ในยุคนี้สิ่งที่ดีที่สุดคงเป็นความสามารถในการทำสิ่งต่างๆได้ด้วยตัวเอง เพราะนอกจากจะไม่ต้องเสียเวลารอคอยให้ใครมาทำ ให้เรายังจะได้รับสิ่งที่ตรงกับความต้องการของเรามากที่สุดมาเป็นรางวัล การมีความรู้ความเข้าใจในเรื่องที่จะทำจึงเป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างความยั่งยืนให้เกิดขึ้นในชีวิต “อ่านแบบก่อสร้าง ให้เป็น” จึงเป็นหนังสือซึ่งจะช่วยให้เราเข้าใจในรายละเอียดต่างๆของบ้าน ช่วยให้เราสื่อสารกับผู้ออกแบบแบบและผู้รับเหมาก่อสร้างได้ และจัดการกับสิ่งที่ไม่ตรงกับความต้องการของเราได้อย่างทันท่วงที
คำศัพท์ที่ใช้เรียก องค์ประกอบอาคาร
เข็ม
เข็มหรือเสาเข็ม คือ ส่วนที่อยู่ใต้ฐานราก ทำหน้าที่รับน้ำหนักตัวบ้านเพื่อส่งผ่านลงไปในดิน เสาเข็มมีหลายประเภท แต่ที่ใช้กับการก่อสร้างบ้านในประเทศไทยมี 2 ประเภท คือเสาเข็มอัดแรงและเสาเข็มเจาะ
เสาเข็มคอนกรีตอัดแรง หรือเสาเข็มตอก (prestressed concrete pile)
บางครั้งเขียนย่อว่า “เสาเข็ม ค.อ.ร.” ทำจากปูนซีเมนต์ชนิดแข็งตัวเร็ว และเหล็กเสริมทำจากลวดเหล็กอัดแรงกำลังสูง การตอกจะใช้ปั่นจั่นตอกกระแทกลงในดิน เป็นวิธีที่ไม่ยุ่งยาก และมีราคาถูก เป็นเสาเข็มที่ใช้กันแพร่หลายในการก่อสร้างบ้านพักอาศัย เสาเข็มตอกแบ่งประเภทตามรูปร่าง คือเสาเข็มรูปตัวไอ เสาเข็มรูปตัวที เสาเข็มสี่เหลี่ยมตัน เสาเข็มหกเหลี่ยมกลวงและตัน เสาเข็มแปดเหลี่ยมกลวง และเสาเข็มกลม
เสาเข็มเจาะ (bored pile)
เป็นเสาเข็มที่ต้องทำในสถานที่ก่อสร้าง โดยใช้เครื่องมือเจาะขุดดินลงไปให้ได้ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง และความลึกตามที่กำหนดในแบบ แล้วจึงใส่เหล็กเสริมและเทคอนกรีตลงไปเพื่อหล่อเป็นเสาเข็ม
ฐานราก
ฐานราก คือ ส่วนที่ต่อขึ้นมาจากเสาเข็ม ทำหน้าที่เหมือนตัวหุ้มหัวเสาเข็ม และเป็นส่วนฐานของเสาอาคาร ทำหน้าที่รองรับน้ำหนักทั้งหมดของบ้าน แล้วถ่ายน้ำหนักลงเสาเข็ม
ตอม่อและคานคอดิน
ตอม่อ เป็นส่วนประกอบของโครงสร้างที่วางอยู่บนฐานราก ทำหน้าที่รับน้ำหนักบ้านต่อจากคานคอดิน แล้วถ่ายน้ำหนักลงฐานรากต่อไป คานคอดินคือชื่อเรียกคานตัวที่อยู่ใกล้พื้นดินที่สุด ทำหน้าที่รัดหัวตอม่อและรับน้ำหนักบ้านถ่ายไปที่ฐานราก
เสาและคาน
บ้านส่วนใหญ่ใช้ระบบโครงสร้างที่รับน้ำหนักด้วยเสาและคาน มีน้อยหลังที่ใช้ระบบโครงสร้างกำแพงรับน้ำหนัก ผนังบ้านจึงเป็นผนังก่อที่ไม่รับน้ำหนัก หากก่อผนังเต็มหน้าเสา คนทั่วไปอาจแยกความแตกต่างระหว่างเสากับผนังไม่ค่อยได้เนื่องจากเมื่อฉาบปูนแล้วจะดูเป็นชิ้นเดียวกัน ส่วนคานก็มักถูกปิดด้วยแผ่นฝ้าเพดาน
เสาเอ็นและทับหลัง
เสาเอ็นและทับหลังเป็นโครงสร้างรองที่มีลักษณะเป็นเสาคานคอนกรีตเสริมเหล็กขนาดเล็ก มีขนาดกว้างเท่ากับความหนาของผนัง ฝังไว้โดยรอบช่องเปิด เช่น ประตูและหน้าต่างหรือช่องว่างบนผนัง โครงสร้างนี้ช่วยเสริมให้ช่องเปิดแข็งแรงทำให้ไม่เกิดรอยแตกร้าวที่มุมขอบช่องเปิด
•รวมทุกปัญหาเรื่องโครงสร้างบ้าน
ผนัง
ผนังไม่รับน้ำหนัก โดยทั่วไปถ้าใช้คำว่าผนังเฉยๆ หมายถึงผนังที่ไม่ได้รับน้ำหนักไม่ใช่ผนังโครงสร้าง ทำจากวัสดุก่อ เช่น อิฐมอญ คอนกรีตบล็อก อิฐมวลเบาหรือเป็นผนังที่เป็นโคลงคร่าวโลหะอยู่ภายใน ปิดทับด้วยยิปซัมบอร์ดหรือสีเมนต์บอร์ดที่มักเรียกว่าผนังเบา
ผนังรับน้ำหนัก ทำหน้าที่เป็นโครงสร้างรับน้ำหนักทำจากคอนกรีตเสริมเหล็กขนาดใหญ่ หรือคอนกรีตบล็อกที่ผลิตขึ้นเพื่อใช้เป็นผนังรับน้ำหนักโดยเพราะ มีโครงการหมู่บ้านจัดสรรบางแห่งเท่านั้นที่ใช้ระบบโครงสร้างผนังรับน้ำหนักในการก่อสร้าง
•แผ่นเมทัลชีท ติดผนังดีหรือไม่
•กั้นผนังเบาเลือกวัสดุชนิดไหนดี?
