อยากต่อเติมบ้านแต่สงสัยว่า ต่อเติมแค่ไหนจึงจะต้องของอนุญาต มาทำความเข้าใจเรื่อง กฎหมายต่อเติมบ้าน และอัปเดตกฎหมายใหม่ที่เกี่ยวข้องกัน
กฎหมายต่อเติมบ้าน หรือกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการต่อเติมและเปลี่ยนแปลงพื้นที่ใช้สอย คือ กฎกระทรวง ฉบับที่ 11 (พ.ศ.2528) ว่าด้วยเรื่องการกระทำที่ไม่ถือว่าเป็นการดัดแปลงอาคาร ซึ่งใจความสำคัญคือ เพื่อป้องกันอันตรายจากการดัดแปลงหรือเพิ่มน้ำหนักให้โครงสร้างอาคาร และมีกฎหมายเพิ่มเติม คือ กฎกระทรวง ฉบับที่ 65 (พ.ศ. 2558) ซึ่งเกี่ยวกับการติดตั้งโซล่าเซลล์บนหลังคา ซึ่งสรุปเนื้อความให้เข้าใจง่ายๆ ดังนี้
กฎหมายต่อเติมบ้าน ระบุว่าการต่อเติม-รีโนเวทต่อไปนี้ ไม่ถือเป็นการดัดแปลงอาคาร จึงไม่ต้องขออนุญาต
1. การเปลี่ยนโครงสร้างโดยใช้วัสดุ ขนาด จำนวน และชนิดเดียวกับของเดิม ยกเว้นโครงสร้างคอนกรีตเสริมเหล็ก คอนกรีตอัดแรง และโครงสร้างเหล็ก
- บ้านโครงสร้างไม้ เปลี่ยนโครงสร้างไม้ชิ้นใหม่ตามแบบเดิมได้โดยไม่ต้องขออนุญาต
- บ้านโครงสร้างคอนกรีตเสริมเหล็ก (ค.ส.ล.) และโครงสร้างเหล็ก แม้การเปลี่ยนโครงสร้างนั้นจะใช้วัสดุ ขนาด จำนวน และชนิดเดียวกับของเดิม ก็ต้องขออนุญาต กฎหมายต่อเติมบ้าน
2. การเปลี่ยนแปลงส่วนต่างๆ ของอาคารที่ไม่เป็นโครงสร้าง ซึ่งเพิ่มน้ำหนักให้โครงสร้างไม่เกิน 10 %
ส่วนที่ไม่ถือเป็นโครงสร้าง เช่น ผนัง พื้น และส่วนตกแต่ง ซึ่งหากดัดแปลงโดยวัสดุเดิมและปริมาณใกล้เคียงเดิม มักจะไม่ได้เพิ่มน้ำหนักให้อาคาร แต่ถ้ามีการเปลี่ยนวัสดุที่หนักขึ้น เช่น จากผนังโครงเบา (โครงคร่าวกรุวัสดุแผ่น) เป็นผนังก่ออิฐ, เปลี่ยนจากวัสดุปูพื้นไม้เป็นพื้นคอนกรีต หรือมีการเพิ่มระดับและความหนาพื้น เป็นต้น ถ้ามีการเพิ่มน้ำหนักเกิน 10 % ของน้ำหนักอาคาร ต้องยื่นขออนุญาต โดยให้วิศวกรคำนวณน้ำหนักใหม่ เพื่อป้องกันโครงสร้างเดิมรับน้ำหนักมากเกินไป
3. การเปลี่ยนแปลงขนาด รูปทรง ส่วนประกอบอาคาร ซึ่งเพิ่มน้ำหนักไม่เกิน 10 %
ข้อนี้คล้ายข้อ 2 เป็นการเปลี่ยนแปลงส่วนย่อย เช่น การเพิ่มลดหรือเปลี่ยนรูปแบบประตู หน้าต่าง ฝ้าเพดาน ซึ่งไม่ได้เป็นโครงสร้างอาคาร ถ้ามีการเพิ่มน้ำหนักไม่เกิน 10 % ของน้ำหนักอาคาร ไม่ต้องขออนุญาต
4. การลดหรือขยายพื้นที่ชั้นหนึ่งชั้นใดรวมกันไม่เกิน 5 ตารางเมตร โดยไม่ลด-เพิ่มเสาหรือคาน
เช่น การเจาะพื้นเดิมเป็นช่องโล่ง การเพิ่มพื้นเฉลียงชั้นล่าง ซึ่งไม่ได้ลด-เพิ่มเสาหรือคาน ก็ไม่ต้องขออนุญาต
5. การลดหรือขยายเนื้อที่หลังคา โดยมีเนื้อที่มากขึ้นรวมกันไม่เกิน 5 ตารางเมตร โดยไม่ลด-เพิ่มจำนวนเสาหรือคาน
เช่น การต่อเติมกันสาดที่มีเนื้อที่รวมกันไม่เกิน 5 ตารางเมตร และมีน้ำหนักรวมกันเพิ่มขึ้นไม่เกิน 10 % ก็ไม่ต้องขออนุญาต
6. การติดตั้งแผงโซล่าเซลล์บนหลังคาบ้านที่มีขนาดพื้นที่ติดตั้งไม่เกิน 160 ตารางเมตร และมีน้ำหนักรวมกันไม่เกิน 20 กิโลกรัมต่อตารางเมตร ไม่ต้องขออนุญาต
แต่ต้องมีผลการตรวจสอบความแข็งแรงของโครงสร้างและการติดตั้งได้อย่างปลอดภัยโดยวิศวกร และแจ้งเจ้าพนักงานท้องถิ่นทราบก่อนดำเนินการ
หมายเหตุ: ทั้งนี้ต้องตรวจสอบว่า การต่อเติมและรีโนเวทนั้นไม่ขัดกับกฎหมายควบคุมอาคารและกฎหมายท้องถิ่นด้วย
เรื่อง : ศรายุทธ ศรีทิพย์อาสน์
ภาพประกอบ : pstaryu
