เพิ่มพื้นที่ในบ้านจากสเปซที่ถูกลืม….เพื่อบ้านที่อยู่สบาย

บ้านที่อยู่สบายนั้นหลายคนอาจจะคิดว่าต้องมีพื้นที่โปร่งโล่งกว้างขวางเท่านั้น ถึงแม้ว่าขนาดของพื้นที่จะมีผลต่อการอยู่อาศัยแต่ขนาดที่ว่านั้น ไม่ได้หมายความว่าต้องมีพื้นที่กว้างๆเสมอไป

เพราะจริง ๆแล้วบ้านขนาดเล็กก็สามารถจัดให้อยู่สบายได้ด้วยการแบ่งสเปซให้เหมาะสมกับการใช้งาน ออกแบบพื้นที่จัดเก็บให้เป็นสัดส่วน มีช่องแสงและช่องเปิดที่ช่วยให้ภายในบ้านโปร่งโล่ง สำหรับบ้านพื้นที่จำกัดที่อยากเพิ่มพื้นที่ใช้งานในบ้านเรามีไอเดียบางส่วนจากหนังสือ “บ้านอยู่สบาย” และ “TOWNHOUSE” ในการจัดสรรพื้นที่ที่ถูกลืมให้กลายเป็นมุมใช้งานได้อเนกประสงค์ เพิ่มพื้นที่ใช้สอยในบ้าน

ลองนึกดูให้ดี เราเชื่อว่ามีหลายพื้นที่ในบ้านที่ใช้งานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ หากปรับปรุงเสียหน่อย ดัดแปลงอีกนิด พื้นที่ที่ถูกลืมเหล่านี้อาจจะเปลี่ยนเป็นพื้นที่สุดคุ้ม ที่รองรับการใช้งานเพิ่มเติมและช่วยให้บ้านอยู่สบายมากขึ้นก็เป็นได้ ลองมองดูรอบ ๆบ้านของคุณว่ามีมุมไหนสามารถปรับเปลี่ยนได้บ้าง

ระเบียงเอนกประสงค์ ระเบียงแคบๆแถมยังไม่มีหลังคาคลุมเป็นส่วนที่ไม่มีใครอยากใช้งาน ลองปรับเปลี่ยนผนังเป็นประตูบานเลื่อนกระจกที่เปิดได้กว้างได้แล้วต่อเติมชายคาให้กันแดดกันฝน ไอเดียนี้ยังนำไปใช้กับพื้นที่ว่างข้างบ้านหรือหลังบ้าน โดยเปลี่ยนมุมนี้เป็นส่วนนั่งเล่น จัดสวน หรือใช้ตากผ้าก็ได้

ระเบียงเดิมที่มักไม่ค่อยได้ใช้งานปรับเปลี่ยนโดยทำประตูบานเลื่อนกระจกและทำหลังคาคลุม ขยายพื้นที่ให้ดูกว้างออกไป ให้ความรู้สึกเหมือนเป็นห้องเล็กๆอีกห้องในบ้าน เปลี่ยนระเบียงเดิมให้กลายเป็นระเบียงอเนกประสงค์ที่ใช้งานได้มากขึ้น จัดเป็นสวนกระถางพร้อมมุมนั่งเล่น
พื้นที่ระเบียงของบ้านบางหลังมักจะเป็นพื้นที่ถูกลืม ลองปรับเปลี่ยนใหม่ โดยใช้ประตูบานเลื่อนช่วยเชื่อมต่อพื้นที่ระหว่างภายในบ้านและระเบียงให้ดูกว้างขึ้น สามารถใช้มุมนี้เป็นพื้นที่นั่งเล่นหรือสวนกระถางได้
ต่อเติมห้องกระจกออกมาจากบ้านกลายเป็นกรีนเฮ้าส์เล็กๆ เหมือนมีสวนอยู่ในบ้านด้วย

เก็บของใต้หลังคา แบ่งพื้นที่เล็กๆบริเวณที่มีฝ้าเพดานสูงทำเป็นชั้นลอยสำหรับเก็บของที่ใช้ในบางโอกาส เช่นของใช้เทศกาลต่างๆ กระเป๋าเดินทาง เสื้อผ้าที่ใส่บางฤดูกาล โดยใช้โครงสร้างไม้หรือเหล็กที่มีน้ำหนักเบาและติดตั้งได้ง่ายปูทับด้วยไม้หรือแผ่นซีเมนต์บอร์ด พื้นที่ส่วนนี้ยังสามารถปรับเป็นชั้นลอย หรือหากมีพื้นที่กว้างมากพอยังทำเป็นห้องใต้หลังคาที่ขึ้นไปใช้งานได้อย่างมุมทำงาน ห้องสมุด ห้องพระ แต่ควรติดตั้งฉนวนกันความร้อนเพิ่มเติมบริเวณหลังคา และระมัดระวังเรื่องการต่อเติมโครงสร้างเพิ่มเข้าไป หากเป็นบ้านเก่าควรปรึกษาสถาปนิกหรือวิศวกรก่อนต่อเติม

