ผมมีนัดกับนักจัดสวนฝีมือดี คุณมอร์ – อัศนัย แก่นจันทร์ แห่ง ร่มรื่นแลนด์สเคป ผู้สร้างสรรค์งานออกแบบสวนที่หลากหลาย ทั้งสวนอังกฤษ สวนทรอปิคัล สวนโมเดิร์น และสวนคันทรี แต่สวนที่มาชมในครั้งนี้มีสไตล์การจัดต่างออกไป เป็นสวนทรอปิคัลแบบฝรั่งที่ผมขอเรียกว่าเป็น “สวนสไตล์อเมริกัน” แล้วกันครับ
“ผมเป็นรุ่นน้องของพี่เอก เจ้าของบ้านหลังนี้ครับ เมื่อ 5 ปีก่อน พี่เอกเป็นคนแนะนำให้ผมไปออกแบบสวนที่ร้าน The 66 Cottage ซึ่งถือเป็นงานใหญ่งานแรกของผม พี่เอกจึงเป็นคนที่ทำให้ผมเป็นนักจัดสวนมาจนถึงทุกวันนี้ครับ” คุณมอร์เกริ่นถึงการได้มาจัดสวนแห่งนี้ให้ฟัง
“พี่เอกเคยอยู่คอนโดมาก่อน พอซื้อที่ปลูกบ้านก็อยากได้บ้านที่ให้อารมณ์เหมือนบ้านพักตากอากาศในต่างจังหวัด แม้ว่าจะอยู่ในกรุงเทพฯ ตอนแรกที่เข้ามาดู บ้านใกล้เสร็จแล้วครับ ผมออกแบบโดยยึดตัวบ้านเป็นหลัก หาตัวอย่างว่าบ้านประมาณนี้ควรจัดสวนแบบไหนถึงจะเข้ากันได้ดี พี่เอกชอบรถอเมริกันแบบในหนัง Fast & Furious ผมเลยตั้งใจออกแบบให้ดูเป็นสวนฝรั่ง สวนสไตล์อเมริกัน ซึ่งก็เข้ากันได้ดีกับตัวบ้าน แต่ก็อยากทำอะไรที่ต่างออกไปจากที่เคยทำ ไม่อยากให้เป็นสวนอังกฤษจ๋า อยากให้ดูแมน ๆ หน่อยครับ พี่เอกให้โจทย์มาแค่อยากมีบ่อปลา บ่อน้ำ น้ำตก และอยากมีพื้นที่ปลูกผักด้วย
“เราทำสวนไปพร้อมๆ กับบ้าน พอฟังก์ชันของบ้านเปลี่ยนก็ต้องปรับแก้สวนบ้างนิดหน่อย อย่างเช่น พื้นที่ด้านหน้าเดิมออกแบบเป็นสวนน้ำตก มีบ่อปลาที่มองเห็นได้จากระเบียงหน้าบ้าน มีอาคารหลังเล็ก ๆ เป็นครัวฝรั่งอยู่ใกล้ ๆ ส่วนครัวไทยจะอยู่หลังบ้าน พอจะทำกับข้าวหรือจะทำอะไรก็กลัวกลิ่นและเสียงไปรบกวน อพาร์ตเมนต์ที่อยู่ข้าง ๆ พี่เอกเลยเปลี่ยนจากครัวฝรั่งเป็นครัวไทยแทน ซึ่งบ้านนี้มีเพื่อน ๆ มาปาร์ตี้สังสรรค์บ่อย ๆ ด้วยครับ การย้ายครัวดูจะเหมาะสมและช่วยให้ทำอาหารได้สะดวกกว่า สวนด้านหน้าบ้านเลยต้องปรับให้เล็กลงจากเดิม ส่วนพื้นที่ด้านข้างบ้านที่ค่อนข้างแคบและใช้ประโยชน์ไม่ได้มากนัก ผมออกแบบให้เป็นลานนั่งเล่น ด้านล่างซ่อนบ่อกรองขนาดใหญ่ ทำบ่อปลาคาร์ปและลำธารให้น้ำไหลเลาะมาจากบ่อน้ำตกด้านหน้า ทำให้พื้นที่ได้ถูกใช้งานเพิ่มขึ้น และใช้เป็นทางเดินอ้อมไปยังสวนหลังบ้านได้ด้วยครับ”
ภาพรวมของสวนไม่เชิงเป็นสวนทรอปิคัล แม้จะมีน้ำตก ลำธาร และบ่อปลา ส่วนการเลือกใช้พรรณไม้ ตำแหน่งการจัดวางและโทนสีของสวนจะดูคล้ายสวนอังกฤษ แต่ก็พูดได้ไม่เต็มปากนัก หลายอย่างดูต่างไปจากสวนทรอปิคัลและสวนอังกฤษที่เห็นทั่วไปในบ้านเรา
