ไขข้อสงสัยซื้อกล้วยด่างแท้-กล้วยด่างเทียม ดูอย่างไร ไม่ให้โดนหลอก

ในระยะเวลากว่า 3 เดือนที่ผ่านมา วงการไม้ด่างเริ่มเติบโตและแตกแขนงกลุ่มสมาชิกออกไปเรื่อยๆ จากเดิมที่นิยมกันแค่กลุ่มไม้ด่างในวงศ์ Araceae ก็เริ่มขยายสู่กลุ่มไม้ด่างชนิดอื่นๆ ซึ่งป้ายต่อไปคือ “กล้วยด่าง”

ที่แต่เดิมนิยมกันเพียงกลุ่มสมาชิกเล็กๆไม่กี่คน ปัจจุบันกลายเป็นกลุ่มใหญ่ที่เริ่มได้รับความนิยมในวงกว้าง และกำลังเป็นขุมรายได้ที่ทำเงินมหาศาล สวนกระแสกับธุรกิจชนิดอื่นๆที่กำลังซบเซาอยู่ในตอนนี้ ทำให้เริ่มมีพ่อค้าแม่ค้าที่ขาดจรรยาบรรณหรือความรู้แฝงตัวเพื่อจำหน่ายกล้วยด่างเทียมอยู่ด้วยเช่นกัน ดังนั้นเราควรมาศึกษาวิธีการแยก “กล้วยด่างแท้” และ “กล้วยด่างเทียม” จากประสบการณ์ของผู้ที่อยู่ในวงการและเริ่มสะสม กล้วยด่าง มาเป็นระยะเวลายาวนานโดยคุณโอ๊ต-อัศวเดช ตั้งโยธาพิพัฒน์กุล

กล้วยด่าง
ความแตกต่างของกล้วยด่างแท้และกล้วยด่างเทียมที่เห็นได้ชัดคือรูปแบบของลวดลายที่ปรากฎที่ใบ
กล้วยด่าง
กล้วยด่างฟลอลิดา โดดเด่นด้วยโทนสี 3 เฉดที่ตัดกันชัดเจน ซึ่งจำแนกได้ไม่ยาก

นิยามของ “กล้วยด่างแท้”

กล้วยด่างที่มีราคาและทำการซื้อขายกันในหมู่นักสะสม คือกล้วยด่างที่เกิดจากความผิดปกติในระดับพันธุกรรมที่เกิดการกลายเฉพาะจุด สามารถสังเกตเห็นได้จากภายนอกทางส่วนใบ ลำต้น ไปจนถึงผล  ซึ่งเกิดความสม่ำเสมอไม่เท่ากัน กลายเป็นสีสันและลวดลายที่ผิดแปลกไปจากกล้วยปกติ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นสีเขียวทั้งต้น โดยความผิดปกตินี้จะเกิดกับต้นกล้วยต้นนั้นไปตลอด แม้ว่าต้นนั้นจะอยู่ในสภาวะสมบูรณ์หรือไม่ก็ตาม ลักษณะผิดปกติดังกล่าวก็จะเกิดขึ้นและไม่กลับไปมีใบเขียวเหมือนต้นกล้วยปกติได้อย่างแน่นอน ต่างจากกล้วยด่างเทียมซึ่งเกิดกับต้นที่มีพันธุกรรมของกล้วยแบบปกติ แต่แสดงความผิดปกติออกมาคล้ายต้นกล้วยด่างจนหลายคนแยกไม่ออก ซึ่งหากต้นกล้วยต้นนั้นได้รับการดูแลเป็นอย่างดีและอยู่ในสภาพสมบูรณ์ก็จะกลับไปมีใบสีเขียวตามเดิมในธรรมชาติ

กล้วยด่าง
ใบด่างเทียมที่เกิดจากการขาดสารอาหาร
กล้วยด่าง
ใบด่าเทียมรูปแบบที่ 2 มีลายด่างสีเหลืองที่ค่อยไล่โทนจากเขียวไปเหลือง รวมถึงเกิดรอยไหม้
รอยด่างที่เกิดจากเชื้อไวรัส (ภาพจาก R. DheepaS. Paranjothi โดย https://www.semanticscholar.org/)

กลโกง กล้วยด่างเทียม

กล้วยด่างเทียมเกิดได้จากหลายปัจจัย ส่วนมากเกิดจากการขาดสารอาหาร ทำให้ใบและลำต้นมีอาการใบเหลืองและสีซีดอ่อน ไม่สม่ำเสมอกัน คล้ายกับลักษณะใบด่างโดยความผิดปกติทางพันธุกรรม แม้จะรดน้ำและกลับมาดูแลให้สารอาหารที่เหมาะสม บางต้นก็ต้องใช้เวลานานเป็นเดือนกว่าจะมาแสดงให้เห็นว่าเป็นสีเขียวตามเดิม รองลงมาคือโรคระบาดอันมาจากของเชื้อไวรัส เช่น Mosaic Virus จะมีอาการด่างเหลือง บางเป็นดวงทั่วทั้งใบ ไม่ให้ผลผลิต และมักแพร่ไปติดยังต้นอื่นๆในสวน ปัจจัยสุดท้ายคือดินเปรี้ยว ซึ่งลักษณะใบจะคล้ายกับกล้วยด่างแท้เกือบทุกประการ ต้องอาศัยการศึกษาจากแหล่งที่มาของต้นกล้วยต้นนั้น

