๆ  แต่มีองค์ประกอบอื่นมาพรางให้เกิดความน่าสนใจและไม่ได้เห็นในทันที  มีระดับในการเข้าถึง  เพื่อเชื้อเชิญให้ผู้ชมสวนเข้าสู่พื้นที่ส่วนต่างๆ ทีละนิดและใช้เวลาชื่นชมสวนได้นานมากขึ้น
น้ำตก
สวนญี่ปุ่นดั้งเดิมมักนำทิวทัศน์ในธรรมชาติเข้ามาเป็นองค์ประกอบหนึ่งในสวน ดังนั้นสวนในยุคต่อมาจึงมักมีลำธารหรือน้ำตกร่วมด้วยเสมอ  โดยนิยมใช้หินแกรนิตซึ่งมีผิวสัมผัสขรุขระ  เหมาะกับการเจริญเติบโตของมอสส์และตะไคร่น้ำ
สวนญี่ปุ่น
โมมิจิเป็นภาษาญี่ปุ่น  แปลว่า  ต้นเมเปิ้ล  สวนแห่งนี้ปลูกต้นเมเปิ้ลหลายต้นที่นำเข้าจากประเทศญี่ปุ่น โดยมีต้นหนึ่งปลูกอยู่ที่ปลายอุโมงค์ด้านในสุดของสวน ซึ่งได้รูปทรงมาจากซุ้มประตูญี่ปุ่นที่นำมาลดทอนให้ดูโมเดิร์นมากขึ้น
สะพานไม้ที่ได้แรงบันดาลใจมาจากสะพานไม้ในอุทยานแห่งชาติโอเซในจังหวัดกุนมะ ซึ่งคุณภูเคยไปใช้ชีวิตขณะศึกษาที่ประเทศญี่ปุ่น ออกแบบให้ทอดยาวไปบนทุ่งหญ้าของพื้นที่ชุ่มน้ำ โดยในสวนปลูกไอริสน้ำสร้างบรรยากาศดังกล่าว
มุมโต๊ะสนามสำหรับนั่งรับประทานของว่างและเครื่องดื่มภายในสวน  ออกแบบให้มีท็อปโต๊ะโค้งเว้ารับกับต้นแก้วเจ้าจอมและเก้าอี้นั่งรูปทรงโมเดิร์น แต่มีสีสันเข้ากับก้อนหินและตัวอาคาร

จัดมุมสวนไว้หลากหลายมุม เพื่อดึงดูดให้คนเข้ามาใช้งาน

สวนมีลักษณะยาวและแคบเลาะรอบตัวอาคาร 2 หลัง สำหรับนั่งรับประทานของว่างและจิบเครื่องดื่ม กลางสวนมีลำธารหินจำลองพร้อมทางเดินที่เป็นสะพานไม้ ซึ่งเกิดจากบริเวณดังกล่าวค่อนข้างแคบ โจทย์คือทำอย่างไรให้ผู้เข้ามาชมสวนสามารถเดินสวนกันได้ คุณภูจึงออกแบบให้ส่วนหนึ่งเป็นทางเดินไม้เข้าไปในลำธาร อีกส่วนหนึ่งเป็นทางเดินหินที่อ้อมมาบรรจบกับปลายสะพานทั้ง 2 ด้าน โดยออกแบบสะพานไม้อย่างเรียบง่ายให้ทอดยาวไปยังทุ่งไอริสน้ำ ด้วยการติดตั้งแผ่นไม้ระหว่างเสาไม้ที่โผล่สูงขึ้นมาจากแผ่นพื้นไม้เล็กน้อย ผู้เดินผ่านสามารถชมดอกไม้ที่ขึ้นในหนองน้ำได้โดยไม่มีราวไม้มาบดบังสายตา

