บ้านปูนผสมไม้เก่า ในรูปทรงเรียบง่ายของคนรักไม้เก่า ที่ใช้วิธีการผสมผสานองค์ประกอบของไม้เข้าไปแทนที่จะเป็นบ้านไม้ทั้งหลัง เพื่อประหยัดงบประมาณ
อาจไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะเป็นเจ้าของบ้านไม้สักหลังในยุคนี้ เพราะวัสดุไม้กลายเป็นของหายากราคาแพง อีกทั้งยังต้องใช้งบประมาณมากในการดูแลรักษาบ้านไม้ให้คงความสวยงามไปนานๆ แต่ถึงอย่างนั้น บ้านไม้ก็ยังเป็นบ้านในฝันของใครหลายคน รวมถึงคุณเต้-ยุทธการ กันทยานภัทร นักออกแบบจาก Korpon Design ที่หลงรักบ้านไม้เก่าๆ อายุ 60-70 ปี แบบบ้านพักข้าราชการชนิดที่พบเห็นตรงไหนก็ต้องขอถ่ายรูปเก็บไว้ด้วยทุกครั้งไป จึงใช้วิธีสร้าง บ้านปูนผสมไม้ ขึนมาแทน
ถึงแม้จะรักในบ้านไม้มากเพียงใด แต่เพื่อประหยัดงบประมาณในการสร้างและเพื่อสามารถออกแบบฟังก์ชันการใช้งานที่ทันสมัยตอบรับวิถีชีวิตปัจจุบันได้สะดวกมากขึ้น เขาจึงเลือกที่จะสร้างบ้านของตัวเองซึ่งอยู่ในจังหวัดเชียงใหม่ให้เป็นบ้านก่ออิฐฉาบปูนในรูปทรงเรียบง่าย และใช้วิธีการผสมผสานองค์ประกอบของไม้เข้าไปแทนที่จะเป็นบ้านไม้ทั้งหลัง บ้านปูนผสมไม้
“พอดีผมมีที่ดินขนาดสองงานของคุณพ่อคุณแม่อยู่ท้ายซอยตรงนี้ซึ่งเป็นพื้นที่ที่ผมเกิดและเติบโตมาแต่เด็ก พอแต่งงานมีลูกสาวเลยมีความคิดอยากกลับมาสร้างบ้านอยู่ตรงที่ที่คุ้นเคย ก็คุยกับภรรยาว่าจะทำบ้านแบบเรียบ ๆ ไม่หวือหวา แต่มีฟังก์ชันสมัยใหม่ ซึ่งเมื่อดูจากบริบทของบ้านรอบ ๆ บริเวณนี้ส่วนใหญ่เป็นบ้านเล็กแบบชนบท เราจึงไม่อยากสร้างบ้านของตัวเองให้ใหญ่โตหรือโดดเด่นแปลกแยกเกินไปจากชุมชน“
ประกอบกับการพิจารณาสภาพแวดล้อมในเรื่องทิศทางของแสง ลม และทัศนียภาพรอบ ๆ แล้ว คุณเต้จึงเริ่มออกแบบบ้านขนาด 2 ชั้นขึ้นมาในรูปทรงสี่เหลี่ยมที่เรียบง่ายขนาดพื้นที่ใช้สอยเพียง 120 ตารางเมตร โดยให้หน้าบ้านหันไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือนิด ๆ เพื่อให้ขวางทางลมและให้เห็นวิวของทุ่งนาตรงหลังบ้านได้เต็มที่ ภายในประกอบด้วยก้อนฟังก์ชัน 3 ก้อนเรียงต่อกันอย่างตรงไปตรงมาคือส่วนรับประทานอาหาร โถงนั่งเล่นตรงกลาง และส่วนครัว เช่นเดียวกับฟังก์ชันของชั้นบนที่เรียงต่อกันเป็นส่วนของห้องนอนหลัก โถงนั่งเล่น และห้องนอนลูกสาว ส่ิงที่เน้นคือการวางตำแหน่งของประตูหน้าต่างบานคู่หลักของชั้นล่างไว้ที่หน้าและหลังบ้านเพื่อให้ลมธรรมชาติพัดผ่านได้อย่างสบาย
เพื่อให้ได้เป็น บ้านปูนผสมไม้เก่า แบบที่ต้องการ
