หากพูดถึงผักยอดนิยมในครัวเรือนแล้ว ถั่วงอกคงอยู่ในใจใครหลายคน นอกจากอุดมด้วยคุณค่าทางอาหารมากมายแล้ว ยังรับประทานง่ายและราคาไม่แพง เราขอแนะนําวิธีเพาะถั่วงอกแบบง่ายๆ ในขวดกาแฟสําหรับรับประทานเองในบ้าน โดยไม่ต้องใช้ดินไม่ต้องใช้พื้นที่เยอะแถมยังปลอดภัยไร้สารมี มั่นใจว่าดีต่อสุขภาพของคนในครอบครัวแน่นอน มาดูกันค่ะว่ามีวิธีไหนบ้าง
เพาะถั่วงอกแบบง่ายๆ ในขวดกาแฟ
เพาะถั่วงอกแบบง่ายๆ เราจะลองเพาะถั่วงอกสําหรับรับประทานได้หนึ่งมื้อ โดยใช้อุปกรณ์ง่ายๆในครัวเรือนอย่างขวดกาแฟเก่าเป็นภาชนะ หรือจะดัดแปลงใช้ขวดน้ําพลาสติกก็ได้ ใช้เวลาเพียงไม่กี่วันก็ได้ถั่วงอกจานโตแล้วค่ะ ถ้าพร้อมแล้วไปลงมือกันเลย
อุปกรณ์
- ขวดกาแฟหรือขวดน้ําพลาสติก
- ผ้าขาวบาง ขนาดพอปิดปากขวดกาแฟหรือขวดน้ําพลาสติกได้
- หนังยาง
- เมล็ดถั่วเขียว1กํามือ
ขั้นตอน
- ล้างเมล็ดถั่วเขียวให้สะอาด โดยคัดแยกเมล็ดถั่วที่ลอยน้ําและไม่สมบูรณ์ออกมาจากนั้นนําไปแช่ในน้ําอุ่น(ใช้น้ําร้อน1ส่วน และน้ําธรรมดา3ส่วน)ปล่อยให้เย็นและแช่น้ํานั้นต่อไป1คืนหรือ6-8ชั่วโมง จะสังเกตเห็นว่า เมล็ดถั่วเริ่มพองออก
- ใส่เมล็ดถั่วในขวดกาแฟ ใช้ผ้าขาวบางปิดปากขวด แล้วรัดหนังยางให้แน่นเปิดน้ําใส่ขวดให้ท่วมเมล็ดถั่ว แล้วเทน้ําทิ้ง วางขวดในแนวนอน จากนั้นนําไปเก็บในถุงกระดาษทึบแสงประมาณ3-4ชั่วโมง จะเห็นว่าเปลือกเริ่มปริแยกออกจากกัน
- นําขวดออกมาเปิดน้ําใส่อีกครั้ง และเทน้ําทิ้งเหมือนเดิม ห้ามแช่เมล็ดถั่วทิ้งไว้ในน้ํา เพราะจะทําให้เมล็ดขาดออกซิเจนและเกิดการเน่าได้ เมื่อสังเกตว่าเมล็ดดูดน้ําจนอิ่มตัวให้นําออกมาใส่น้ําแล้วเทน้ําทิ้ง อย่าปล่อยให้เมล็ดแห้งทําซ้ําต่อไปเรื่อยๆวันละ4-6ครั้ง(ทางที่ดีควรทําทุก3-4ชั่วโมง) เราจะเห็นถั่วแทงรากและต้นอ่อนออกมา และเปลือกถั่วจะหลุดล่อนออก ให้ช้อนทิ้งไปสิ่งสําคัญคือให้เก็บไว้ในที่มืด(เมล็ดและต้นอ่อนพืชยังไม่ต้องการแสงเพื่อใช้ในการเจริญเติบโต) ทั้งยังทําให้ต้นถั่วงอกมีสีขาวน่ารับประทาน ประมาณ3วันก็จะได้ถั่วงอกที่พร้อมนําไปรับประทานได้
การเพาะถั่วงอกในถังพลาสติก
วิธีนี้เหมาะสําหรับครอบครัวใหญ่ที่ต้องการถั่วงอกในปริมาณมากๆ เป็นอีกวิธีที่ทําได้ง่ายเช่นกัน ใครที่ขยันทําสักหน่อยหรือมีพื้นที่มากพอ ก็ทําเป็นอาชีพเสริมได้อีกด้วยค่ะ