ด้านในสุดของสวนเป็นพื้นที่เข้ามุมของแปลงที่ดิน ซึ่งโดยมากจะใช้ประโยชน์ไม่ได้เลยแต่ด้วยความเสียดายพื้นที่ดังกล่าว คุณภูจึงออกแบบให้เป็นจุดไฮไลต์อีกจุดหนึ่ง เพื่อดึงให้คนเข้าไปใช้งานในบริเวณดังกล่าว ลักษณะเป็นอุโมงค์พร้อมฉากหลังสีดำ เพื่อให้เกิดมิติที่ดูลึกและรู้สึกว่าไม่สิ้นสุด นอกจากนี้ยังมีมุมนั่งเล่นและมุมถ่ายภาพภายในสวนอีกหลายมุม ซึ่งจะมีองค์ประกอบของสวนญี่ปุ่นที่จัดวางกระจายอยู่อย่างน่าสนใจ ไม่ว่าจะเป็นสะพานไม้โค้งสีแดง อ่างหิน ไม้ไผ่กระดกน้ำ หรือตะเกียงหิน

“ของตกแต่งสวนอย่างตะเกียงหินช่วยให้ภาพของสวนญี่ปุ่นชัดเจนขึ้น  แต่การจัดวางนั้นเราก็ต้องอิงมาจากการจัดสวนญี่ปุ่นแบบดั้งเดิม  โดยให้มีต้นไม้และหินพรางตาเล็กน้อย  เมื่อมองแต่ละมุมจะเกิดความงามไม่เหมือนกัน  ส่วนที่เป็นจุดเด่นเราดึงความโมเดิร์นของสวนญี่ปุ่นมาใช้เยอะ  ส่วนหนึ่งผมได้แรงบันดาลใจมาจากผลงานของอาจารย์โยชิฮิโตะ ทาคาฮาชิ ที่ท่านเคยจัดในสมัยก่อน  ซึ่งมีลักษณะเป็นแท่งหินโผล่งอกมาจากเนินดินขนานไปกับพื้น และนำตะเกียงหินมาประดับตกแต่ง  อีกทั้งยังมีกรอบภาพอยู่ตรงกลาง  ให้ผู้ชมสวนสามารถมองในกรอบก็ได้ภาพสวนที่สวยงาม  มองนอกกรอบก็สวยไปอีกแบบ” คุณภูเล่า

สวนญี่ปุ่น
ทางเดินเดิมเมื่อเดินย้อนกลับก็จะเป็นภาพสวนอีกมุมหนึ่งที่ทอดให้เห็นสะพานไม้สีแดงที่ดูไม่จืดชืด ช่วยเติมสีสันให้อาคารสีขาวและบรรยากาศภายในสวนสีเขียวได้เป็นอย่างดี
หมอกจำลองที่เกิดจากเครื่องพ่นหมอกช่วยทำให้บรรยากาศสวนดูเย็นขึ้น  เนื่องจากสวนมีลักษณะเป็นลำธารที่ไม่มีน้ำตกชัดเจนเป็นชั้น  ทำให้คนนั่งชมลำธารรู้สึกเหมือนอยู่ท่ามกลางป่าธรรมชาติที่พัดละอองน้ำมาสร้างความสดชื่น
ปัจจุบันคนไม่ได้นิยมวางตะเกียงหินประดับในสวนเพียงอย่างเดียว แต่ติดตั้งหลอดไฟส่องสว่างไว้ภายในด้วย เพื่อใช้ประโยชน์ในยามค่ำคืนได้ดังเดิม
พรรณไม้ที่เลือกใช้ในสวนมีทั้งต้นไม้จากประเทศญี่ปุ่น  เช่น  เมเปิ้ล  ซากุระ แต่ก็ใช้ต้นไม้ฟอร์มสวย  เน้นความร่มรื่นและสีเขียวที่อ่อนเข้มแตกต่างกันไป ทั้งแก้วเจ้าจอม  ผักติ้ว  และเสม็ดแดง

มองต้นเมเปิ้ลที่ผลิใบขนาดเล็กสีแดงตัดกับพื้นหลังสีขาวอย่างเพลิดเพลินใจ สวนขนาดเล็กของร้านโมมิจิ สเปเชียลตี้ คอฟฟี่มีอะไรให้ชื่นชมและสร้างความตื่นตาได้ไม่มีเบื่อ ความน่าสนใจหนึ่งคือการนำเสนอความแปลกใหม่ที่ต่อยอดจากศาสตร์ของสวนญี่ปุ่นแบบดั้งเดิม ผสานความคิดสร้างสรรค์เฉพาะตัว ทำให้ผู้มาชมอย่างเราสามารถรับรู้ได้ถึงกลิ่นอายแบบดั้งเดิมกับวิถีชีวิตใหม่ๆ ที่ดูไม่น่าเบื่อ

