ลองมาสำรวจอุปกรณ์หรือข้าวของเครื่องใช้ภายในบ้านที่ทำจากวัสดุประเภท โลหะ เช่น เงิน ทองเหลือง ทองแดง เหล็ก อะลูมิเนียม สเตนเลส โครเมียม ฯลฯ ที่ผ่านการใช้งานจนทรุดโทรมหรือเก่าเก็บ ขึ้นสนิม มีคราบสกปรกเช็ดออกยาก จึงดูหม่นหมองไม่เงางามดังเดิม วิธีทำความสะอาดทองเหลือง
“ในเรือน” ฉบับนี้ จะมาบอกเคล็ดลับการเก็บรักษาและทำความสะอาด เครื่องใช้โลหะของคุณแม่บ้านให้กลับมาสวยใหม่แวววาวด้วยวิธีง่าย ๆ กันค่ะ วิธีทำความสะอาดทองเหลือง
ทำความสะอาดเหล็ก
โลหะประเภทนี้มีความแข็งแรงอย่างมาก จึงมักใช้ทำเครื่องมือการเกษตรหรือจัดสวนที่ต้องมีความทนทานมากเป็นพิเศษ เช่น จอบ เสียม พลั่ว ฯลฯ รวมถึงเครื่องมือช่างสำหรับการซ่อมบำรุงอย่างค้อน คีม ประแจ ไขควง ฯลฯ หากเก็บรักษาหรือทำความสะอาดไม่ถูกวิธี มักพบปัญหาการเกิดสนิมอยู่บ่อยครั้ง ซึ่งทำให้ประสิทธิภาพของเครื่องมือลดน้อยลง
- ควรเช็ดคราบดินหรือสิ่งสกปรกออกทันที ไม่ควรนำอุปกรณ์ประเภทนี้แช่น้ำทิ้งไว้เป็นเวลานาน ๆ เพราะจะทำให้เกิดสนิมได้ง่าย
- หากมีคราบสนิมขึ้นแล้ว สามารถใช้แปรงลวดหรือกระดาษทรายเบอร์ละเอียด ขัดคราบสนิมออกให้หมดจด ถ้าคราบฝังแน่น ควรใช้น้ำยากำจัดสนิมควบคู่กันไป แล้วล้างด้วยน้ำสะอาด ก่อนนำไปเช็ดด้วยผ้า ผึ่งลมตากแดดจนแห้ง
- ก่อนเก็บอุปกรณ์เหล่านี้เข้าที่ ควรทาเครื่องมือด้วยน้ำมันเครื่องทุกครั้ง เพื่อกันสนิมขึ้นใหม่ และเก็บไว้ในที่มิดชิด ไม่โดนลมฝน เพื่อยืดอายุการใช้งานของเครื่องมือได้ยาวนานขึ้น
ทำความสะอาดอะลูมิเนียมและสเตนเลส
นิยมนำมาทำเป็นอุปกรณ์หรือเครื่องใช้ภายในครัว เช่น หม้อ กระทะ รวมทั้งอ่างล้างจาน ชั้นวาง และท็อปเคาน์เตอร์ครัว ข้อดีคือมีคุณสมบัติทนความร้อนหรือนำความร้อนได้ดี เช็ดล้างทำความสะอาดง่าย ปลอดภัย และไม่เกิดสนิม แต่มักพบปัญหาคราบสกปรกที่กำจัดยาก ซึ่งมีวิธีทำความสะอาดได้ ดังนี้
- หากพบคราบมันจากอาหารและคราบรอยนิ้วมือ ให้ใช้ฟองน้ำชุบน้ำอุ่นเช็ดบริเวณรอยเปื้อน แล้วล้างออกด้วยน้ำยาล้างจานและน้ำสะอาด จากนั้นใช้ผ้าสะอาดซับให้แห้งสนิท
- คราบไหม้ดำติดหม้อหรือกระทะ ให้ผสมน้ำส้มสายชูกับน้ำในภาชนะที่เป็นคราบ นำไปตั้งไฟจนเดือด คราบไหม้เหล่านี้ก็จะเริ่มหลุดออก หากไม่หมด ให้นำลงจากเตา แล้วเทเบกกิ้งโซดาผสมน้ำเปล่าตรงรอยไหม้ไว้ครู่หนึ่ง จากนั้นใช้ฟองน้ำ (หลีกเลี่ยงการใช้ฝอยขัดที่มีเส้นใยแข็ง เพราะจะทำให้เครื่องครัวเกิดรอย) และน้ำยาล้างจานขัดทำความสะอาดและเช็ดล้างตามปกติ ก็ช่วยกำจัดคราบดำและกลิ่นเหม็นไหม้ได้ดี วิธีนี้ยังใช้กำจัดคราบด่างขาวจากการต้มน้ำและคราบชากาแฟได้อีกด้วย