อุปกรณ์
- ถังพลาสติกสีดํา เจาะรูที่ก้นถังให้ทั่ว
- ตะแกรงลวดมีขาสูง1นิ้ว สําหรับรองก้นถัง หรือตะกร้าพลาสติกแบบโปร่งขนาดสวมลงก้นถังได้
- กระสอบป่านตัดเป็นวงกลมขนาดเท่าปากถัง4ชิ้น
- ตะแกรงไนลอนตาถี่ที่รูมีขนาดเล็กกว่าเมล็ดถั่วเขียว ตัดเป็นวงกลมขนาดเท่าปากถัง3แผ่น
- ถั่วเขียวครึ่งกิโลกรัม
ขั้นตอน
- แช่เมล็ดถั่วเขียวในน้ําอุ่น และแช่ทิ้งไว้อย่างนั้น1คืน คัดเมล็ดที่ลอยน้ําทิ้งไปเช่นเดิม จากนั้นแบ่งเมล็ดถั่วเป็นสามส่วนเท่ากัน
- วางตะแกรงลวดที่มีขายกสูงหรือตะกร้าพลาสติกคว่ํารองไว้ก้นถังวางผ้ากระสอบทับลงไป และวางตะแกรงไนลอนทับ โรยเมล็ดถั่วส่วนที่หนึ่งบนตะแกรงไนลอน เกลี่ยให้กระจายทั่วแผ่น ให้เมล็ดถั่วซ้อนกันหนาประมาณ1เซนติเมตร วางผ้ากระสอบและตะแกรงไนลอนบนเมล็ดถั่วชั้นที่หนึ่ง ทําเหมือนเดิมให้ครบสามชั้น แล้วปิดด้านบนด้วยผ้ากระสอบอีกครั้ง
- ควรรดน้ําให้ชุ่มทุก3ชั่วโมง โดยรดน้ําจนน้ําไหลออกมาจากก้นถัง ปิดฝา นําไปไว้ในที่ร่ม คุณสามารถดัดแปลงเป็นอุปกรณ์ให้น้ําแบบอัตโนมัติได้ตามความสะดวก เพื่อจะได้ไม่เสียเวลารดน้ําบ่อยๆ
- รอประมาณ3วันก็จะได้ถั่วงอกที่เติบโตเต็มที่ ให้นําถั่วงอกแต่ละชั้นขึ้นมา ใช้มีดคมๆปาดโคนต้นถั่วงอกที่อยู่ติดกับตะแกรงไนลอน เพียงเท่านี้คุณก็จะได้ถั่วงอกไร้รากแสนอร่อย โดยใช้เมล็ดถั่วแค่ครึ่งกิโลกรัม แต่ได้ถั่วงอกถึง2-3กิโลกรัม
Tips
- การเพาะถั่วงอกลงในถังยังมีเคล็ดลับอีกเล็กน้อยคือวันแรกให้รดน้ําธรรมดา วันที่สองรดน้ําผสมกลูโคส2ช้อนโต๊ะต่อน้ํา20ลิตร วันที่สามรดน้ําผสมกลูโคส3ช้อนโต๊ะต่อน้ํา20ลิตร วันที่สี่จึงนําออกมาตัดรากไปรับประทานได้ รับรองว่าจะได้ถั่วงอกรสชาติหวานอร่อยไปรับประทานค่ะ
- ยังมีต้นอ่อนของเมล็ดธัญพืชอีกหลายชนิดที่มีรสชาติอร่อยและคุณค่าทางอาหารสูงไม่แพ้กัน ได้แก่ทานตะวัน ถั่วลันเตา(งอกแล้วเป็นผักที่ชื่อว่าโต้วเหมี่ยว)ถั่วดํา ถั่วแดง ซึ่งก็มีวิธีการเพาะต่างกันไปลองดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ www.thaicityfarm.com
ข้อมูล
- ศูนย์การเรียนรู้ห้องเรียนธรรมชาติเกษตรอินทรีย์สํานักงานเขตหลักสี่
- หนังสือ“คู่มือพึ่งตนเอง”(ฉบับกระเป๋า)สํานักพิมพ์เกษตรกรรมธรรมชาติ
- เรื่อง : “ศศิธร ร่องไธสง”
- ภาพ : นพพล สุดชารมย์
- ภาพประกอบ : TADUM