แม้จะสังเกตได้ยาก แต่หากมองด้านความสวยงามจะเห็นได้ว่ากล้วยด่างแท้จะมีลวดลายและสีสันที่สวยงามสดใสกว่ากล้วยด่างเทียมอย่างเห็นได้ชัด (กล้วยแดงอินโดด่างกลาย)

วิธีซื้อ กล้วยด่าง ให้ไม่ถูกหลอก

1.ศึกษาความน่าเชื่อถือจากแหล่งที่มา ซึ่งเป็นเรื่องที่สำคัญมาก เนื่องจากกล้วยด่างเทียมบางครั้งแทบแยกไม่ออก ในวงการกล้วยด่างเคยเป็นวงการขนาดเล็กที่ผู้จำหน่ายรู้จักกันเป็นส่วนใหญ่ คนที่ปลูกเพื่อจำหน่ายมักมีสวนสำหรับเพาะพันธุ์เพื่อจำหน่ายอยู่แล้ว สามารถให้ความรู้เรื่องการดูแลและการันตีต้นกล้วยด่างของตัวเองได้ ในสวนจะมีต้นแม่พันธุ์แท้ที่สมบูรณ์หลากหลายสายพันธุ์ และสามารถเปิดให้ผู้ซื้อดูชมได้ โดยไม่ใช้รูปของคนอื่นมาเพื่อการโฆษณา ผู้ซื้อกล้วยด่างมือใหม่ควรหลีกเลี่ยงการซื้อกล้วยด่างจากผู้ที่ไปขุดมาจากป่าโดยตรง เพราะหากไม่ใช่ผู้ที่เชี่ยวชาญจะแยกได้ยาก แม้แต่ผู้ขายเองก็อาจไม่มีความรู้เพียงพอที่จะจำแนกได้

กล้วยด่าง
ลายใบของกล้วยด่างเทียมจากการขาดสารอาหาร

2.จำลักษณะของลวดลายกล้วยด่างเทียม ซึ่งหน้าตาจะออกมาเหมือนเดิมคล้ายๆกัน ส่วนมากมีลักษณะตามเส้นใบจะมีริ้วสีเหลืองหรือขาวยาวไปตลอดเส้นใบ หรือไล่สีไปตามเส้นใบ มักเกิดสีสันที่ไม่ชัดเจน เหมือนนำเอาใบกล้วยไปแช่ไว้ในน้ำสี และแพร่ดึงสีนั้นมาแสดงบนใบอย่างสม่ำเสมอทั่วทั้งใบ ในขณะที่ใบด่างแท้จะเกิดลวดลายและสีสันตัดกันชัดเจน เกิดได้หลากหลายรูปแบบมากกว่า รวมถึงมีลวดลายที่แตกต่างไม่สม่ำเสมอเหมือนกันทั่วทั้งใบ

3.ก่อนซื้อควรศึกษาชนิดของต้นกล้วยด่างที่ซื้อให้ดีเสียก่อน ว่ามีหน้าตาและลวดลายการด่างตรงตามที่ผู้ขายบอกมาหรือไม่ หากไม่แน่ใจอาจเข้าไปปรึกษาในกลุ่มสมาคมคนที่สะสมกล้วยด่างที่มีมายาวนาน อย่าง คนรักกล้วยด่าง  หรือ กล้วยด่าง – Variegated Banana Tree Thailand

การจัดส่งหลังซื้อขาย

ในการจัดส่งกล้วยด่างที่มีระยะเวลาส่งภายใน 1 วัน มีอยู่ 2 วิธี

  1. นำใส่ตะกร้าพลาสติก 2 ตะกร้า ครอบประกบกัน ส่วนมากเป็นวิธีที่ใช้ทั้งไม้ใบอื่นๆและกล้วยที่มีขนาดความสูงไม่เกิน 1 เมตร
  2. นำใส่กล่องต่อให้ได้ระยะยาวตามความสูงของต้นกล้วย ซึ่งมักไม่เกิน 2 เมตร โดยจะห่อพลาติกบริเวณใบและกระถางให้แน่น

ทั้งสองแบบจะไม่มีการเปลี่ยนเครื่องปลูก เพราะจะเป็นการหยุดการเจริญเติบโตของต้นกล้วยไปชั่วเวลาหนึ่ง แต่หากนอกเหนือจากนั้น เช่นความสูงของต้นกล้วยเกิน 2 เมตร หรือต้องจัดส่งในระยะไกลจำเป็นต้องนำใส่รถกระบะเพื่อนำไปจัดส่งด้วยตัวเอง เพื่อความปลอดภัยของต้นไม้

คุณอัศวเดช ตั้งโยธาพิพัฒน์กุล ผู้เริ่มสนใจกล้วยด่างอย่างจริงจังและสะสมมาตั้งแต่ 4 ปีที่แล้ว ปัจจุบันเขาเป็นผู้เพาะพันธุ์และจำหน่ายต้นกล้วยด่างหลากหลายชนิด

ขอขอบคุณข้อมูล จาก คุณอัศวเดช ตั้งโยธาพิพัฒน์กุล Assawadet Musaotto Tangyothapipatkul

เรื่อง ปัญชัช

ภาพ อัศวเดช ตั้งโยธาพิพัฒน์กุล และ อภิรักษ์ สุขสัย

รวมไอเดียจัดสวนด้วยกล้วยด่างน่าสะสม

สวยและถูกมาก รวม 9 ต้นไม้ที่มีใบลายด่าง และไม้ใบด่างราคาถูก