ทำชั้นลอยเก็บของใต้หลังคาบริเวณที่มีฝ้าเพดานสูง ใช้เก็บของที่ไม่ได้ใช้งานบ่อย ๆ หรือใช้พื้นที่เหนือประตูที่ระดับประมาณ 2 เมตร ทำชั้นต่อยื่นออกมาเพิ่มพื้นที่จัดเก็บสำหรับของที่ไม่ได้ใช้งานบ่อย ๆ อย่างกล่องเสื้อผ้าตามฤดูกาล ของตกแต่งเทศกาลต่าง ๆ อุปกรณ์เครื่องครัวที่ไม่ได้ใช้งานบ่อย ๆ
เปลี่ยนพื้นที่ใต้หลังคาเป็นห้องสมุดเล็กๆ ทั้งยังดัดแปลงเป็นห้องนอนแขกได้ด้วย
ทำชั้นวางของง่าย ๆเหนือประตูบ้าน ใช้เก็บของจิปาถะหรือวางของสะสมใช้ตกแต่งบ้านด้วยในตัว

เพดานสูง บ้านหลังคาทรงจั่วหรือทรงปั้นหยาจะมีพื้นที่ใต้หลังคาค่อนข้างมาก ทำให้ระดับฝ้าเพดานสูงกว่าระดับอะเสสามารถออกแบบฝ้าให้เอียงไปตามรูปร่างของหลังคา หรือจะโชว์โครงหลังคาเลยก็ได้และเว้นพื้นชั้นบนที่อยู่ใกล้หน้าต่าง ให้เกิดเป็นชั้นลอยโดยจัดเป็นมุมทำงาน ห้องพระ ตู้เก็บหนังสือหรือพื้นที่เก็บของได้ตามต้องการ โดยทำบันไดให้เดินขึ้นไปใช้งานด้านบลนได้สะดวก

บ้านที่มีเพดานสูงสามารถเพิ่มพื้นที่โดยสร้างชั้นลอยและทำบันไดขึ้นไป ใช้โครงเหล็กต่อเติมซึ่งทำได้สะดวกและรวดเล็ว ไม่มีงานก่อสร้างที่เลอะเทอะ ส่วนพื้นปูไม้หรือแผ่นซีเมนต์บอร์ดหนา 20 มิลลิเมตร

มุมนั่งเล่นใต้บันได พื้นที่ใต้บันไดมักจะเป็นจุดอับของบ้านที่ใช้งานได้ยาก บ้านส่วนใหญ่จึงนิยมทำเป็นพื้นที่เก็บของมากกว่า แต่ในความเป็นจริงและมุมนี้ยังสามารถออกแบบเป็นพื้นที่ใช้งานได้หลากหลาย ทั้งมุมทำงาน เย็บผ้า ที่นั่ง ชั้นวางของ มุมซักรีด วางทีวี เป็นต้น

ทำบิลท์อินพื้นที่ใต้บันไดให้กลายเป็นมุมนั่งเล่น พร้อมชั้นวางหนังสือด้วยในตัวเปลี่ยนมุมอับให้กลายเป็นมุมนั่งสบายสีสันสดใส

ทำงานริมทางเดิน สำรวจพื้นที่ทางเดินในบ้านว่ากว้างพอที่จะจัดมุมทำงานไว้ได้หรือไม่ ทางเดินที่กว้างประมาณ 1.20 เมตร สามารถจัดโต๊ะขนาด 40 เซนติเมตร ในมุมนี้ยังสามารถบวกชั้นวางของตื้นๆเข้าไปได้อีกด้วย

ทางเดินที่เคยกว้าง 1.20 เมตร สามารถเพิ่มเคาน์เตอร์ทำงานริมหน้าต่างโดยมีชั้นวางหนังสือได้ด้วย

สวนผักดาดฟ้าสำหรับบ้านที่มีดาดฟ้าถือว่ามีความได้เปรียบในการเพิ่มพื้นที่ใช้งาน พื้นที่ส่วนนี้สามารถดัดแปลงใช้งานได้หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นจัดเป็นมุมนั่งเล่น ต่อเติมผนังเบาหรือกระจกเป็นห้องง่าย ๆ หรือจัดสวนบนดาดฟ้า โดยเฉพาะข้อหลังสุดเนื่องจากพื้นที่ดาดฟ้าถือว่ามีความเหมาะสมในการปลูกต้นไม้เพราะได้รับแสงแดดเพียงพอ อาจจะเลือกปลูกผักที่เราชอบรับประทานมีไม้ต้นขนาดเล็กให้ร่มเงา บนดาดฟ้านี้ควรเตรียมก๊อกน้ำและระบบการรดน้ำให้ดี จัดพื้นที่ให้มีมุมนั่งพักหลบแดดเสียหน่อยก็จัดสวนผักดาดฟ้าได้โดยไม่ต้องเปลืองงบประมาณมากนัก

พื้นที่ดาดฟ้ามักเป็นพื้นที่ที่ไม่ถูกใช้งาน แต่รู้หรือไม่ว่าพื้นที่ส่วนนี้สามารถปลูกผักได้ดี เพราะได้รับแสงแดดเต็มที่ พืชผักยังมีระบบรากตื้น ๆสามารถยกแปลงง่าย ๆ ปลูกลงกระถาง หรือก่อกระบะต้นไม้บนก็ได้ แต่ควรตรวจสอบเรื่องโครงสร้างและทาน้ำยากันซึมให้เรียบร้อย ก่อนปลูกต้นไม้เพื่อไม่ให้เกิดปัญหาในภายหลัง

ปูพื้นไม้เทียมบนดาดฟ้า วางไม้กระถางและเฟอร์นิเจอร์เอ๊าดอร์ สร้างสรรค์มุมนั่งเล่นในพื้นที่ที่ถูกลืมได้

เรื่อง ภัทริน จิตรกร / วรัปศร อัคนียุทธ
ภาพประกอบ คณาธิป จันทร์เอี่ยม
ภาพ คลังภาพบ้านและสวน