สวนน้ำตกขนาดเล็กข้างบ้านของคนรักป่าในบ้านขนาด 150 ตารางวา

การมีบ้านสักหลังพร้อมสวนสวยๆ รอบบ้านคืออีกหนึ่งความฝันที่หลายคนปรารถนา ระหว่างที่ตั้งใจทำฝันให้เป็นจริง ก็หาข้อมูลดูแบบบ้านที่ใช่ ดูแบบสวนที่ชอบไปพรางๆ เพื่อสักวันที่พร้อมและมีโอกาสจะได้สานฝันนั้นให้กลายเป็นความจริงเหมือนเจ้าของบ้านหลังนี้ ที่มีสวนป่าขนาดเล็กที่มีทั้งน้ำตกและบ่อปลาขนาดย่อม มีก้อนหินทรายสีแดงวางเรียงอยู่ริมขอบบ่อให้เดินลัดเลาะไปได้รอบๆ รายล้อมไปด้วยต้นไม้ใหญ่น้อยหลากหลายชนิด

เจ้าของ : คุณสุพรรณ – คุณทัศนีย์ มะโนสัตย์

ออกแบบ : บริษัทสวนสวย แลนด์สเคป จำกัด โดยคุณทินกร ศรีวัฒนะธรรมา โทรศัพท์ 08-1638-8419

บ่อปลาขนาดใหญ่ที่ตั้งใจออกแบบให้เต็มพื้นที่ สามารถเดินลัดเลาะขอบบ่อไปตามก้อนหินทรายขนาดใหญ่ ทำให้เข้าถึงและรู้สึกใกล้ชิดกับบ่อมากขึ้น อีกด้านเป็นศาลาไม้ในสวนที่ออกแบบขึ้นมาใหม่ นอกจากทำไว้นั่งเล่นพักผ่อนแล้วยังช่วยซ่อนระบบกรองของบ่อปลาไว้ใต้ศาลาอีกด้วย

บริเวณหน้าบ้านเปิดเป็นพื้นที่โล่ง จากเดิมที่เป็นแค่สนามหญ้า ดินที่ขุดบ่อไม่ทิ้งให้เสียเปล่า เอามาถมให้พื้นที่หน้าบ้านสูงขึ้น ปูทับด้วยแผ่นหินทรายที่ดูแลรักษาง่ายกว่า และช่วยให้บริเวณนี้ดูชุ่มชื้น เชื่อมอารมณ์ไปสู่สวนป่าด้านใน

“บ้านหลังนี้เป็นบ้านหลังที่สองครับ บ้านหลังแรกก็ไม่ได้มีสวนสวยๆ แบบนี้ แค่ปลูกต้นไม้ที่ชอบไว้รอบๆ บ้าน ผมเป็นแฟนบ้านและสวนมาเกือบ 20 ปี เห็นสวนฝีมือ พี่ไห – คุณทินกร ศรีวัฒนะธรรมา ครั้งแรกในหนังสือเมื่อ 15-16 ปีที่แล้วได้ และติดตามผลงานพี่เขามาตลอด เรียกว่าเป็นแฟนพันธุ์แท้เลยก็ว่าได้ครับ ผมชอบสวนป่าเมืองร้อนและชอบสไตล์สวนป่าน้ำตกของพี่ไห ชอบความหลากหลายในการใช้ต้นไม้ ส่วนใหญ่พี่เขาจะปลูกต้นไม้เต็มพื้นที่ ดูร่มรื่นแต่ไม่รก พอซื้อบ้านหลังนี้ก็อยากมีสวนสวยๆ ที่ออกแบบโดยนักจัดสวนที่เราชอบครับ” คุณสุพรรณ มะโนสัตย์ เจ้าของบ้าน เริ่มเล่าถึงที่มาของสวนนี้ให้ฟัง

“เราทำสวนไปพร้อมๆ กับทำบ้านครับ ตอนนั้นมีแค่สนามหญ้ากับต้นไม้ที่ทางหมู่บ้านปลูกกระจายอยู่รอบๆ บ้าน ให้โจทย์พี่ไหไปว่าอยากได้สวนป่า เพราะผมชอบเดินป่า อยากให้มีน้ำตก บ่อน้ำตามสไตล์ของพี่ไห อยากได้ต้นไม้ที่ดูร่มรื่น อยากให้มีต้นไม้ที่กินลูกได้ เพราะผมจบสาขาไม้ผล คณะผลิตกรรมการเกษตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้ และชอบไม้ดอกหอม ชอบสีขาวๆ เขียวๆ ที่ดูสบายตาครับ”

ลานจอดรถกับสวนที่แบ่งพื้นที่ด้วยระแนงสีขาวซึ่งทำขึ้นมาใหม่ เปรียบเหมือนประตูบานใหญ่ที่เปิดต้อนรับให้เดินเข้าไปสู่สวนด้านใน

