ต้นพวงคราม เป็นไม้เลื้อยดอกสวย ลักษณะโดยทั่วไป พวงครามออกดอกตลอดปี เป็นไม้ราคาไม่แพงหาซื้อได้ทั่วไปตามตลาดต้นไม้ ดูแลง่ายทนแล้งและแดดจัด
ต้นพวงคราม มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Petrea volubilis L. มีเถาใหญ่แข็งแรง กิ่งก้านก็ค่อนข้างแข็ง เถาอ่อนก็มีขนแต่เมื่อเถาแก่ขนก็จะหายไปเปลือกของต้นหรือเถาเป็นสีขาวหรือสีน้ำตาลอ่อนเถา สามารถเลื้อยคลุมต้นไม้อื่นไปได้ไกลมากกว่า 20 ฟุต ใบเดี่ยว เรียงตรงช้าม รูปรีแกมรูปขอบขนาน กว้าง 5-7 เซนติเมตร ยาว 8-11 เซนติเมตร ปลายใบแหลม โคนใบสอบ แผ่นใบค่อนข้างหนาแข็ง ผิวใบด้านบนสีเขียวเข้ม ด้านล่างสีจางกว่าและเป็นขุย
ต้นพวงคราม มีลักษณะโดยทั่วไป ออกดอกตลอดปี มีผลสด ติดอยู่บนกลีบประดับ มีขนนุ่มปกคลุม มี 1 เมล็ด ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ด การตอน และการปักชำกิ่ง เป็นไม้เลื้อยเนื้อแข็ง ซึ่งมีขนาดเล็ก รูปไข่ มี 1 เมล็ด
ส่วนใบพวงคราม มีใบเดี่ยวออกตรงข้าม รูปรีหรือรูปไข่กลับแกมรูปรี ปลายใบแหลม โคนใบมน ขอบใบเรียบ ผิวใบมีขนสากปกคลุม
ดอกพวงคราม
ต้นพวงครามมักออกดอกมากช่วงหน้าแล้ง ดอกออกเป็นช่อกระจุกแยกแขนงขนาดใหญ่ตามปลายยอด ดอกมีใบประดับรองรับและติดคงทน ดอกย่อยขนาดเล็ก กลีบรองดอกมี 5 แฉกติดอยู่ กลีบดอกสีม่วงเข้ม 5 กลีบ ดอกเชื่อมต่อกันเป็นหลอด ภายในดอกมีเกสรตัวอยู่ 4-5 อัน มีก้านร่วมกับเกสรตัวเมีย ปลายเกสรตัวเมียมี 3 แฉก พวงครามมักจะออกดอกและบานพร้อมกันเต็มช่อ ดอกค่อนข้างดกและจะบานทนนานได้หลายวันมาก
อย่างไรก็ตาม ด้วยความที่ดอกพวงครามมีแต้มสีขาวที่โคนกลีบ หลุดร่วงง่าย จึงนิยมนำมาปลูกเป็นซุ้มไม้เลื้อย โดยข้อดีของไม้เลื้อยหลักๆ คือช่วยปกปิด หรือบดบัง รั้ว หรือสิ่งก่อสร้างให้ดูสวยงามขึ้น
นอกจากนี้ ช่วยกรองฝุ่นละอองและมลพิษต่างๆ ได้ โดยเฉพาะบ้านที่อยู่ใกล้กับถนน การปลูกไม้เลื้อยที่ออกดอกได้ตลอดปี อย่าง พวงคราม ไว้ริมรั้ว ก็ช่วยลดดักและลดการกระจายตัวของฝุ่นละอองได้ดีเช่นกัน บางชนิดยังให้ดอกหอมด้วย แต่ควรหมั่นตัดแต่งทรงพุ่มอยู่เสมอ เพื่อให้ต้นแตกกิ่งก้านเป็นพุ่มแน่นขึ้นก็จะช่วยกรองมลพิษได้ดีขึ้น และยังช่วยให้ออกดอกได้บ่อย ทรงพุ่มไม่เกะกะรกรุงรัง
พวงครามออสเตรเลีย
อีกหนึ่งสายพันธุ์พวงครามยอดนิยมคือ พวงครามออสเตรเลีย Petrea volubilis วงศ์ Verbenaceae เป็นไม้ดอกอายุหลายปี ต้นทอดเลื้อยได้ไกล 5-7 เมตร เมื่ออายุมากขึ้นไม้มีเนื้อแข็ง ผิวใบสากมีขนปกคลุม ดอกสีม่วงช่อดอกแบบช่อกระจุกแต่ละดอกมีใบประดับรองรับ ลักษณะข้อสั้นและดอกดกกว่าพวงครามดั้งเดิม ออกดอกช่วงฤดูหนาว ชอบแสงแดดจัด ทนแล้งได้ดี
การปลูกต้นพวงคราม
พวงคราม เป็นหนึ่งในต้นไม้ที่ทนแดดได้ทั้งวัน และทนความแล้ง จึงถือว่าเป้นต้นไม้ที่ปลูกง่าย เลี้ยงง่าย อัตราการเจริญเติบโตเร็ว ชอบดินร่วน น้ำปานกลาง ไม่ชอบน้ำขังแฉะ อาจจะต้องระวังในช่วงหน้าฝน ขยายพันธุ์ด้วยวิธีปักชำกิ่งและตอนกิ่ง
ขณะเดียวกัน พวงคราม ยังเป้นต้นไม้ที่มีราคาไม่แพงเลย เมื่อเทียบกับประโยชน์ เพียงลดน้ำที่ดีคือช่วง เช้ามืดหรือเช้า และช่วงหัวค่ำ หลังจากนั้นให้ใส่ปุ๋ยเพียงเล็กน้อยเดือนละ 1 ครั้ง เท่านี้ก็จะได้พวงครามที่แข็งแรงสมบูรณ์และสวยงาม สามารถนำไปประดับรั้วหรือทำซุ้มไม่เลี้อยได้เลย
บทความที่เกี่ยวข้อง
สายมูพลาดไม่ได้กับ “ 50 ต้นไม้มงคล ” ตามความเชื่อของไทย
พลูด่าง พืชใกล้ตัวที่แฝงอันตราย
ต้นหลิว ไม้มงคลปลูกง่าย แต่งสวนสวยได้หลากหลายแบบ
ติดตามไอเดียบ้านและสวนเพิ่มเติมได้ทาง : บ้านและสวน Baanlaesuan.com
