บ้านชั้นเดียวนั้นน่าอยู่และใช้งานสะดวก โดยเฉพาะคนที่อยากใช้ชีวิตเรียบง่ายใกล้ชิดธรรมชาติ หรือวางแผนมีบ้านเกษียณชั้นเดียว แต่อาจลังเลว่าจะ สร้างบ้านชั้นเดียว ดีไหม เราจึงรวมข้อดี ข้อด้อย และข้อพิจารณาในการสร้างมาฝากกัน
สร้างบ้านชั้นเดียว หลังเล็กๆ ก็ต้องทำฐานราก
ก่อนที่จะ สร้างบ้านชั้นเดียว หรือบ้านประเภทไหนๆ เราควรพิจารณาเรื่องการทำฐานรากให้มั่นคงแข็งแรงก่อน เพราะฐานรากเป็นส่วนที่รับน้ำหนักบ้านทั้งหลังไม่ให้ทรุดลงไปกับดิน หรือช่วยให้ทรุดลงไปพร้อมกันทั้งหลังซึ่งจะไม่ทำให้บ้านเสียหาย แต่จะเป็นฐานรากแบบไหน ต้องตอกเข็มหรือไม่ ควรให้วิศวกรมาออกแบบให้ ซึ่งขึ้นอยู่กับลักษณะอาคารและพื้นที่ สร้างบ้านชั้นเดียวดีจริงไหม
ประเภทฐานรากสำหรับ บ้านชั้นเดียว
- ฐานรากแผ่ เป็นการทำฐานรากแบบแผ่กว้างเพื่อรับน้ำหนักอาคารโดยไม่ต้องตอกเสาเข็ม นิยมใช้ในพื้นที่ดินแข็งหรือเป็นชั้นหินแถบภูเขา
- ฐานรากวางบนเสาเข็ม เหมาะกับพื้นดินแข็งปานกลาง และดินอ่อน การสร้างบ้านโดยทั่วไปใช้ฐานรากประเภทนี้ โดยมีการตอกเสาเข็มช่วยรับน้ำหนัก ถ้าเป็นอาคารถาวรควรตอกเข็มยาวให้ถึงชั้นดินดาน อาคารจะไม่ทรุดไปตามดิน ถ้าเป็นอาคารชั่วคราว ร้านค้า หรืออาคารขนาดเล็ก สามารถตอกเข็มสั้นได้ แต่อาคารมีโอกาสทรุดลงไปตามดินได้
โครงสร้างที่เหมาะกับสำหรับ สร้างบ้านชั้นเดียว
สามารถใช้โครงสร้างได้ทุกประเภททั้งโครงสร้างคอนกรีตเสริมเหล็ก โครงสร้างไม้ โครงสร้างเหล็ก แต่ถ้าพื้นบ้านอยู่ใกล้ดินซึ่งมีความชื้นมาก แนะนำให้ทำพื้นเป็นโครงสร้างคอนกรีตเสริมเหล็กซึ่งทนความชื้นและคงทนกว่าวัสดุอื่น หรือยกพื้น 1.20- 1.50 เมตร เพื่อหนีความชื้นและยังสามารถเดินงานระบบไว้ใต้ถุนได้ ส่วนผนัง เสาและหลังคาใช้วัสดุอื่นได้หลายประเภท ทั้งยังมีวัสดุทางเลือก เช่น บ้านดิน โครงสร้างไม้ไผ่ ที่ใช้สร้าง บ้าน ชั้น เดียว ได้อย่างปลอดภัย
บ้านชั้นเดียว ก่อสร้างง่ายและประหยัดกว่าบ้าน 2 ชั้นจริงไหม
การก่อสร้างบ้านชั้นเดียวทำได้ง่ายและเร็วกว่าบ้านหลายชั้น เพราะโครงสร้างอยู่ในระนาบเดียวจึงก่อสร้างทั้งหมดพร้อมกันได้เลย หากรูปแบบบ้านไม่ซับซ้อนมักไม่ต้องใช้เครื่องจักรขนาดใหญ่อย่างรถเครน อีกทั้งไม่เสียพื้นที่สำหรับทำบันไดขึ้นลงเหมือนบ้าน 2 ชั้น จึงสามารถควบคุมราคาได้ง่ายกว่า แต่ไม่ได้หมายความว่าจะประหยัดกว่าบ้านหลายชั้นเสมอไป เพราะถ้าบ้านยิ่งแผ่กว้างก็จะต้องใช้พื้นที่มากและทำฐานรากตอกเสาเข็มจำนวนมากด้วยเช่นกัน จึงไม่คุ้มค่าสำหรับการสร้างในที่ดินที่มีราคาสูง
