เมื่อพูดถึงเรื่อง “กฎหมาย” หลายคนมักส่ายศีรษะ ปิดตาไม่อยากรับรู้ และปล่อยให้สถาปนิกจัดการเคลียร์แบบหรือหาทางลักไก่ให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ แต่รู้หรือไม่ กฎเล็กๆ น้อยๆที่ตราขึ้นเป็นกฎหมายนั้น ล้วนมีเหตุและผลเพื่อความเป็นอยู่ที่ดีและความปลอดภัยของตัวเจ้าของบ้านเอง “บ้านและสวน” จะมาไขข้อข้องใจ 9 ปัญหายอดฮิตเกี่ยวกับ กฎหมายการสร้างบ้าน ซึ่งหลายคนสงสัยและมักเข้าใจผิด มีอะไรบ้างมาดูกัน
1 ทำไมต้องสร้างบ้านโดยเว้นระยะรอบบ้านจะสร้างชิดรั้วเลยได้ไหม ได้พื้นที่เยอะดี
ไม่ได้ กฎหมายกำหนดให้บ้านที่มีพื้นที่น้อยกว่า 300 ตารางเมตรในด้านที่ไม่มีช่องเปิดต้องมีระยะถอยร่นจากตัวอาคารถึงแนวเขตที่ดิน ซึ่งอย่างน้อยก็ต้อง 0.50 เมตร (แล้วท่านยังต้องให้เพื่อนบ้านเห็นชอบและเซ็นรับรองในเอกสารว่ายินยอมด้วย) แต่สำหรับบ้านที่มีพื้นที่มากกว่า 300 ตารางเมตร ด้านที่เป็นผนังทึบต้องเว้นรอบบ้าน 1 เมตร เพราะอย่าลืมนะครับว่า เวลาช่างก่อสร้างบ้านของท่าน อย่างน้อยเขาก็ต้องตั้งนั่งร้าน หรือต้องมีระยะให้ช่างเข้าไปทำงานฉาบ ทาสีผนังข้างๆบ้านท่าน เราจึงต้องมีระยะพื้นที่ว่างรอบๆบ้านไว้ด้วย
2 เจาะผนังเพื่อแขวนภาพบนคอนโดมิเนียมได้ไหม
ผนังคอนโดมิเนียมส่วนที่กั้นระหว่างห้องหนึ่งกับอีกห้องหนึ่ง เป็นผนังที่มีเจ้าของร่วมกัน (คนละครึ่ง) หากเจาะสกรูสั้นๆ ก็คงไม่เป็นไร แต่หากใช้สกรูตัวยาวอาจทะลุไปทำความเสียหายต่อทรัพย์สินเขาได้ แล้วอีกอย่างคือเรื่องเสียงที่เกิดขึ้นเวลาเจาะผนัง มันช่างดังสะท้านไปถึงแก้วหูเลย ดังนั้นหากจะเจาะผนังก็ควรแจ้งเพื่อนบ้านข้างเคียงเสียหน่อยก่อนเจาะก็จะดีที่สุด
3 อยู่คนเดียว เลยทำห้องนอนขนาดเล็กแค่ 2.50 X 2.50 เมตร ผิดกฎหมายไหม
ผิด เพราะกฎหมายกำหนดให้ห้องนอนต้องมีพื้นที่อย่างน้อย 8 ตารางเมตร และส่วนที่แคบที่สุดต้องกว้างอย่างน้อย 2.50 เมตรด้วย นั่นหมายถึงห้องที่เล็กที่สุดต้องมีขนาดไม่น้อยกว่า3.20 X 2.50 เมตรนั่นเอง
4 ต้นไม้ข้างบ้านยื่นกิ่งก้านข้ามรั้วมายังเขตพื้นที่บ้านเรา ตัดทิ้งได้เลยไหม
ในบ้านเราแม้ไม่มีกฎหมายห้าม แต่เพื่อความสมานฉันท์ระหว่างเพื่อนบ้าน ก็ควรบอกให้เจ้าของต้นไม้ทราบถึงปัญหาดังกล่าวก่อน ถ้าเจ้าของต้นไม้ไม่ดำเนินการ เราก็สามารถตัดส่วนที่ยื่นเกินมาได้
5 บ้านที่อยู่ใกล้คลองหรือทางน้ำธรรมชาติ ต้องมีระยะถอยห่างเท่าไร
ถ้าแหล่งน้ำนั้นกว้างน้อยกว่า 10 เมตร บ้านต้องถอยห่างจากเขตที่ดินอย่างน้อย 3 เมตรแหล่งน้ำกว้างกว่า 10 เมตร บ้านต้องถอยห่างอย่างน้อย 6 เมตร ถ้าเป็นแหล่งน้ำใหญ่ เช่น บึง ทะเลสาบ หรือทะเล ต้องถอยห่างอย่างน้อย 12 เมตร
6 หากก่อสร้างบ้านโดยไม่ขออนุญาตจะเกิดอะไรขึ้น เรื่องนี้สำคัญหรือเปล่า
เป็นเรื่องจำเป็นที่ต้องส่งแบบเพื่อยื่นขออนุญาต มิฉะนั้นหากนายช่างหรือนายตรวจจากทางราชการมาตรวจพบ อาจมีเอกสารให้ระงับงานก่อสร้างไว้ก่อนจนกว่าจะได้รับใบอนุญาต และหากสิ่งก่อสร้างที่ได้ทำไว้นั้นขัดต่อข้อกฎหมายอีก อาจต้องรื้อถอนและทำใหม่ให้ถูกต้องตามกฎหมายควบคุมอีกด้วย ขออนุญาตไว้ตั้งแต่แรกจึงน่าจะดีที่สุด
7 ไม่ติดรางน้ำฝนได้ไหม ไม่เห็นจะสวยเลย
หากการระบายน้ำจากบ้านเราไม่พุ่งข้ามรั้วไปบ้านข้างเคียง ไม่ต้องติดรางน้ำก็ได้ เพราะจริงๆแล้วก็ไม่ได้มีกฎหมายบังคับชัดเจน แต่ถ้าลองนึกถึงใจเขาใจเรา การติดรางน้ำเพียงไม่กี่บาท ย่อมดีกว่าการต้องมีเพื่อนบ้านเป็นศัตรูเป็นไหนๆ
8 รูปแบบของบันไดกว้างยาวเท่าไรก็ได้หรือเปล่า
กฎหมายอาคารกำหนดให้บันไดภายในบ้านต้องมีความกว้างอย่างน้อย 0.90 เมตร โดยวัดระยะที่โล่งจริงๆ ไม่รวมราวบันไดหรือสิ่งที่ยื่นออกมาขวางทางเดิน หากคิดไม่ออกบอกไม่ถูก ก็ทำกว้างๆ ไว้สักหน่อย ไม่ควรต่ำกว่า 1.20 เมตร เพื่อความสะดวกในการเดินขึ้นลง นอกจากนี้ขนาดของลูกตั้งก็ห้ามสูงเกิน 20 เซนติเมตร ลูกนอนต้องกว้างไม่ต่ำกว่า 22 เซนติเมตร
9 สร้างรั้วบ้านใหม่ สูงได้กี่เมตร
ไม่ว่าจะเป็นรั้วบ้านด้านติดกับถนนทางเข้าหรือด้านที่ติดกับเพื่อนบ้าน เราสามารถสร้างรั้วได้ใหม่ชิดกับรั้วเดิมโดยไม่ต้องขออนุญาตข้างบ้านก่อน แต่ต้องมีความสูงไม่เกิน 3 เมตร วัดจากระดับฟุตปาธหรือถนนสาธารณะ