สวนป่ารีโนเวต ที่เก็บไม้ใหญ่และโครงสร้างเดิมไว้
สาเหตุหลัก ๆ ของการรีโนเวต หรือการทำ สวนป่ารีโนเวต มักมาจากความต้องการฟื้นฟูสภาพที่เสื่อมโทรมให้กลับมาใช้งานได้ดีดังเดิมหรือดีกว่าเดิม หรืออาจเป็นการแต่งเติมเพิ่มฟังก์ชันให้ตอบโจทย์การใช้งานมากขึ้น
สวนป่ารีโนเวต ของบ้านอายุกว่า 10 ปีหลังนี้ก็เช่นกัน มีการรื้อโดยเก็บไม้ใหญ่ และโครงสร้างเดิมไว้ พร้อมทั้งแต่งแต้มหน้าตาใหม่ทั้งหมดเช่นกัน
“ผมเป็นแฟนประจำของรายการบ้านและสวนครับ ดูทุกเทป ผมจำผลงานของ คุณเต็นท์ – พุทธิพจน์ พงษ์ไพโรจน์ นักจัดสวนจาก TTT Tree Landscape ที่ออกทีวีได้ทั้งหมด ชอบสไตล์ของเขาครับ” คุณหน่อง – ชาญชีพ มั่นหมั่น เจ้าของบ้านเริ่มเล่าถึงที่มาของสวนแห่งนี้ให้ฟัง
“บ้านเราอยู่กันหลายคนครับ มีคุณพ่อ มีผม ภรรยา และลูก ๆ ผมและลูก ๆ ชอบธรรมชาติครับ อยากให้บ้านมีน้ำตก อยากได้สวนป่า นั่งในห้องรับแขกมองออกมาเห็นสระว่ายน้ำ เห็นน้ำตก จากห้องนอนชั้น 2 มองลงมาเห็นต้นไม้เขียว ๆ ในสวนด้านล่าง ส่วนคุณพ่อและภรรยาของผมชอบสวนสไตล์ฝรั่ง ผมกับคุณพ่อชอบไผ่ด้วยครับ หลังบ้านอยากให้มีกลิ่นอายแบบเอเชีย คนเชื้อสายจีนเราเชื่อว่าการปลูกไผ่ไว้ในบ้าน ตามหลักฮวงจุ้ยจะช่วยแก้เรื่องสิ่งไม่ดี ส่งเสริมความมั่งคั่ง สนับสนุนโอกาส และโชคดีครับ”
สวนฝรั่งข้างบ้านคุณพ่อ
“พื้นที่ด้านข้างบ้านคุณพ่ออยากได้สวนที่ดูโล่งสบายตาและเดินง่าย แต่บริเวณนี้ก็มีพะยอมและชุมแสงต้นใหญ่ที่ปลูกอยู่ก่อนแล้ว ผมเพิ่มเสม็ดแดงที่มีทรงพุ่มโปร่ง เพื่อให้มีแสงลอดผ่านเพียงพอที่ไม้ดอกด้านล่างจะเติบโตอยู่ได้ และใช้ไม้ตัดแต่งพุ่มกลม คุมโทนให้อยู่ในเฉดสีเขียวอ่อน ๆ ขาว ๆ เทา ๆ บริเวณนี้จะเป็นสวนสไตล์ฝรั่งที่มีการผสมผสานของต้นไม้และความเป็นสวนทรอปิคัลเข้ามาด้วยครับ” คุณเต็นท์ พาเดินดูสวนและเล่าถึงสวนแต่ละโซนให้ฟัง
สวนป่าลูกผสม
บริเวณหน้าบ้านคุณหน่องจัดเป็นสวนป่าทรอปิคัล มีต้นไม้ใหญ่ที่คุณแม่และคุณหน่องไปช่วยกันเลือกซื้อ ทั้งหมากเม่า พะยอม ชุมแสง ซึ่งล้วนมีฟอร์มต้นที่สวยงามและมีขนาดใหญ่ เพราะปลูกมานานกว่า 10 ปี ทุกต้นปลูกให้ชิดริมรั้ว มีน้ำตกและลำธารไหลลัดเลาะเลียบทางเดิน ด้านในสุดเป็นบ่อปลาขนาดใหญ่ ถัดไปเห็นอาคารไม้ ให้ภาพรวมของสวนที่ดูอบอุ่นและร่มรื่น
“ต้นไม้ใหญ่ทั้งหมดเป็นความทรงจำดี ๆ ของครอบครัว เป็นต้นไม้ที่คุณแม่เจ้าของบ้านซึ่งท่านเสียชีวิตไปแล้วไปเลือกซื้อและปลูกด้วยตัวเองทั้งหมด ในการทำงานของผมถ้าต้นไม้ที่มีอยู่เดิมนั้นไม่ส่งผลเสียทำลายโครงสร้างของอาคาร หรือต้นป่วยทรุดโทรมจนเสียฟอร์ม ผมจะเก็บไว้ครับ ผมมองว่าต้นไม้ใหญ่เป็นเหมือนงานสถาปัตยกรรม เรามีหน้าที่ออกแบบให้สิ่งที่มีอยู่เดิมกับสิ่งใหม่เข้ากันให้ได้ครับ” คุณเต็นท์เล่าเสริมให้เราฟัง
