บ้านโครงสร้างเหล็ก ยกใต้ถุนสูงที่นำองค์ประกอบจากบ้านไม้หลังเดิมเข้ามาผสมผสานกับปูนเปลือยได้อย่างลงตัว
ภาพบ้านเดิมก่อนรื้อและสร้างบ้านริมคลองหลังใหม่
วิถีชีวิตริมคลองนับเป็นเอกลักษณ์ความเป็นอยู่อย่างชาวภาคกลาง ที่กำลังค่อยๆ เลือนหายไปเพราะมีถนนเข้ามาแทนที่ แต่บ้านริมคลอง บางเชือกหนังหลังนี้กลับเชื่อมโยงบรรยากาศแบบบ้านริมคลองยุคเก่าเข้ากับงานออกแบบสมัยใหม่ ภายใต้รูปลักษณ์ของ บ้านโครงสร้างเหล็ก
“ตอนปี 2554 ที่เกิดเหตุการณ์น้ำท่วมใหญ่ บ้านเดิมของคุณปุ้ม (คุณผกามาศ ไทยกิ่ง) ซึ่งเป็นบ้านไม้มีสภาพทรุดโทรม เธอมีโครงการจะสร้างบ้านหลังใหม่ โดยเริ่มจากมองหาแบบบ้านสำเร็จรูปตามบริษัทรับสร้างบ้าน แต่ยังไม่ถูกใจ จนสุดท้ายคุณปุ้มได้ติดต่อมาทางเรา จึงได้เริ่มออกแบบบ้านหลังนี้กัน” คุณยู – พิเศษ อิศรางกูร ณ อยุธยา และคุณฤทธิ์ – อิทธิฤทธิ์ หทัยรัตนา สองสถาปนิก เล่าถึงที่มาของ บ้านโครงเหล็ก ริมคลองหลังนี้ให้ฟัง ก่อนขยายความต่อว่า
“โจทย์ที่คุณปุ้มให้เราก็คือ ต้องการบ้านยกพื้นใต้ถุนสูง มี 3 ห้องนอน และเก็บไม้จากบ้านเดิมมาใช้ด้วย และบ้านหลังนี้ต้องไม่ใช้เครื่องปรับอากาศ เราจึงนำแนวคิดของบ้านไทยที่ใช้บริบทของธรรมชาติ การเปิดช่องลม และการหันทิศทางที่เหมาะสมเป็นหลักในการออกแบบ”
ด้านหน้าบ้านนี้หันออกสู่คลอง เช่นเดียวกับบ้านหลังเดิมและบ้านในยุคสมัยเดียวกันทั้งหลาย เพราะคลองคือทางสัญจรหลักในช่วงก่อนที่ถนนจะตัดผ่านเข้ามายังบางเชือกหนัง นอกจากบรรยากาศร่มรื่นที่ได้รับอย่างเต็มที่แล้ว สิ่งที่ตามมาคือลมเย็นๆที่พัดเข้าหาตัวบ้านตลอดทั้งวัน
คุณยูเล่าต่อไปอีกว่า “บางคนจะคิดว่าเราพยายามออกแบบบ้านหลังนี้ตามอย่างบ้านทรงไทยอย่างบ้านหลังเดิมที่รื้อออกไป แต่เปล่าเลย เราพยายามออกแบบบ้านให้สามารถใช้ประโยชน์จากลมเย็นๆที่พัดเข้าบ้านตลอดเวลา จึงมีช่องเปิดขนาดใหญ่จากฝั่งที่ติดคลอง เช่น ประตูเลื่อนตรงชานรับแขก และหน้าต่างห้องนอนใหญ่ของคุณปุ้มเอง และจะมีระแนงไม้ทั้งด้านบนผนังและบนฝ้าเพดานเพื่อเป็นทางให้ลมไหลออกได้ ภายในบ้านหลังนี้จึงมีลมเอื่อยๆพัดผ่านตลอดเวลา”
นอกจากการออกแบบที่เอื้อต่อบริบทของบ้านริมคลองแล้ว โจทย์อีกอย่างหนึ่งของบ้านหลังนี้ก็คือการนำองค์ประกอบจากบ้านเดิมมาใช้ ในหลายส่วนของบ้านจึงยังรู้สึกได้ถึงกลิ่นอายของบ้านไม้หลังเดิม ตั้งแต่พื้นไม้หน้ากว้างเป็นพิเศษในส่วนชานนั่งเล่น บานหน้าต่างที่นำกลับมาใช้ใหม่ให้ความรู้สึกร่วมสมัยตัดกับผนังปูนเปลือยเรียบๆ รวมทั้งบานหน้าต่างที่เหลือก็นำไปใช้เป็นบานตู้ภายในบ้าน
ไม้เก่าสีเข้มจึงแสดงตัวอยู่บนผนังปูนเปลือยสีเทาของบ้านหลังนี้อย่างโดดเด่นแต่อบอุ่นไปพร้อมกัน เมื่อสังเกตส่วนอื่นๆในบ้านสิ่งที่ช่วยส่งเสริมให้องค์ประกอบต่างๆจากบ้านหลังเก่าดูโดดเด่นขึ้นมา ก็คือการเลือกใช้วัสดุเรียบง่ายสีพื้นอย่างปูนเปลือย ผนังสีเทา โครงเหล็ก H-Beam ที่มีเส้นสายเฉียบคม และบล็อกช่องลมรูปสี่เหลี่ยม ทั้งภายนอกและภายในของบ้านหลังนี้ โดยออกแบบไว้อย่างพอดิบพอดี เป็นจังหวะเก่าและใหม่ที่สลับจัดวางองค์ประกอบได้อย่างลงตัว
นอกจากการเก็บไม้เก่ามาผสมผสานในบ้านแล้ว เฟอร์นิเจอร์จากบ้านเดิมก็เป็นสิ่งที่นำมาใช้กับการตกแต่งบ้านหลังนี้ ส่วนใหญ่ใช้ไม้สีเข้มอันเป็นเอกลักษณ์ของบ้านไทย ด้วยความที่คุณปุ้มชอบบ้านที่สะอาดสะอ้าน เราจึงยากที่จะเห็นการตกแต่งที่มากกว่าความจำเป็นในการใช้ชีวิต แต่จะเป็นไรไป เมื่อสายลมและแสงแดดที่เข้ามาผ่านช่องแสงและระแนงก็เพียงพอแล้วที่จะทำให้บ้านหลังนี้มีเสน่ห์เหลือเกิน
เจ้าของ : คุณผกามาศ ไทยกิ่ง
ออกแบบ : คุณพิเศษ อิศรางกูร ณ อยุธยา และคุณอิทธิฤทธิ์ หทัยรัตนา
เรื่อง: วุฒิกร สุทธิอาภา
ภาพ : ศุภกร ศรีสกุล
บ้านโครงสร้างเหล็กยกใต้ถุนที่ใช้สัดส่วนแบบไทยเดิม
บ้านโมเดิร์นโครงเหล็กผสมคอนกรีต