ต้นสน ที่ใช้ในงานสวนเพื่อสร้างบรรยากาศและสร้างความรู้สึกให้สวนมีความเป็น สวนสไตล์อังกฤษ สนพวกนี้สามารถปลูกและเจริญเติบโตได้ในประเทศไทย
ต้นสน เป็นไม้ยืนต้นอายุหลายปี และเกือบทุกชนิดมีสีเขียวสดตลอดปี บางชนิดเปลี่ยนสีในฤดูหนาว มีเพียงไม่กี่ชนิดที่ผลัดใบ ใบสนมีหลายแบบ บางชนิดลดรูปเป็นรูปเข็ม (aristate) รูปลิ่ม (awl-shaped) หรือเป็นเกล็ด (scale-like) และมีอายุยาวนาน บางชนิดติดอยู่บนต้นนาน 15-20 ปี ช่อดอกมีลักษณะเป็นเกล็ดเรียงซ้อนกันเป็นรูปไข่ รูปรี หรือค่อนข้างกลม เมล็ดอยู่ในซอกเกล็ดแต่ละอัน ช่อดอกเพศผู้กับเพศเมียอยู่แยกกัน แต่อาจอยู่บนต้นเดียวกันหรือแยกต้นกันก็ได้
1. สนฉัตร ชื่อวิทยาศาสตร์ : Araucaria heterophylla (Salisb.) Franco วงศ์ : Araucariaceae เมื่อต้นยังเล็กกิ่งย่อยจะแผ่ออกเป็น แผงรูปคล้ายสามเหลี่ยมเป็นชั้นๆ ใบสีเขียวอ่อน เมื่อโตเต็มที่จะมีทรงต้นรูปกรวย ยอดเรียวแหลม ใบแก่สีเขียวเข้มเป็นมัน ต้นอายุน้อยใบจะมีสีเขียวอ่อนแลดูละเอียดนุ่มนวล นิยมปลูก ในกระถาง ปลูกกลางแจ้งหรือรำ ไรก็ได้ แต่เมื่อโตแล้วต้องการแสงแดดเต็มวัน ปลูกเลี้ยงง่าย เจริญเติบโตช้าถึงปานกลาง
2. สนหอม ชื่อวิทยาศาสตร์ : Juniperus sp. ชื่อวงศ์ : CUPRESSACEAE เป็นไม้พุ่ม ทรงฉัตรหรือทรงกรวยคว่ำ ลำต้นเดี่ยว ตั้งตรง แตกกิ่งก้านต่ำตามลำต้น เปลือกต้นสีน้ำตาลเทาถึงเข้ม ใบเป็นใบเดี่ยวรูปแถบ ปลายแหลม โคนสอบ ขอบเรียบ ใบอ่อนสีแดงอมน้ำตาล เนื้อใบค่อนข้างหนาและแข็ง ใบแก่สีเขียว ใบมีกลิ่นหอม ไม่มีก้านใบ ไล่ยุงได้ดี ขยายพันธุ์ด้วยการตอนกิ่ง
3. สนแผง Oriental Arbor-Vitae ชื่อวิทยาศาสตร์ : Platycladus orientalis วงศ์ : CUPRESSACEAE เป็นไม้พุ่มหรือไม้ต้นขนาดเล็ก มีเปลือกสีน้ำตาลอมแดง แตกกิ่งค่อนข้างหนาแน่น กิ่งก้านแผ่ออกและตั้งขึ้น ใบที่อยู่ตามกิ่งข้างๆ แบนแนบลำต้น ปลายแหลมสีเขียวสด ชอบแสงแดดจัด ต้องการน้ำมาก และเจริญเติบโตดีในดินร่วน
4. สนเกรวิลเลีย Grevillea ชื่อวิทยาศาสตร์ : Grevillea spp. and hybrid วงศ์ : Proteaceae มีทั้งที่เป็นไม้ต้น ไม้พุ่ม และไม้รอเลื้อย เปลือกต้นสีน้ำตาลปนเทา ใบเดี่ยวเรียงสลับ ขอบใบหยักเว้าลึกตามแนว เส้นใบย่อยดูคล้ายใบประกอบจึงดูเป็นริ้ว ยอดอ่อนมีขนปกคลุม เมื่ออายุมากขึ้นขนจะน้อยลง แผ่นใบห้อยลง ใต้ใบมีสีเทา ออกดอกได้ตลอดปี มีหลายสีให้เลือกปลูก ทั้งสีขาว สีขาวอมเหลือง สีเหลือง สีส้ม สีแดง สีชมพู และสีม่วง
5. สนเลื้อย Creeping Juniper ชื่อวิทยาศาสตร์ : Juniperus procumbens (Siebold ex Endl.) Miq วงศ์ : Cupressaceae ต้นเป็นพุ่มเตี้ย แผ่กิ่งก้านขนานไปกับพื้น ส่วนยอดเอียงชี้ขึ้น สูง 30-50 เซนติเมตร พุ่มใบแน่น ใบรูปเข็มถึงรูปลิ่มปลาย แหลม สีเขียวอมเทา ปลายยอดมักจะยาวเรียวเล็ก มีหลายพันธุ์ ให้เลือกปลูก เป็นสนที่ปลูกเลี้ยงง่าย โตช้า ควรปลูกในดินร่วน ปนทรายระบายน้้ำำดี แสงแดดเต็มวัน ชอบอากาศเย็น ทนแล้ง