ข้อดีของบ้านชั้นเดียว
- ใกล้ชิดธรรมชาติ การอยู่บ้านชั้นเดียวเป็นการอยู่ในระบบนิเวศน์ของธรรมชาติ ได้รับไอเย็นจากดิน และอยู่ใต้ต้นไม้ที่ให้ร่มเงาและความสดชื่น
- เหมาะกับผู้สูงอายุ บ้านที่ไม่สูงจากพื้นดินมาก พื้นบ้านเรียบไม่มีระดับจะช่วยให้ผู้สูงอายุสามารถใช้ชีวิตภายในบ้าน และเข้าออกบ้านได้ปกติโดยไม่เป็นอันตราย และหากเจ็บป่วยก็สามารถเข้าช่วยเหลือได้ง่าย
- มีปฏิสัมพันธ์ที่ดีในครอบครัว สมาชิกครอบครัวที่อยู่บ้านชั้นเดียวมักมีโอกาสพบหน้าพูดคุยกันมากกว่าการแยกอยู่คนละชั้น หากออกแบบพื้นที่อย่างมีประสิทธิภาพก็จะสร้างปฏิสัมพันธ์ในครอบครัวได้ดี
- ก่อสร้างง่าย ลดการใช้เครื่องกลขนาดใหญ่ในการก่อสร้าง และมีขั้นตอนการก่อสร้างไม่ซับซ้อน
- ดูแลรักษาง่าย บ้านชั้นเดียวมักมีรูปแบบไม่ซับซ้อนจึงไม่เกิดปัญหาในระยะยาว หรือหากต้องซ่อมแซมก็ทำได้ง่าย ซึ่งอาจซ่อมแซมได้ด้วยตัวเอง
จุดอ่อนที่ควรระวัง
- ความร้อนจากหลังคา หลังคาเป็นส่วนที่ร้อนที่สุดของบ้าน ถ้าอยากทำบ้านชั้นเดียวไม่ให้ร้อน ควรเพิ่มการป้องกันความร้อนจากหลังคาเป็นพิเศษ เช่น การมีช่องระบายอากาศใต้หลังคา และติดตั้งฉนวนกันความร้อนให้มากกว่าปกติ
- ระวังสัตว์เลื้อยคลายและน้ำท่วม หากบ้านอยู่ใกล้ดินควรป้องกันสัตว์เลื้อยคลายและน้ำท่วม ด้วยการเพิ่มระดับความสูงของดินบริเวณที่สร้างบ้านให้เป็นเนินเพื่อป้องกันน้ำท่วม ทำพื้นบ้านยกสูงอย่างน้อย 60 เซนติเมตร ทำผนังปิดโพรงใต้ตัวบ้าน และอุดช่องว่างที่ขอบพื้นและประตูก็ช่วยป้องกันสัตว์เลื้อยคลายได้
- การโจรกรรม ไม่ว่าบ้านชั้นเดียวหรือหลายชั้น โจรสามารถงัดแงะเข้าทางประตูหน้าต่างได้ไม่ต่างกัน แต่จุดอ่อนของบ้านชั้นเดียวคือ การงัดเข้าทางหลังคาจะทำได้ง่ายกว่าเพราะปีนขึ้นได้ไม่ยาก โดยเฉพาะบริเวณช่องสกายไลต์ส่วนที่มุงกระเบื้องโปร่งแสง และหลังคามุงกระเบื้องที่ไม่มีฝ้าเพดาน ซึ่งถ้าเปิดหลังคาได้ก็จะเข้าภายในบ้านได้เลย
เรื่่อง : ศรายุทธ ศรีทิพย์อาสน์
ภาพประกอบ : เอกรินทร์ พันธุนิล