บ้านโมเดิร์นพื้นถิ่น ที่แสดงถึงตัวตนของความเป็น Craftmanship ผ่านการเล่นและทดลองวัสดุ แม้องค์ประกอบหลายๆ อย่างไม่ได้เป็นสิ่งใหม่แปลกตาอะไร แต่ผู้ออกแบบนำมาเรียบเรียงภาษาในการออกแบบใหม่ ผ่านการทดลองกันหน้างาน จนเกิดเป็นความงาม ณ ช่วงเวลานั้น
DESIGNER DIRECTORY
ออกแบบ: Housescape Design Lab
บ้านโมเดิร์นพื้นถิ่น ที่ทำเป็นบ้านพักตากอากาศโทนสีดำ สะท้อนตัวตนเรียบง่ายท่ามกลางธรรมชาติที่สวยงามในอำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ ที่ออกแบบภายนอกให้ดูสงบนิ่ง ส่วนภายในบ้านห่อหุ้มบรรยากาศอบอุ่น รองรับการใช้ช่วงเวลาพักผ่อนในวันหยุดของครอบครัว
คุณบอย – อภิชาติ เจริญสุข ตั้งใจสร้างบ้านหลังนี้มาจากความต้องการขยับขยายพื้นที่ใช้สอยให้มากขึ้น เนื่องจากบ้านพักตากอากาศเดิมมีพื้นที่ไม่เพียงพอใช้งาน ด้วยความชื่นชอบในวิถีเรียบง่ายและสนใจความเป็นพื้นถิ่น ซึ่งสอดคล้องกับแนวทางการออกแบบของสตูดิโอ Housescape Design Lab เจ้าของบ้านจึงมอบหมายโจทย์ในการออกแบบที่ค่อนข้างเปิดกว้างให้สถาปนิก คุณเบล – พีระพงษ์ พรมชาติ ที่ขอเพียงตอบสนองการใช้งานตามวิถีคนเมือง และยังคงไว้ซึ่งเอกลักษณ์ของความเป็นพื้นถิ่นล้านนา โดยสามารถใส่ลูกเล่นและทดลองได้อย่างเต็มที่
ฟังก์ชันร่วมสมัยตามวิถีชีวิตคนเมือง
เนื่องจากสมาชิกในบ้านล้วนหลงรักการทำอาหาร และชอบการพูดคุยแลกเปลี่ยน ห้องรับแขกของบ้านจึงไม่ได้มาในรูปแบบของชุดโต๊ะและโซฟาแต่อย่างใด แต่ออกแบบให้เป็นพื้นที่รับประทานอาหารซึ่งเชื่อมต่อไปยังเคาน์เตอร์เตรียมอาหาร และห้องครัว สถาปนิกจึงจัดวางให้ตำแหน่งห้องรับประทานอาหารอยู่บริเวณด้านหน้าซึ่งเป็นพื้นที่แรกพบของบ้าน เพื่อต้อนรับแขกที่แวะเวียนมาพบปะสังสรรค์
ออกแบบฟังก์ชันให้สอดคล้องกับวิถีชีวิตคนในครอบครัวซึ่งอยู่อาศัยแบบคนเมือง โดยแบ่งตัวบ้านออกเป็นสองหลัง และจัดวางแนวอาคารเป็นรูปตัวแอล (L) ล้อมคอร์ตซึ่งเป็นพื้นที่สวนไว้ พื้นที่ส่วนกลางเป็นเรือนขนาดใหญ่ประกอบด้วยพื้นที่รับประทานอาหาร ส่วนเตรียมอาหาร ห้องครัว ห้องนั่งเล่น และห้องนอนลูก ส่วนห้องนอนหลัก (Master Bedroom) จะแยกออกมาเป็นอีกเรือนที่มีขนาดเล็กกว่า สามารถเดินเชื่อมต่อมาจากห้องนั่งเล่นผ่านชานทางเดินคอนกรีตที่ตกแต่งด้วยต้นไม้ใบเขียวช่วยสร้างบรรยากาศร่มรื่นระหว่างทาง