6. สนบลูไอซ์ Blue Ice ชื่อวิทยาศาสตร์ : Chamaecyparis lawsoniana (A.Murray bis) Parl. ‘Blue Ice’ วงศ์ : Cupressaceae ไม้ต้นสูงใหญ่ รูปทรงกรวย เปลือกสีนํ้าตาลแดง หลุดลอกเป็นแผ่น กิ่งย่อยชี้ออกรอบๆ ค่อนข้างเป็นเหลี่ยม ใบคล้ายเกล็ดถึงรูปสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน ซ้อนชิดกัน สีเขียว ฟ้าอมเทาคล้ายมีนวล ช่อดอกกลมรี ออกที่ปลายกิ่งย่อย สีน้าตาลอ ํ ่อนนวล เป็นสนที่มีความสวยงามสะดุดตามาก ช่วย ให้เกิดบรรยากาศที่เย็นสดชื่นได้ดี ชอบอากาศค่อนข้างเย็น
7. สนบลูแคระ, สนหิมะ, Bloom Moon Sawara Falsecypress ชื่อวิทยาศาสตร์ : Chamaecyparis pisifera (Siebold & Zucc.) Endl. ‘Blue Moon’ วงศ์ : Cupressaceae ต้นเป็น พุ่มขนาดเล็ก ทรงต้นกลมกะทัดรัด ใบอ่อนสีเขียวอมเทา โตช้า ชอบแสงแดดจัดและอากาศเย็น ต้นที่อายุน้อยอาจให้ ได้รับร่มเงาในช่วงที่มีแดดจัด ดินระบายนํ้าดี ทนแล้งได้พอ สมควร นิยมปลูกในสวนหิน สวนสน หรือปลูกเป็นบอนไซ
8. สนแซมทอง ชื่อวิทยาศาสตร์ : Juniperus chinensis L. ‘Stricta Variegata’ วงศ์ : Cupressaceae ต้นเป็นพุ่ม แน่นและแผ่กว้าง พุ่มสูงประมาณ 1 เมตร กิ่งย่อยออกเป็น กระจุกแน่น มีใบสองแบบ คือ ใบรูปเข็ม และใบคล้ายเกล็ด สีเขียวเข้ม ใบที่ปลายกิ่งด่าง สีเหลืองทองกระจายทั่วทั้งต้น ชอบแสงแดดจัด ทนร่มได้บ้าง ชอบดินระบายนํ้าดี ทนแล้ง เหมาะสำหรับปลูกในสวนหิน
9. สนสามใบ ชื่อวิทยาศาสตร์ : Pinus kesiya Royal ex Gordon วงศ์ : PINACEAE เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่ สูง ประมาณ 10 – 30 เมตร ลำต้นตั้งตรง เรือนยอดแตก เป็นลักษณะพุ่มทรงกลม มีสีเขียวอ่อน เส้นใบอ่อนนุ่ม เรียวยาว ออกเป็นช่อกระจุกละ 3 ใบ ปลูกประดับสวน ให้ความรู้สึกนุ่มนวลด้วยผิวสัมผัสใบที่ฟูสวยงาม
10. สนมังกร ชื่อวิทยาศาสตร์ : Juniperus chinensis L. ‘Kaizuka’ วงศ์ : Cupressaceae มีลักษณะลำต้นตั้งตรง พุ่มทรงกรวย ใบ เล็กละเอียดสีเขียวเข้ม เติบโตได้ดีในพื้นที่เขตร้อนชื้น เป็นไม้ไม่ผลัดใบ สูงประมาณ 10 – 12 เมตร นิยมปลูก ลงดินประดับอาคารหรือบ้านพักอาศัยเรียงกันหลายๆ ต้นตามแนวทางเดิน
เทคนิคการปลูก ต้นสน
ส่วนใหญ่แล้ว ต้นสนเจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนระบายน้ำดี ชอบแสงแดดตลอดวัน และอากาศเย็น แต่ก็มีบางชนิดที่ชอบแสงแดดรำไร แสงแดดครึ่งวันหรือทนอากาศร้อนได้ดี สนหลายๆ ชนิดโตช้า ทำให้การดูแลรักษาไม่ยาก
สนประดับทั่วไปไม่ค่อยมีแมลงรบกวน จะมีบ้างก็เช่น เพลี้ยแป้งและมด อาจพบมีโรค เช่น ใบเน่าและแห้ง ซึ่งเกิดจากเชื้อราบางชนิดในฤดูฝน โรครากเน่าเนื่องจากดินปลูกระบายน้ำไม่ดี เป็นต้น
ภาพ : คลังภาพบ้านและสวน
สนใจสั่งซื้อหนังสือ : รวมพันธุ์ไม้ยืนต้น
บทความที่เกี่ยวข้อง
ต้นสนเกรวิลเลีย ไม้ประดับฟอร์มเท่ ดอกสวยหลากสี
ต้นไม้บังลม ลดแรงลมพายุ
ติดตามไอเดียบ้านและสวนเพิ่มเติมได้ทาง : บ้านและสวน Baanlaesuan.com