ทำความสะอาดทองแดง ทองเหลือง และเงิน
โลหะประเภทนี้มักนำมาทำเครื่องใช้ภายในบ้านหรือเครื่องสังฆภัณฑ์เช่น พาน เชิงเทียน โกศ แจกัน รวมถึงเครื่องประดับต่าง ๆ ซึ่งค่อนข้างมีราคา เมื่อเก็บไว้ในตู้โชว์เป็นเวลานาน หรือใช้งานบ่อยครั้ง ตามร่องลึกของลวดลายอาจมีคราบสกปรกติดอยู่ ทำให้ดูหมองคล้ำไม่เงางาม สามารถแก้ปัญหาได้หลากหลายวิธี เช่น
- หากมีคราบสกปรกไม่มากนัก ให้ใช้สบู่ผสมกับน้ำอุ่นแบบเจือจาง แล้วล้างด้วยน้ำสะอาด จากนั้นใช้ผ้าสะอาดเช็ดให้แห้งก็เพียงพอ
- ใช้เปลือกมะนาวหรือมะขามเปียก ซึ่งมีฤทธิ์เป็นกรดและมีคุณสมบัติช่วยขจัดคราบสกปรกฝังลึกได้ดี มาขัดที่ผิวโลหะ และเช็ดทำความสะอาดตามปกติ อีกทั้งยังปลอดภัยต่อผู้ใช้งาน เพราะเป็นวัสดุธรรมชาติ
- ล้างด้วยน้ำยาขัดโดยเฉพาะ หาซื้อได้ตามร้านเคมีภัณฑ์ทั่วไป แล้วใช้ผ้าชามัวร์เช็ดให้ขึ้นเงา
- หากเป็นเครื่องโลหะที่มีลวดลายเป็นร่องลึก แนะนำให้ทายาสีฟันบาง ๆ ทิ้งไว้ประมาณ 30 นาที แล้วขัดด้วยแปรงสีฟันขนนุ่ม ควรขัดไปในทิศทางเดียวกันอย่างเบามือ ก่อนเช็ดล้างด้วยน้ำ แล้วใช้ผ้าสะอาดซับให้แห้ง
ทำความสะอาดโครเมียม
โลหะสีเงินมันวาวซึ่งทนต่อการกัดกร่อนได้ดี นิยมใช้ในอุตสาหกรรมหลายด้าน เช่น อุตสาหกรรมชิ้นส่วนรถยนต์ รวมถึงชิ้นส่วนเฟอร์นิเจอร์ ซึ่งเป็นสารชุบหรือเคลือบผิวโลหะชนิดอื่น ๆ อีกชั้น เพื่อให้เกิดความเงางาม อย่างการชุบโครงขาเฟอร์นิเจอร์ ก๊อกน้ำ ฝักบัว ฯลฯ ช่วยเพิ่มความหรูหรา และทำให้ผลิตภัณฑ์ชิ้นนั้นดูสวยงามมากขึ้น
- หมั่นทำความสะอาดผิวเคลือบโครเมียมเป็นประจำ โดยเฉพาะอุปกรณ์ในห้องน้ำ เช่น ก๊อกน้ำ ฝักบัว สายชำระ ที่วางสบู่ ฯลฯ ควรเช็ดให้แห้งหลังการใช้งานทุกครั้ง เพื่อป้องกันคราบน้ำหรือคราบเคมีต่าง ๆ จากสบู่ และยาสระผมเกาะติดจนทำความสะอาดยาก และเป็นสาเหตุให้เกิดการผุกร่อน
- ควรใช้น้ำยารักษาผิวโครเมียมโดยเฉพาะ อย่างน้อยเดือนละครั้ง ใช้ผ้านุ่ม ๆ หรือหนังชาร์มัวขัดถูให้เกิดความเงางามเหมือนใหม่ เพื่อยืดอายุการใช้งานของอุปกรณ์
- ในกรณีที่อุปกรณ์ชุบโครเมียมเริ่มลอกหรือมีร่องรอยขีดข่วนเพียงเล็กน้อย ให้รีบนำน้ำยาเคลือบเล็บชนิดใสแต้มลงตรงจุดนั้น เพื่อช่วยยับยั้งการหลุดล่อนเพิ่มเติม
เรื่อง : “อาภาศรี มีมานะ”
ภาพประกอบ : Choops