ตัวบ้านผสมผสานความร่วมสมัยและกลิ่นอายท้องถิ่น บางส่วนจึงเลือกใช้เป็นกระจกบานขนาดใหญ่ และผนังคอนกรีตแทนการใช้ไม้อย่างบ้านพื้นถิ่นดั้งเดิม เน้นการใช้งานที่สะดวกสบายด้วยเฟอร์นิเจอร์บิลท์อิน แต่คงไว้ซึ่งกลิ่นอายของความเป็นบ้านล้านนา โดยถ่ายทอดผ่านองค์ประกอบของตัวอาคาร และวัสดุจากท้องถิ่นได้อย่างน่าสนใจ
ความเป็นท้องถิ่นในลุคโทนสีดำทันสมัย
“เกือบทั้งหมดของบ้านหลังนี้มาจากฝีมือของช่างในท้องถิ่น” คือสิ่งที่สถาปนิกตั้งใจให้เกิดขึ้นกับบ้านหลังนี้ แน่นอนว่าวัสดุที่ใช้ในการออกแบบก็หาได้ง่ายในเชียงใหม่และพื้นที่ใกล้เคียง และใช้ฝีมือการก่อสร้างจากคนในท้องถิ่นเพื่อลดการนำเข้าวัสดุที่ผลิตจากโรงงานให้มากที่สุด ซึ่งเป็นหนึ่งในปรัชญาที่ทางสตูดิโอ Housescape Design Lab ยึดมั่นมาโดยตลอด จะมีบางส่วนเท่านั้นที่ไม่สามารถหาได้ในท้องถิ่น โดยทีมสถาปนิกจะคัดสรรวัสดุ และคิดค้นวิธีประยุกต์ใช้ในส่วนต่างๆ ของบ้าน เพื่อถ่ายทอดเอกลักษณ์ความเป็นบ้านพื้นถิ่นภาคเหนือให้ลงตัวที่สุด
“กระเบื้องหลังคาบ้าน เราสั่งผลิตจากช่างในจังหวัดลำพูน ส่วนไม้ทั้งหมดที่นำมาใช้ก็หาได้จากท้องถิ่น บ้างเป็นไม้เก่านำมาปรับปรุงใช้ใหม่ โดยยังคงเสน่ห์ของเนื้อไม้ เพียงแต่นำมาย้อมสีโทนดำ ให้ดูมีความโมเดิร์นมากขึ้นกว่าการโชว์สีของเนื้อไม้จริง”
ตัวบ้านถอดลักษณะสถาปัตยกรรมมาจากเรือนล้านนา บริเวณหน้าบ้านมี “เติ๋น” หรือพื้นที่นั่งเล่นกึ่งภายนอกภายใต้ชายคาที่ยื่นยาวออกมาสร้างร่มเงาให้พื้นที่นั่งเล่นส่วนนี้ สำหรับคนในบ้านออกมานั่งทำกิจกรรมและรับลมภายนอกในวันที่อากาศดี บานประตูหน้าต่างของห้องรับประทานอาหารออกแบบให้เป็นกระจกบานใหญ่เต็มบาน เพื่อเปิดมุมมองไปยังพื้นที่สวน ผสมผสานไปกับผนัง “ฝาไหล” ซึ่งเป็นภูมิปัญญาของบ้านแบบพื้นถิ่นภาคเหนือ นำมาใช้ในส่วนของห้องนอนหลัก เนื่องจากเป็นห้องที่ไม่จำเป็นต้องการช่องเปิดขนาดใหญ่มากนักเพื่อสร้างความเป็นส่วนตัว
การปรากฏขึ้นของความงาม ณ ช่วงเวลาทดลอง