อ่างน้ำนกและอ่างน้ำพุบริเวณประตูทางเข้าบ้านที่เพิ่มเติมเข้ามาเพื่อให้ดูต่อเนื่องกับสวนอังกฤษของสวนอีกโซน และช่วยเพิ่มความน่ารักมีชีวิตชีวาให้สวน

คุณไหเลือกใช้เฟินสไบนางหรือกล้วยไม้มาเกาะอยู่ตามต้นไม้ใหญ่เพื่อช่วยสร้างบรรยากาศของสวนป่าให้เหมือนสภาพตามธรรมชาติ

บนพื้นที่กว่า 150 ตารางวาได้จัดสรรให้เป็นพื้นที่สวนไปกว่าครึ่ง ตัวบ้านอยู่ค่อนไปทางด้านหลัง ด้านหน้ามุมหนึ่งเป็นสวนป่าขนาดย่อมที่มีทั้งน้ำตกและบ่อปลาขนาดใหญ่ มีก้อนหินทรายสีแดงวางเรียงอยู่ริมขอบบ่อให้เดินลัดเลาะไปได้รอบๆ รายล้อมไปด้วยต้นไม้ใหญ่น้อยหลากหลายชนิด และมีศาลาไม้หลังใหญ่ทางด้านใน ส่วนด้านหน้าอีกมุมเป็นลานหินทรายโล่งกว้าง วางชิงช้าไว้ให้นั่งชมวิว มีอ่างน้ำนกและน้ำพุเล็กๆ น่ารักๆ ตั้งอยู่ตรงประตูทางเข้าบ้าน มองผ่านโรงจอดรถเห็นสวนอีกมุมอยู่ไกลๆ ตั้งชุดเก้าอี้นั่งเล่นสีขาวสะดุดตาท่ามกลางไม้ใบสีสันสดใส และดูเหมือนจะเป็นสวนอีกสไตล์ที่ต่างออกไป

“พื้นที่เดิมเป็นสนามหญ้าทั้งหมดครับ และมีแค่ไม้ใหญ่ เช่น จิกน้ำ ตาเบเหลือง แคนา หมากเม่า เหลืองปรีดียาธรที่หมู่บ้านปลูกไว้ให้ ผมเก็บบางต้นไว้ และย้ายตำแหน่งบางต้นให้เหมาะสม หลังจากได้โจทย์และดูพื้นที่จริงก็คิดแล้วว่าจะให้น้ำตกอยู่มุมหน้าบ้านบริเวณที่มีจิกน้ำอยู่เดิม แต่ต้องเพิ่มต้นไม้ใหญ่ให้ดูแน่นและร่มรื่นมากขึ้น ที่เลือกให้น้ำตกอยู่ตรงนั้นเพราะมองเห็นได้จากห้องนั่งเล่น อีกด้านทำเป็นศาลาในสวนเพื่อเป็นที่พักผ่อนและเป็นที่ซ่อนระบบกรองของบ่อปลา” คุณไหเล่าถึงขั้นตอนการออกแบบและวิธีการทำงานให้เราฟัง

ศาลาในสวนที่คุณไหออกแบบขึ้นมาใหม่ ใช้เส้นสายง่ายๆ และทำหลังคาให้เป็นสโลปเล็กน้อยเพื่อให้ดูโมเดิร์นเข้ากับสถาปัตยกรรมของบ้าน ศาลาทำจากไม้เต็ง ซึ่งมีขนาดความหนาของแผ่นไม้ให้เลือกมากกว่าในราคาที่ประหยัดกว่าไม้แดง มุมหนึ่งของศาลาแขวนชิงช้า ซึ่งเป็นอีกเอกลักษณ์หนึ่งในงานของคุณไห

มุมมองจากศาลาไปยังน้ำตกหน้าบ้าน เนื่องจากบ่อปลามีความยาวจึงออกแบบให้มีสะพานหินทรายไว้เดินข้ามบ่อได้ ทำให้ดูเป็นธรรมชาติกลมกลืนไปกับสวน

“ผมชอบทำน้ำตกที่ไม่สูงมากนัก แต่ให้มีหน้ากว้างหน่อยเพื่อให้น้ำไหลเป็นแพมองเห็นได้ชัดจากทุกมุม เริ่มจากขุดบ่อปลาลงเสาเข็มเพื่อรับน้ำหนักเพิ่มความแข็งแรง ที่นี่ผมใช้เสาเข็มยาว 4 เมตร ลงให้ถี่หน่อยที่ระยะ 80 เซนติเมตร บริเวณน้ำตกใช้เสาเข็ม 5 เมตร ตอกให้หัวเสาสูงขึ้นมา 1 เมตรเพื่อก่อเป็นฐานน้ำตก จากนั้นก็เทคอนกรีต เสริมเหล็ก แล้วค่อยวางหินทรายแดงก่อเป็นชั้นน้ำตกขึ้นมาครับ การวางหินจะวางแผนไว้ก่อนแล้วว่าจะหันหน้าน้ำตกไปทางไหน ใช้ประสบการณ์และดูจากหินที่มาส่งครับ ข้อดีของหินทรายคือไม่หนักมาก ผิวสาก ทำให้เดินง่ายไม่ลื่น มีเหลี่ยมมุม ซึ่งถ้าวางในตำแหน่งที่ถูกต้องจะลงล็อกกันพอดี หินทรายมีทั้งสีแดงและสีเหลือง แต่สีเหลืองหาได้ค่อนข้างยากกว่าครับ หลังจากก่อน้ำตกเสร็จก็ค่อยเอาหินที่เหลือไปวางตามขอบบ่อ หรือใช้ตกแต่งตามมุมต่างๆ ต่อไปครับ