สวนญี่ปุ่นมีการใช้หินจำนวนมาก โดยหินมีหลายชนิดและรูปทรงที่มีหน้าที่แตกต่างกัน การใช้งานก็ต่างกัน เช่น หินที่วางเป็นแผ่นทางเดินต้องใช้หินที่เรียบเป็นแผ่นบาง หินที่ใช้ทำน้ำตกก็ต้องมีรูปทรงมนเหมือนในธรรมชาติและมอสส์ต้องสามารถขึ้นได้ รวมถึงหินที่วางประดับเป็นจุดเด่นในสวน ก็จะมีทฤษฎีรวมถึงชื่อเรียกและความหมายที่ต่างกันไป

ตะเกียงหิน ตะเกียงหินญี่ปุ่น
วัฒนธรรมการจัดสวนญี่ปุ่นมีรายละเอียดและมีช่างเฉพาะทางจำนวนมากกระจายไปทั่วประเทศ เช่น ตะเกียงหินจากแต่ละจังหวัดก็มีความสวยงามขึ้นชื่อต่างกัน ช่างที่จะนำมาแกะสลักก็มีความเชี่ยวชาญต่างกัน นอกจากนี้ระยะเวลาของตะเกียงหินที่ยิ่งนานก็จะยิ่งมีราคาและทรงคุณค่ามากขึ้นด้วย หรือแม้แต่การผูกรั้วไม้ไผ่เองก็ต้องเรียนรู้และใช้แรงงานที่มีฝีมือในการทำลวดลายการผูก
สวนญี่ปุ่นแม้ดูเรียบและใช้งานฮาร์ดสเคปเยอะ แต่จะมีเส้นสายที่โค้งเพื่อเลียนแบบเส้นสายในธรรมชาติ โดยเฉพาะทางเดินหรือแม้แต่การเรียงหินเพื่อสร้างจุดเด่น ซึ่งต้องมีการพรางตาให้เกิดความสวยงามแบบไม่โจ่งแจ้งนอกจากนี้ยังต้องเรียงให้รับกับการใช้งานอีกด้วย
มอสส์
สวนมอสส์ มอสส์มี 2 ชนิด คือ มอสส์ดินและมอสส์น้ำ ตรงไหนที่มอสส์ดินขึ้นไม่ได้ก็ต้องปลูกมอสส์น้ำแทน มอสส์ดินจะมีความละเอียดเป็นกำมะหยี่มากกว่า แต่อายุสั้นและทนแดดได้มากกว่า มอสส์น้ำทนแดดได้ไม่ดีเท่าไร แต่ให้สีเขียวตลอดและยืดตัวสานกันหนาขึ้น ถ้ามอสส์น้ำโตอยู่ได้ก็ปลูกมอสส์ดินได้วิธีการปลูกจะใช้หิน ขุยมะพร้าว แล้วจึงปูแผ่นมอสส์ลงไป ส่วนการให้น้ำต้องให้สม่ำเสมอด้วยมินิสปริงเกลอร์สเปรย์ทุก 2 ชั่วโมง ให้ครั้งละ 2 นาที
คุณภู  ผู้ออกแบบสวนและวางคอนเซ็ปต์ของร้านโมมิจิ สเปเชียลตี้  คอฟฟี่แห่งนี้  โดยมุมนี้เป็นจุดเด่นหนึ่งของร้านที่ผสมทั้งกลิ่นอายของสวนญี่ปุ่นแบบร่วมสมัย กับกรอบรูปที่สามารถเห็นความงามทั้งในกรอบและนอกกรอบ

เรื่อง : ปัญชัช

ภาพ : ฤทธิรงค์ จันทองสุข

นิตยสารบ้านและสวนฉบับกันยายน 2563

เข้าใจสวนญี่ปุ่นยุคใหม่แบบนอกตำราที่คุณอาจไม่เคยรู้มาก่อนกับคุณภูริวัจน์ วรากิติยาวิโรจกุล

ความสุขในสวนญี่ปุ่นที่มีบ่อปลาเป็นหัวใจหลัก

10 ข้อควรรู้…เลือกใช้พรรณไม้ให้ได้บรรยากาศแบบสวนญี่ปุ่น