หากจะกล่าวว่ารายละเอียดความงามในการออกแบบบ้านหลังนี้เกิดขึ้นในช่วงเวลาระหว่างการก่อสร้างก็คงไม่ผิด เพราะด้วยความชอบในงานประดิดประดอยของสถาปนิกเป็นทุนเดิม ความสนุกในการเล่นกับวัสดุในบ้านหลังนี้จึงปรากฏอยู่ในองค์ประกอบต่างๆ ของบ้านตั้งแต่โครงสร้าง วัสดุ เฟอร์นิเจอร์ ผ่านการคิดค้นทดลองภายในสตูดิโอออกมาเป็นโมเดลตัวอย่างแบบหนึ่งต่อหนึ่ง แสดงให้เห็นถึงความตั้งใจ แม้กระทั่งเฟอร์นิเจอร์เองบางชิ้นก็ออกแบบขึ้นเพื่อบ้านหลังนี้โดยเฉพาะ “องค์ประกอบหลายๆ อย่างของบ้านหลังนี้ไม่ได้เป็นสิ่งใหม่แปลกตาอะไร แต่เรานำมาเรียบเรียงภาษาในการออกแบบใหม่ ผ่านการทดลองกันหน้างาน จนเกิดเป็นความงาม ณ ช่วงเวลานั้น”
จุดที่น่าสนใจคือซุ้มประตูที่มีสัดส่วนสะดุดตา และการเรียงร้อยของวัสดุหลังคา “หลังคาของซุ้มประตูทางเข้าเกิดจากความตั้งใจอยากเรียงไม้ในแบบที่ไม่เคยทำมาก่อน จึงทดลองนำมาเรียงใหม่จนได้แพตเทิร์นที่เห็นว่าสวยงาม และเหมาะสมเพียงพอต่อการใช้งาน”
สวนน้อยแต่มาก ด้วยการจัดวางเฉกเช่นงานศิลปะ
สวนของบ้านหลังนี้มอบความสงบนิ่งไม่ต่างจากตัวบ้าน พรรณไม้ภายในสวนเลือกชนิดที่ดูแลรักษาได้ง่าย และเน้นเป็นสวนหินโรยกรวด ซึ่งจัดเรียงองค์ประกอบเส้นสายไว้อย่างตั้งใจ เราจะเห็นก้อนหินวางนิ่งอยู่ในพื้นที่ว่างที่ออกแบบไว้ให้พอดิบพอดี พื้นที่บางส่วนทำเป็นเนินดินสูงเพื่อสร้างมิติให้พื้นที่สวนมากขึ้น มีบ่อน้ำช่วยสร้างบรรยากาศร่มรื่นให้ตัวบ้าน โดยมีต้นไม้ใหญ่ให้ร่มเงาด้วยรูปทรงลำต้นที่สวยงาม ต้นไม้จึงเปรียบเสมือนงานประติมากรรมที่ช่วยสร้างบรรยากาศให้บ้านน่าอยู่ยิ่งขึ้น
การผสมผสานระหว่างความร่วมสมัยกับความเป็นพื้นถิ่นเป็นเสนห์ของบ้าน โดยนำมาตีความใหม่ได้อย่างลงตัว เมื่อมองภายนอกเราจะเห็นบ้านสไตล์โมเดิร์นร่วมสมัย แต่เมื่อมองในเชิงรายละเอียดจะพบว่าบ้านหลังนี้ไม่ได้ละเลยความเป็นพื้นถิ่นไปเลยแม้เเต่น้อย มีวัสดุท้องถิ่นสอดแทรกอยู่ในตัวสถาปัตยกรรมภายใต้รูปทรงอาคารที่นอบน้อมต่อบริบทในชุมชน แต่ยังคงไว้ซึ่งการใช้งานที่ตอบสนองคนเมืองได้อย่างดีตามที่สถาปนิกได้ทิ้งท้ายว่า
“บ้านหลังนี้คือบ้านแสดงถึงตัวตนของความเป็น Craftmanship ผ่านการเล่นและทดลองวัสดุจากท้องถิ่นได้อย่างสมบูรณ์แบบ”
เจ้าของ : คุณอภิชาติ เจริญสุข
ออกแบบสถาปัตยกรรม – ออกแบบตกแต่งภายใน : Housescape Design Lab โดยคุณพีระพงษ์ พรมชาติ
เรื่อง : Nantagan
ภาพ : Rungkit Charoenwat