“ก่อนสร้างบ้านหลังนี้ เรารื้อบ้านไม้เก่าของคุณพ่อภรรยาผมเพื่อสร้างบ้านหลังใหม่พอดี ก็เลยมีไม้เก่าที่เคยเป็นหลองข้าวและตัวบ้านเก็บไว้ ผมจึงนำไม้เก่าทั้งหมดนี้กลับมาใช้ตกแต่งส่วนประตูหน้าต่างบ้านนี้ทั้งหมด และยังไปซื้อหน้าต่างไม้เก่ามาเพิ่มอีกด้วย ผมกับภรรยาชอบวัสดุธรรมชาติที่ให้ผิวสัมผัสด้าน ๆ หน่อย เราเลยไม่ทาสีเคลือบไม้เก่าเลย แค่ขัดผิวออกนิดเดียวและทารักษาเนื้อไม้ไว้เท่านั้น รวมไปถึงเฟอร์นิเจอร์ในบ้านส่วนใหญ่ก็เป็นแบบลอยตัวที่ออกแบบและทำขึ้นเองผสมไม้เก่าบ้างผสมวีว่าบอร์ดบ้าง ไม่ได้เน้นดีไซน์โมเดิร์น แต่ให้มันดูลูกทุ่ง ๆ มากกว่า และก็ยังง่ายต่อการยกย้ายเปลี่ยนมุมหรือปรับฟังก์ชันไปตามช่วงเวลาต่าง ๆ ของชีวิตได้ด้วย“
และเพราะแนวคิดที่ต้องการให้บ้านสามารถปรับเปลี่ยนการใช้งานได้ง่ายนี่เอง ทำให้คุณเต้ออกแบบอาคารชั้นเดียวเพิ่มมาอีกหนึ่งหลังเพื่อใช้เป็นพื้นที่อเนกประสงค์ในขนาด 35 ตารางเมตร ซึ่งปัจจุบันใช้เป็นห้องเล่นดนตรีกับลูกสาว “บางทีเราก็ใช้เป็นที่จัดเลี้ยงสังสรรค์กับเพื่อนหรือญาติ แยกจากบ้านอยู่อาศัยซึ่งเป็นพื้นที่ส่วนตัวไปเลย และอนาคตก็ยังสามารถปรับเป็นห้องนอนของคุณแม่ได้ด้วยครับ“
เพื่อให้องค์ประกอบของบ้านมีความร่มรื่นและอยู่สบาย ระหว่างสร้างบ้านคุณเต้ยังออกแบบและจัดวางพื้นที่สำหรับปลูกต้นไม้ไปด้วย จากพื้นที่ซึ่งเคยเรียบโล่งว่างเปล่าเมื่อกำหนดที่ตั้งของตัวบ้าน 2 ชั้น อาคารอเนกประสงค์ และโรงจอดรถไว้แล้ว จึงเพิ่มเติมด้วยต้นไม้ใหญ่ที่คาดหวังถึงร่มเงาและมุมมองธรรมชาติที่สดชื่นจากภายในบ้านด้วย
“ตอนแรกไม่มีต้นไม้เลย เราก็ค่อย ๆ ปลูกกันเองจากต้นน้อย ๆ ส่วนใหญ่เป็นพวกไม้ท้องถิ่น อย่าง แคนา ชมพู่ ชงโคง กับต้นสารภี และมะม่วงหาวมะนาวโห่ ที่แม่กับยายให้มา และก็มีต้นที่ขอมาจากบ้านลุงด้วยผสมไปกับไม้ล้อมที่เป็นต้นหมาก วาสนา อินทนิล จากนั้นก็ค่อย ๆ เพิ่มส่วนของบ่อน้ำขึ้นมาเพราะที่เราอยู่ใกล้กับคลองส่งน้ำทางการเกษตรก็ออกแบบบ่อผันน้ำให้ไหลตามธรรมชาติคล้ายน้ำตกเล็กๆ ของบ้าน สร้างสุนทรียภาพให้กับบ้านไปด้วย แล้วก็ยังเพิ่มส่วนของศาลาโปร่ง ๆ สำหรับนั่งเล่นไว้อีกด้าน พื้นที่ว่างระหว่างบ้านกับศาลาจึงเป็นลานกิจกรรมของครอบครัวซึ่งมีทั้งสนามหญ้าและชิงช้าให้เด็กเล่นได้ หรือจะกางเต้นท์แคมปปิ้งก็ได้บรรยากาศดี ที่จริงเราให้ความสำคัญกับบริเวณรอบ ๆ บ้านมากกว่าในบ้านด้วยซ้ำ เพราะส่วนใหญ่ใช้ชีวิตอยู่ตรงโถงชั้นล่างและนอกบ้านกันมากที่สุด หลังจากได้อยู่บ้านนี้ผ่านฤดูร้อนฤดูหนาวกันมาแล้ว ก็รู้สึกว่าเป็นจังหวะชีวิตที่ลงตัวมาก แม้บ้านจะไม่ได้ดูเนี้ยบหรือหวือหวา แต่เราก็ชอบในร่องรอยตามธรรมชาติแบบนี้มากกว่า“
รูปทรงของบ้านปูนหลังนี้อาจจะดูเรียบง่าย แต่คุณเต้ก็สามารถใช้การออกแบบสร้างฟังก์ชันให้บ้านอยู่ได้สบายโดยมีองค์ประกอบของไม้เก่ามาผสมผสานสร้างมุมมองของธรรมชาติได้ดี และกลายเป็นเอกลักษณ์ที่โดดเด่นงดงามไม่แพ้บ้านไม้แท้ ๆ เลย
เจ้าของ–ออกแบบ : คุณยุทธการและคุณพัชรินทร์ กันทยานภัทร
เรื่อง : ภัทรสิริ โชติพงศ์สันติ์
ภาพ : คุณจิณณะ ปาลี