หลังบ้านพื้นที่ค่อนข้างแคบ และแสงน้อย ไม่สามารถปลูกหญ้าได้ หากจะปูด้วยแผ่นหินทรายอีกก็ดูซ้ำซากน่าเบื่อเกินไป เปลี่ยนเป็นปูด้วยท่อนไม้หมอนรถไฟเทียม ที่เพิ่มความแข็งแรงด้วยการเทปูนและเสริมเหล็กที่ด้านใน พื้นด้านล่างแค่อัดบดดินให้แน่น ไม่ได้ลงเสาเข็มเพื่อช่วยรับน้ำหนักใดๆ เลือกปลูกไม้ทนร่มได้ดี เช่น หมากแดง ลำดวน จั๋ง แสงจันทรา และไม้ใบทนร่มชนิดต่างๆ

หมากแดง เป็นปาล์มแตกกอ ลำต้นมีสีแดงสวย ใบเรียวยาว ก้านใบสีแดงสด ชอบดินร่วนหรือดินเหนียว เติบโตได้ดีในที่แสงน้อย

“ในส่วนของต้นไม้ก็มีการย้ายตำแหน่งต้นไม้เดิมบ้างเพื่อให้อยู่ถูกที่ถูกทาง ไม้ใหญ่ที่ลงเพิ่มคือไม้ผลที่เจ้าของบ้านอยากได้ เช่น มะม่วงน้ำดอกไม้ มะม่วงบางขุนศรี มะนาว และทำแปลงปลูกผักสวนครัวเพิ่มให้ที่หลังบ้าน อีกส่วนคือไม้ดอกหอม มีทั้งแก้วมุกดา แก้วหิมาลัย พุดกุหลาบ พุดกังหัน พุดน้ำบุษย์ ประยงค์ ลำดวน บุหงาส่าหรี่ โมกพวง แก้วเจ้าจอม ผมจะเลือกชนิดของต้นไม้ที่ใช้ไว้ค่อนข้างละเอียดตั้งแต่ออกแบบ อาจมีปรับเปลี่ยนบ้างเพื่อให้เหมาะสมกับพื้นที่และสภาพแสง หรือในกรณีที่หาต้นที่ต้องการไม่ได้ ที่นี่ส่วนใหญ่ผมจะเลือกใช้ต้นไม้ที่เหมาะกับสวนป่าเป็นหลัก และเป็นต้นไม้ที่ใช้เป็นประจำ ซึ่งเรามั่นใจว่าต้นไม้พวกนี้โตได้ดี ดูแลง่าย ไม่ค่อยมีปัญหา และลงไม้ใบช่วยเพิ่มสีสันแทนไม้ดอก เช่น หมากผู้หมากเมีย โกสน ฤๅษีผสม บีโกเนีย ที่เพิ่มขึ้นมาคือกล้วยไม้ เฟินสไบนางเกาะตามต้นไม้ใหญ่ช่วยเติมบรรยากาศของสวนป่าที่ดูสมบูรณ์ยิ่งขึ้นครับ”

สิ่งหนึ่งที่สังเกตได้คืออีกมุมหนึ่งของสวนแห่งนี้มีสไตล์ที่ต่างออกไป สาเหตุเนื่องมาจากเฟอร์นิเจอร์และของตกแต่งสวน ไม่ว่าจะเป็นชุดเก้าอี้นั่งเล่น ชิงช้า เอิร์นปูนที่เจ้าของบ้านเป็นผู้เลือกซื้อมาเองและมีสีขาวเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งคุณไหเห็นว่าไปได้ดีกับสวนสไตล์อังกฤษ จึงออกแบบให้มีกลิ่นอายของสวนอังกฤษผสมเข้าไป โดยเพิ่มรูปปั้น อ่างน้ำนก อ่างน้ำพุให้ดูลงตัวยิ่งขึ้น แต่ก็ยังไม่ทิ้งสไตล์สวนป่าตามแนวที่คุณไหถนัด โดยใช้แผ่นหินทรายแดง ไม้หมอนรถไฟ ตอไม้ และพรรณไม้เมืองร้อนสีสันสดใสมาใช้ในส่วนของสวนสไตล์อังกฤษนี้ เพื่อเชื่อมให้ภาพรวมทั้งหมดของสวนดูต่อเนื่องเป็นเรื่องเดียวกัน