“ตอนเข้ามาสำรวจพื้นที่ บริเวณสวนป่าเป็นพื้นที่ราบครับ เต็มไปด้วยกองดินกองหินกองเศษวัสดุก่อสร้างจากการรีโนเวตบ้าน เราต้องปรับพื้นที่ปั้นเนินทำสโลปใหม่ทั้งหมด โดยธรรมชาติของน้ำในลำธารก็จะไหลลดหลั่นกันลงมา ถ้าเราไม่ทำสเต็ปสร้างความต่างระดับ ก็จะเหมือนคูคลองที่ดูเรียบ ๆ แบน ๆ น้ำตกใหญ่จะอยู่ด้านหน้าบ้านเป็นบริเวณที่สูงที่สุด สูงจากระดับเดิม 50 เซนติเมตร แต่น้ำตกจะมีความสูงแค่ประมาณ 1 เมตร ด้วยข้อจำกัดของความสูงรั้วที่ทางโครงการหมู่บ้านไม่อนุญาตให้สูงกว่าที่กำหนด สวนนี้จะมีน้ำตกอยู่ 3 จุด ซึ่งมองเห็นได้จากห้องนอนทุกห้องบนชั้น 2 แต่ละห้องก็จะเทกวิวสวนที่ต่างกันไปครับ บ่อปลาที่อยู่ด้านในก็เป็นของเดิมที่คุณหน่องขอเก็บไว้ ผมออกแบบให้ลำธารไหลไปจนถึงบ่อปลา ลำธารจึงค่อนข้างยาวครับ
“สวนป่าทรอปิคัลของที่นี่จะก่ำกึ่งกับสวนทรอปิคัลแบบป่าชื้นครับ บริเวณรอบนอกของสวนจะเป็นแบบสวนป่าชื้น แต่บริเวณด้านในรวมไปถึงบริเวณที่ติดกับสระว่ายน้ำหน้าบ้านจะเป็นสวนป่าที่ค่อนข้างโปร่ง เนื่องจากมีไม้ดอกอยู่ด้านล่าง ที่เราปลูกไม้ดอกก็เพื่อให้ดูเชื่อมกับสวนฝรั่งที่อยู่ใกล้กัน ถ้าเป็นสวนป่าชื้นทั้งหมดพื้นที่ด้านล่างจะค่อนข้างร่มและชื้นมาก ไม้ดอกจะอยู่ยากครับ”
สวนเอเชียหลังบ้าน
“จากโจทย์ที่เจ้าของบ้านอยากปลูกไผ่ไว้ในบ้าน บริเวณนี้จึงออกแบบให้มีกลิ่นอายความเป็นสวนเอเชียครับ ด้วยเฉดสีของไม้ที่ย้อมออกแดง รวมถึงสถาปัตยกรรมและองค์ประกอบต่าง ๆ ทั้งเฉลียงหลังบ้านและเรือนรับรองที่ออกไปทางจีน
“ไฮไลต์ของโซนนี้อยู่ที่ผนังประดับที่มีอยู่ 2 จุด จุดแรกเป็นผนังน้ำล้นที่มองเห็นได้จากห้องรับประทานอาหาร อีกจุดเป็นผนังประดับรูปดวงจันทร์เต็มดวงและทิวเขาที่อยู่ใกล้กับเรือนรับรอง ซึ่งทั้งสองผนังนี้เป็นของเดิมที่มีอยู่แล้ว แต่เรากรุผิวตกแต่งเปลี่ยนรูปแบบใหม่เพื่อให้เข้ากับสไตล์สวนเอเชียมากขึ้นครับ”
ส่วนการเลือกใช้พรรณไม้ คุณเต็นท์ใช้เพียงไม่กี่ชนิด และเลือกปลูกเป็นกลุ่มที่ดูเต็มตาน่าสนใจมากกว่า อีกทั้งยังง่ายต่อการดูแลรักษาสำหรับลูกค้าที่ไม่ค่อยมีเวลาดูแลสวน หรือไม่มีคนดูแลสวนโดยเฉพาะ คุณเต็นท์ได้ติดตั้งระบบสปริงเกลอร์อัตโนมัติไว้ทั้งสวน และติดตั้งระบบพ่นหมอกเพื่อช่วยเพิ่มความชื้นให้ต้นไม้บางประเภท และยิ่งช่วยเติมเต็มมู้ดของสวนป่าให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น นอกจากนี้จะเห็นว่าคุณเต็นท์ใช้ต้นไม้หลายอย่างที่ต่างไปจากที่เคยเห็นในสวนป่าโดยส่วนใหญ่ เช่น ฟิโลหูช้าง คล้า จั๋ง ลิริโอเป้ โคลงเคลงเลื้อย เฟินก้านดำเปรู
“แม้สวนนี้จะมีถึง 3 สไตล์ แต่ต้นไม้ที่ใช้ในแต่ละโซนก็จะปะปนกัน เช่น ในสวนทรอปิคัลมีต้นไม้ตัดแต่งทรงพุ่มและไม้ดอกปลูกแทรกอยู่ เพื่อให้เชื่อมต่อกับสวนฝรั่งที่อยู่ด้านหน้าและสวนเอเชียที่อยู่ด้านหลัง เป็นความตั้งใจของผมที่ไม่อยากให้สวนทั้งสามสไตล์แบ่งแยกออกจากกันอย่างชัดเจน อยากให้สวนดูกลมกลืนไปด้วยกันทั้งหมด แต่เรื่องหลักที่สำคัญที่สุดคือต้องเลือกต้นไม้ที่ดูแลง่าย เพื่อลดภาระในการดูแลให้ลูกค้าให้ได้มากที่สุดครับ”
นิตยสารบ้านและสวน ฉบับเดือนธันวาคม 2567
เจ้าของ : คุณชาญชีพ มั่นหมั่น และคุณกาญจน์สุดา ทรัพย์เกษตรกิจ
ออกแบบ : TTT Tree Landscape โดยคุณพุทธิพจน์ พงษ์ไพโรจน์
เรื่อง : วชิรพงศ์ หวลบุตตา
ภาพ : อภินัยน์ ทรรศโนภาส, กรานต์ชนก บุญบำรุง