วางแผนปลูกผัก ให้มีกินตลอดทั้งปี
การ วางแผนปลูกผัก ในบ้านช่วยให้ได้ผักสดที่ปลอดสารพิษไว้รับประทาน ประหยัดค่าใช้จ่าย อีกทั้งยังเป็นกิจกรรมที่ช่วยสร้างความสุข และลดความเครียดในครอบครัวได้
การ วางแผนปลูกผัก สำหรับครัวเรือน ควรคำนึงถึงหลายปัจจัย เพื่อให้ได้ผลผลิตที่เพียงพอและเหมาะสมกับการบริโภคของครอบครัว ทั้งการเลือกชนิดผักที่เหมาะสม พื้นที่และสภาพแวดล้อม ปริมาณการปลูก การดูแลและเก็บเกี่ยว
คำนวณจำนวนผักที่ต้องการปลูก
เพื่อให้สามารถปลูกผักได้เพียงพอกับปริมาณที่ต้องการบริโภคในครัวเรือน อาจคำนวณด้วยวิธีง่าย ๆ จากจำนวนสมาชิกในบ้าน ตัวอย่างเช่น มีสมาชิกประมาณ 4 คน ให้เพาะกล้าผักอย่างละเล็กน้อยผสมระหว่างผักกินใบประมาณเดือนละครั้ง ปลูกประมาณ 4-5 ชนิด อย่างละ 20-30 ต้น จะได้ผลผลิตหมุนเวียนพอรับประทานตลอด หรือลองปลูกแล้วปรับสัดส่วนชนิดและจำนวนผักตามที่ใช้งานจริงตามความเหมาะสมของแต่ละบ้าน
นอกจากนี้ ยังอาจปรับจากคำแนะนำของโครงการสวนผักคนเมืองที่กล่าวไว้ว่า “ถ้าเรากินผักตามเกณฑ์มาตรฐาน คือ 400 กรัม/วัน เราก็จะต้องการผัก 146 กิโลกรัมต่อปี เท่ากับว่าเราควรจะปลูกผักให้ได้ประมาณเดือนละ 12 กิโลกรัม ซึ่งหากเราปลูกผักอย่างประณีต เราก็จะต้องการพื้นที่ประมาณ 7.5 ตารางเมตร คือทำแปลงขนาดยาว 3 เมตร กว้าง 1 เมตร 2 แปลง และทำค้างไม้เลื้อยด้วย แล้วปลูกผักหมุนเวียน เพียงเท่านี้ก็จะมีผักพอกินตลอดปี”
ตัวอย่างแผนการปลูกผัก 12 เดือน
| เดือน | พืชเก็บเกี่ยวครั้งเดียว (ใช้เวลาปลูก 15-45 วัน) | พืชเก็บเกี่ยวครั้งเดียว (ใช้เวลาปลูก 45-90 วัน) | พืชเก็บเกี่ยวครั้งเดียว (ใช้เวลาปลูก 3 เดือนขึ้นไป) | พืชเก็บเกี่ยวหลายครั้ง |
| มกราคม | ผักสลัด ผักชี ผักกาดหอม คะน้า | ถั่วฝักยาว หัวไชเท้า แตงล้าน แคร์รอต เบบี้แคร์รอตข้าวโพดหวาน ขึ้นฉ่าย | กะหล่ำปลี บร็อกโคลี กะหล่ำดอก มะเขือเทศเชอร์รี่ มะเขือเทศราชินี | แมงลัก ผักชีฝรั่ง ผักแพวกะเพรา มะนาว |
| กุมภาพันธ์ | ผักสลัด ผักชี คะน้าฮ่องกง | แตงกวา ถั่วแขก หัวไชเท้า แคร์รอต เบบี้แคร์รอตข้าวโพดหวาน ขึ้นฉ่าย | กะหล่ำปลี บร็อกโคลี กะหล่ำดอก มะเขือเทศเชอร์รี่ มะเขือเทศราชินี | แมงลัก ผักชีฝรั่ง ผักแพว กะเพรา มะนาว |
| มีนาคม | ผักบุ้งจีน ผักกาดเขียว คะน้า | ถั่วพู ถั่วฝักยาว ผักกาดขาว แคร์รอต เบบี้แคร์รอตข้าวโพดหวาน,ขึ้นฉ่าย | มะระจีน ฟักเขียว ฟักทอง มะเขือเทศสีดา | โหระพา ชะอม ตะไคร้ กะเพรา มะนาว |
