การ ค้ำยันต้นไม้ ล้อมต้นไม้ ใช้สำหรับป้องกันต้นไม้จากลมแรงจริงๆหรือจากความเสียหายที่อาจเกิดจากคน สัตว์ หรือยานพาหนะ ช่วยให้รากไม่ถูกกระทบกระเทือนขยับเขยื้อน เจริญเติบโตได้ง่ายและเร็วขึ้น ทั้งนี้ยังมีข้อที่ควรระมัดระวัง ดังนี้
ค้ำยันต้นไม้
- ไม่ควรค้ำยันต้นไม้ด้วยการตอกตะปูลงในเนื้อไม้
เพราะทำให้ลำต้นของต้นไม้ติดเชื้อโรคและแมลงเข้าทำลายได้ง่าย ไม่แข็งแรง แนะนำให้ใช้วัสดุที่ยืดหยุ่นได้มารัด สำหรับการปลูกต้นไม้พุ่มบางชนิดก็ไม่จำเป็นต้องค้ำยันหรือยึดโยง เพราะต้นไม้บางชนิดสามารถตั้งตัวได้เร็วอยู่แล้ว
- ไม่ควรใช้ผ้าหรือกระสอบมาห่อพันลำต้นไม้
ในกรณีที่มีส่วนของลำต้นที่เป็นสีเขียว เพราะแสดงว่าส่วนนั้นจะช่วยปรุงอาหารให้แก่พืชด้วย บางครั้งการห่อต้นไม้ด้วยผ้าทำให้ลำต้นถูกหนอนหรือแมลงเข้าไปทำลายหรือเกิดเชื้อราขึ้นได้ เพราะบ้านเรามีอากาศแบบร้อนชื้น
- ไม่ควรตัดกิ่งหรือใบทิ้ง ก่อน-หลังการปลูก
จากข้อปฏิบัติในอดีต ไม้ยืนต้นจะถูกตัดกิ่งและใบจนโกร๋นในขณะนำไปปลูก เป็นวิธีที่อาจไม่ถูกต้องเสียแล้ว เพราะใบไม้เป็นแหล่งผลิตอาหาร รวมถึงพลังงานเพื่อการเติบโตตั้งตัว การไม่มีใบทำให้พืชดูดน้ำขึ้นไปสร้างอาหารได้น้อย และถ้าเหลือเพียงกิ่งแก่ การแตกตาเป็นใบอ่อนใหม่ยิ่งยาก แนะนำว่าควรตัดแต่งใบออกเพียงครึ่งหนึ่งและปล่อยใบไว้ให้สร้างอาหารได้ก่อน เมื่อต้นไม้ตั้งตัวแตกกิ่งใหม่เพียงพอแล้ว จึงค่อยตัดแต่งให้ได้รูปทรงที่ต้องการ
การดูแลต้นไม้หลังการย้ายปลูก
- ไม่ควรขุดย้ายต้นไม้ในหน้าหนาว เพราะต้นไม้จะพักตัวการเจริญเติบโตของใบและรากชะงักงัน และช่วงนี้ต้นไม้บางชนิดดจะผลัดใบ
- ไม้ยืนต้นประเภทไม้เนื้ออ่อนและไม้อายุน้อยประมาณไม่เกิน 5-8 ปีจะฟื้นตัวเร็ว และถ้าต้องขุดย้ายหรือนำมาปลูกใหม่ให้รดน้ำมากๆ แต่อย่าให้น้ำขังในหลุมและต้องแน่ใจว่าน้ำลงไปถึงตุ้มราก
- ถ้าเป็นไม้ขุดล้อมมาใหม่ การทำตามวิธีการขุดล้อมควรมีการพักฟื้นให้รากงอกใหม่ก่อน
- ถ้าเป็นฤดูฝน ต้นไม้จะเจริญเติบโต รับหน้าฝนทั้งใบและราก การขุดล้อมที่ถูกวิธีหรือย้ายหลุมใหม่ต้องดูแลรดน้ำให้ดี อย่าลืมตัดแต่งใบออกประมาณ 50 เปอร์เซนต์ เพื่อช่วยลดการคายน้ำ และตัดแต่งรอบพุ่มใบให้ดูเสมอสวยงาม
ถ้าต้นแก่มาก เราสามารถขุดย้ายมาปลูกใหม่ได้ โดยตัดแต่งกิ่งและใบออกเหมือนไม้ยืนต้น ถ้าเป็นต้นแก่จะมีโอกาสรอดน้อย หรือบางทีต้องแต่งกิ่งก้านออกเกือบหมดจึงจะรอด ซึ่งก็จะทำให้เสียรูปทรงและความสูงไปหมดสุดท้ายไม่ต้องเสียดาย หาซื้อต้นใกล้เคียงกันมาเปลี่ยนใหม่ดีกว่า
- มักเป็นไม้ที่เติบโตเร็ว สามารถขุดย้ายมาปลูกได้ทันทีแต่ก็ต้องตกแต่งก้านใบออกเหมือนกัน เพื่อแตกใบชุดใหม่และลดการคายน้ำ
- ต้นไม้ที่ขุดย้ายหรือซื้อเป็นถุงมาปลูกควรเตรียมดินให้ร่วนเพื่อระบายน้ำและรับน้ำเข้ารากได้ดี โดยรดน้ำสม่ำเสมอเพื่อเร่งให้รากเติบโต การใช้น้ำยาเร่งรากก็ใช้ได้ผลดี