“ผมเลือกใช้ต้นไม้ที่มีฟอร์มเป็นส่วนใหญ่ ผมว่าต้นไม้ฟรีฟอร์มดูแลยากกว่าไม้ตัดแต่งทรงพุ่มครับ พอต้นยืดก็จะเสียฟอร์มไปเลย พอแตกกิ่งมาก ๆ แสงก็ส่องไม่ถึงด้านล่าง ต้นไม้ระดับล่างก็โตไม่ได้ ไม้ใหญ่ที่สวนนี้ผมเลือกใช้ต้นที่มีลักษณะสูงชะลูดเป็นแท่ง ๆ ขึ้นไป ทรงพุ่มด้านบนโปร่ง ๆ แสงสามารถส่องผ่านพื้นที่ด้านล่างได้ หญ้าเติบโตได้ดี เพื่อให้หมาวิ่งเล่นได้ ผมเลือกใช้สนหลายชนิด ทั้งสนสามใบ สนเกรวิลเลีย สนฉัตร สนมังกร สนบลู และเลือกใช้ไม้ใบเป็นหลักครับ คุมให้เป็นโทนสีเขียว อาจเล่นเรื่องของเฉดสีบ้างให้ดูมีลูกเล่น ใช้ไม้ดอกแซมในบางจุด แต่ก็เลือกใช้ไม้ดอกแนวฝรั่ง เช่น กุหลาบ มานูก้า พวกต้นไม้เราออกแบบไว้ตั้งแต่แรกแล้วว่าอยากได้ต้นอะไรบ้าง เปิดดูตัวอย่างว่าสวนลักษณะนี้ในต่างประเทศนิยมใช้ต้นอะไร แล้วหาต้นที่มีลักษณะใกล้เคียงที่มีขายในบ้านเรามาใช้แทน โชคดีที่บ้านเรามีต้นไม้ที่ใช้แทนได้เป็นส่วนใหญ่ บางทีสวยกว่าด้วยซ้ำครับ ยกเว้นบางต้นที่อยากได้จริง ๆ ก็ต้องสั่งเข้ามา ผมอยากสร้างงานให้มีความแตกต่างออกไป ซึ่งพรรณไม้ช่วยให้เกิดความแตกต่างได้เยอะ ถ้าใช้ต้นไม้ทั่วไป งานก็จะไม่เด่นขึ้นมาครับ
“ที่เหลือก็เป็นเรื่องของการเลือกใช้วัสดุและของตกแต่งมาช่วยเสริมให้สวนมีกลิ่นอายของความเป็นฝรั่งมากขึ้น เช่น บริเวณน้ำตกที่ใช้หินภูเขาแทนหินฟองน้ำ ทางเดินในสวนใช้หินแกรนิตและหินภูเขาแทนหินกาบ หินทราย หรือการใช้หินทราเวอร์ทีนมากรุตกแต่งผิว สะพานข้ามลำธารก็ใช้ไม้สนแทนไม้เต็งไม้แดงที่สีเด่นเกินไป รวมถึงโคมไฟในสวน อ่างน้ำนก และของตกแต่งสวนที่ผมพยายามคุมโทนสีให้ออกไปทางสีขาว สีเทา เป็นโทนสีเย็นให้ดูนุ่ม ๆ ซอฟต์ๆ ครับ”
อีกหนึ่งไฮไลต์สำคัญของสวนนี้คือสวนหลังบ้านที่มีเรือนกระจกหลังงาม ใช้เป็นที่เก็บสะสมต้นไม้ที่เจ้าของบ้านรัก และแปลงปลูกผักสวนครัวสไตล์ฝรั่งที่เลือกปลูกทั้งสมุนไพรไทยและฝรั่ง เน้นชนิดที่นำมาใช้ประโยชน์ได้จริง ซึ่งคุณผู้อ่านสามารถอ่านข้อมูลเพิ่มเติมได้จากหนังสือ “จัดสวนกินได้อย่างมีสไตล์” ของสำนักพิมพ์บ้านและสวนครับ
นิตยสารบ้านและสวน ฉบับเดือนพฤษภาคม 2565
เจ้าของ : คุณเตชิณี นาคเกิด
ออกแบบ : ร่มรื่นแลนด์สเคป โดยคุณกนกวรรณ ณ พัทลุง และคุณอัศนัย แก่นจันทร์ โทรศัพท์ 08-3229-5987
เรื่อง : วชิรพงศ์ หวลบุตตา
ภาพ : อภิรักษ์ สุขสัย