| เมษายน | ผักกาดเขียว ผักกวางตุ้ง ผักชี คะน้า | แตงกวา ถั่วฝักยาว ผักกาดขาว แคร์รอต เบบี้แคร์รอตข้าวโพดหวาน | มะเขือเทศ ฟักทอง มะระ ฟักเขียว มะเขือเทศสีดา | โหระพา ชะอม ตะไคร้ กะเพรา มะนาว |
| พฤษภาคม | ผักกาดหอม ผักบุ้งจีน คะน้า | ถั่วพู ถั่วฝักยาว แตงกวา ข้าวโพดหวาน | ฟักเขียว กระเจี๊ยบเขียว มะเขือเปราะ มะเขือเทศสีดา | โหระพา แมงลัก ตะไคร้ กะเพรา มะนาว |
| มิถุนายน | ผักบุ้งจีน ผักกาด โต้วเหมี่ยว คะน้า | ถั่วพู ขิง ข้าวโพดหวาน | ฟักทอง บวบ ฟักเขียวมะเขือเทศสีดา | ช้าพลู กระถิน ผักหวานกะเพรา มะนาว โหระพา แมงลัก |
| กรกฎาคม | ผักบุ้งจีน คะน้า ผักกาดขาว | ถั่วฝักยาว ถั่วลันเตา ถั่วพู ข้าวโพดหวาน | มะระจีน ฟักเขียว กระเจี๊ยบเขียว มะเขือเทศสีดา | ผักปลัง ผักกูด กะเพรา มะนาว โหระพา แมงลัก |
| สิงหาคม | ผักบุ้งจีน ผักชี ผักกวางตุ้ง คะน้า | ถั่วพู ข้าวโพดหวาน | มะเขือเทศสีดา มะระ มันเทศ ฟักเขียว | ตำลึง กระชาย ชะอม พริกชี้ฟ้า กะเพรา มะนาว โหระพา แมงลัก |
| กันยายน | ผักบุ้งจีน คะน้า ผักโขม | ถั่วฝักยาว ถั่วลันเตา แตงกวา ข้าวโพดหวาน ขึ้นฉ่าย | ฟักทอง ฟักเขียว มะระ เผือก มะเขือเทศสีดา มะเขือเทศเชอร์รี่ มะเขือเทศราชินี | ตำลึง กระชาย ชะอม กะเพรา มะนาว โหระพา แมงลัก |
| ตุลาคม | ผักกาดขาว ผักกาดหอมคะน้า ผักสลัด | หัวไชเท้า ถั่วฝักยาว แรดิช แคร์รอต เบบี้แคร์รอตข้าวโพดหวาน ขึ้นฉ่าย | ฟักทอง ฟักเขียว ขิง แคร์รอตมะเขือเทศสีดา มะเขือเทศเชอร์รี่ มะเขือเทศราชินี กะหล่ำปลี บร็อกโคลี กะหล่ำดอก | ตำลึง โหระพา ผักชีฝรั่ง กะเพรา มะนาว โหระพา แมงลัก |
| พฤศจิกายน | ผักสลัด ผักชี คะน้าฮ่องกง | หัวไชเท้า ปูเล่ บีตรูตแคร์รอต เบบี้แคร์รอตข้าวโพดหวาน ขึ้นฉ่าย | ฟักเขียว ขิง มะเขือเทศสีดา มะเขือเทศเชอร์รี่ มะเขือเทศราชินี กะหล่ำปลี บร็อกโคลี กะหล่ำดอก | แมงลัก ตะไคร้ ผักชีลาว กะเพรา มะนาว โหระพา |
| ธันวาคม | ผักสลัด ผักชี ผักกวางตุ้ง คะน้า | หัวไชเท้า ข้าวโพดหวาน บีตรูตแคร์รอต เบบี้แคร์รอตขึ้นฉ่าย | ฟักทอง มะระ แคร์รอตฟักเขียว มะเขือเทศเชอร์รี่ มะเขือเทศราชินี กะหล่ำปลี บร็อกโคลี กะหล่ำดอก | แมงลัก ตะไคร้ ผักแพว กะเพรา มะนาว โหระพา |
ติดตาม บ้านและสวน