โครงหลังคา
บ้านบางหลังใช้หลังคาแบน ที่สร้างด้วยคอนกรีตเสริมเหล็ก แต่โดยส่วนมากมักเป็นโครงหลงัคาที่ทำจากเหล็กรูปพรรณแล้วมุงด้วยวัสดุต่างๆ เช่น กระเบื้องซีเมนต์ กระเบื้องลอนคู่ หรือเมทัลชีท
อเส เป็นชื่อเรียกโครงหลังคาส่วนล่างสุด ปลายอเสวางอยู่บนยอดเสาบ้าน ทำหน้าที่รัดหัวเสาโดยรอบและรับน้ำหนักของหลังคาด้านบนทั้งหมดถ่ายลงสู่เสา
จันทัน เป็นชื่อเรียกโครงหลังคาที่วางพาดระหว่างอเสกับอกไก่ โดยวางเอียงตามองศาของหลังคา จันทันหลัก คือจันทันที่อยู่แนวเดียวกับขื่อและดั้ง ทำหน้าที่ยึดขื่อดั้ง และอกไก่ไว้ด้วยกัน นอกนั้นเรียกว่า จันทันพราง ซึ่งวางพาดระหว่างอกไก่กับอเส
ขื่อ เป็นชื่อเรียกโครงหลังคาในแนวนอนตัวขวางที่วางอยู่บนหัวเสาหรือบนหลังอเส โดยวางตั้งฉากกับอเสในแนวแปลน ทำหน้าที่เป็นคานสำหรับรับดั้ง
ดั้ง เป็นชื่อเรียกโครงหลังคาในแนวตั้ง วางอยู่บนขื่อ ทำหน้าที่เป็นเสาเพื่อรับอกไก่
อกไก่ เป็นชื่อเรียกโครงหลังคาในแนวนอนอยู่ใกล้ยอดหลังคา วางอยู่บนดั้ง ยึดกับหัวจันทัน ทำหน้าที่เป็นคานเพื่อให้จันทันพรางพาด
ตะเข้ มีเฉพาะในหลังคาทรงปั้นหยาหรือทรงมนิลา ติดตั้งในระดับเดียวกัยจันทัน แต่พาดทำมุม 45 องศากับตัวบ้านในระนาบแปลน ถ้าเป็นตะเข้มุมด้านนอกเรียกว่า ตะเข้สัน แต่ถ้าเป็นมุมด้านในเรียกว่า ตะเข้ราง
แป เป็นชื่อเรียกโครงหลังคาส่วนบนสุด วางอยู่บนจันทัน ทำหน้าที่รับวัสดุมุงหลังคาและวัสดุยึดหลังคาจะถูกติดตั้งเข้ากับแป
ชายคา เป็นชื่อเรียกส่วนปลายหลังคา มีวัสดุปิดขอบหลายชั้นและมีชื่อเรียกเฉพาะ เริ่มจากชั้นนอกสุดคือ ไม้ปิดจันทัน จากนั้นเป็นไม้เชิงชาย และไม้ปิดลอนหลังคากันนก ปัจจุบนมักใช้วัสดุอื่นแทนไม้จริงในการทำส่วนนี้ เช่น ใช้เหล็กรูปพรรณสำหรับไม้ปิดหัวจันทัน แผ่นเหล็กสำเร็จรูปแทนไม้ปิดลอนหลังคากันนก และไม้เทียมเป็นไม้เชิงชาย
สำนักพิมพ์บ้านและสวน : อ่านแบบก่อสร้าง ให้เป็น
เขียน : วิญญู วานิชศิริโรจน์
ราคา : 225 บาท
สั่งซื้อที่ : https://www.naiin.com/product/detail/184551/