ทำความรู้จักกับ ว่านสี่ทิศ อีกหนึ่งต้นไม้มงคลที่คนไทยนิยมเลี้ยง
ว่านสี่ทิศ อีกหนึ่งต้นไม้มงคลที่คนไทยนิยมเลี้ยง มีดอกขนาดใหญ่ สีสันสวยงาม จัดอยู่ในวงศ์ Amaryllidaceae หรือ วงศ์พลับพลึง สามารถเจริญเติบโตได้ดีในเขตร้อนและกึ่งร้อน ดอกมีสีสันสวยงาม หลากหลายเฉดสี เช่น ชมพู แดง ขาว ส้ม และสีผสมเป็นริ้วในดอกเดียวกัน ดอกออกตรงปลายก้านดอก ดอกแยกออกเป็น 6 กลีบ เมื่อบานเต็มที่จะกว้างประมาณ 6-8 เซนติเมตร
ว่านสี่ทิศ มีถิ่นกำเนิดในทวีปอเมริกาใต้ และทวีปแอฟริกา มีชื่อสกุลแรกเป็น Amaryllis ตั้งโดย Linnacus ในปี ค.ศ.1753 โดยต่อมามีการผสมว่านสี่ทิศข้ามสายพันธุ์ ระหว่าง African species กับ American species ทำให้มีลักษณะเปลี่ยนไป Herbert จึงเสนอชื่อสกุลเพิ่มอีกเป็น Hippeastrum ในปี ค.ศ. 1821
ทั้งนี้ ว่านสี่ทิศจึงมีชื่อ 2 สกุล ตามถิ่นกำเนิด และลักษณะของก้านช่อดอก คือ สกุล Amaryllis มีถิ่นกำเนิดในแถบอัฟริกาใต้ ที่มีลักษณะก้านช่อดอกตัน
ขณะที่ สกุล Hippeastrum มีถิ่นกำเนิดในแถบอเมริกาใต้ มีลักษณะก้านช่อดอกกลวง แต่ทั่วไปมักใช้ชื่อสกุล Amaryllis มากกว่า และ Hippeastrum ยังนิยมใช้บ้างในประเทศเนเธอร์แลนด์ และหลายประเทศในยุโรป
ว่านสี่ทิศพันธุ์พื้นเมืองจะมี สีส้ม กับ สีปูนแห้ง บานทั่วไปในฤดูฝน โดยเฉพาะพื้นที่ที่ผ่านอากาศแล้งมาแล้ว ด้วยความที่ว่านสี่ทิศทยอยกันบานทีละ 4 ดอก มีทั้งกลีบดอกชั้นเดียวและกลีบซ้อน ก้านดอกจะแทงสูงขึ้นจากกอ เป็นช่อรอบทิศ จึงเป็นที่มาของชื่อ ว่านสี่ทิศ ส่วนลำต้นเป็นหัวอยู่ใต้ดินมีลักษณะคล้ายกับหอมหัวใหญ่ ส่วนที่โผล่ขึ้นมาเหนือดินเป็นส่วนของก้านใบและตัวใบเท่านั้น ลักษณะของใบเป็นสีเขียว รูปหอกยาวเรียว ปลายมน ขอบใบเรียบ ใบกว้างประมาณ 3-5 เซนติเมตร และยาวประมาณ 25-30 เซนติเมตร
ทั้งนี้ ว่านสี่ทิศเป็นไม้ดอกประเภทหัว ชนิดหลายฤดู มีการเจริญเติบโตแบ่งเป็น 3 ระยะ คือ
- การเจริญเติบโตทางลำต้น (vegetative phase)
- การเจริญเติบโตทางดอก (reproductive phase)
- ระยะพักตัว (dormancy phase)
จุดเด่นของไม้หัวอย่างว่านสี่ทิศเหล่านี้ คือ ให้ดอกที่มีสีสันสวยงาม ใช้ปลูกประดับตกแต่งสวนได้ สําหรับไม้หัวต่างประเทศที่นิยมปลูกในประเทศไทยส่วนใหญ่มีทั้งที่ปลูกลงดินและไม้กระถาง ได้แก่ ไฮยาซินธ์ (Hyacinth) คาลล่า ลิลี่ (Calla Lily) แกลดิโอลัส (Gladiolus) ทิวลิป (Tulip) เป็นต้น ส่วนข้อดีของไม้หัว คือ จะสามารถแตกหัวใหม่ได้ เมื่อต้นตายลงไป เนื่องจากพืชจะแทงหัวใหม่ฝังไว้ใต้ดิน เมื่อถึงเวลาหัวที่อยู่ใต้ดินจะแทงใบเติบโตขึ้นมาใหม่ได้ จึงเป็นพืชอีกชนิดที่เราปลูกไว้ในสวน แล้วสร้างเซอร์ไพร้ส์ให้ประหลาดใจอยู่เรื่อย ๆ เวลาต้นที่ฟุบลงไปแล้ว งอกขึ้นมาใหม่แถมด้วยช่อดอกสวย ๆ ขึ้นมาให้ชื่นชม เราจึงรวม วิธีปลูกไม้หัว สําหรับตกแต่งสวนที่จะมาช่วยให้การทําสวนของคุณสนุกขึ้น
สำหรับการปลูกว่านสี่ทิศ ควรใช้ดินปนทรายที่ระบายน้ำได้ดี ขณะเดียวกัน ว่านสี่ทิศ ยังชอบแสงแดดมาก ควรปลูกในที่โล่งจะเติบโต รวมถึงออกดอกได้ดีการปลูกในร่ม
ความเชื่อเรื่องว่านสี่ทิศ ในฐานะต้นไม้นำโชค ต้นไม้มงคล
ด้วยลักษณะพิเศษของว่านสี่ทิศ กับการเป็นต้นว่านชนิดพิเศษที่หาค่อนข้างยาก ทำให้มีความเชื่อกันว่าเป็นหนึ่งใน ต้นไม้นำโชค ต้นไม้มงคล ผู้ที่หามาปลูกและสามารถปลูกให้งอกงามได้นั้นมีโชคดี
นอกจากนี้ ยังมีความเชื่อเรื่องการปลูก ว่าน เสริมดวงตามวันเกิดคือ ว่านเสริมดวง คนเกิดวันอาทิตย์ คือ ว่านสี่ทิศ , ว่านเสริมดวง คนเกิดวันจันทร์ คือ ว่านเสน่ห์จันทร์ขาว , ว่านเสริมดวง คนเกิดวันอังคาร คือ ว่านเสน่ห์กาหลง , ว่านเสริมดวง คนเกิดวันพุธ คือ ว่านเสน่ห์กวักแม่ทองใบ , ว่านเสริมดวง คนเกิดวันพฤหัสบดี คือ ว่านเสน่ห์มหาลาภ และ ว่านเสริมดวง คนเกิดวันศุกร์ คือ ว่านเสน่ห์มหาโชค
ขอบคุณข้อมูลเพิ่มเติมจาก
https://www.hrdi.or.th/ Articles/Detail/89
https://www.sanook.com/ horoscope/81401/
ภาพ : คลังภาพบ้านและสวน
กวักมรกต ต้นไม้ในบ้านที่มีอันตรายกว่าที่คิด
บอนเสือพราน อีกหนึ่งต้นไม้สวยที่มีความอันตราย
ติดตามไอเดียบ้านและสวนเพิ่มเติมได้ทาง : บ้านและสวน Baanlaesuan.com
