สวนฝรั่งเศส ที่สร้างสรรค์ด้วยจิตวิญญาณของนักวิชาการ

จากจุดเริ่มต้นคือ การรีโนเวตบ้านเก่าของครอบครัวที่มีอายุกว่า 30 ปี ให้กลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้ง พร้อมกับการแอบมีฝันที่อยากเปิดคาเฟ่เล็ก ๆ กลาง สวนฝรั่งเศส

เนื่องจากเจ้าของสวนแห่งนี้ ต้องทำงานประจำกันทั้งคู่ จึงใช้เวลาร่วม 2 ปี ในการแต่งบ้านและจัดสวนจนสวย พร้อมเริ่มต้นทำธุรกิจเล็ก ๆ คือ การให้เช่าสถานที่สำหรับถ่ายแฟชั่น และเปิดเป็นคาเฟ่ในบ้านที่มีคอนเซ็ปต์ “มาทานข้าวบ้านเพื่อนที่ฝรั่งเศส” โดยทุกสิ่งมีความฝรั่งเศสแบบย้อนยุค ไม่ว่าจะเป็น กลาสเฮ้าส์ การตกแต่ง เมนูอาหาร ไปจนถึงสวนรอบบ้านก็เป็น “สวนฝรั่งเศส” ในแบบที่เจ้าของบ้านตั้งใจออกแบบและลงมือจัดสวนกันด้วยตัวเอง

คุณบอมบ์-ดร.จีระศักดิ์ พิทักษ์อรรณพ เล่าย้อนถึงจุดเริ่มต้นให้ฟัง “ผมซึมซับวัฒนธรรมของฝรั่งเศสมาจากตอนที่ไปเรียนอยู่ที่นั่น 9 ปี ผมและโซระเดินทางไปทำงานที่นั่นบ่อย ๆ มีภาพจำมีความประทับใจหลายอย่างที่นั่น เราสองคนอินกับความเป็นฝรั่งเศสมาก ๆ เหมือนกันครับ เราเลยพยายามจำลองบรรยากาศของที่นี่ให้ใกล้เคียงกับฝรั่งเศสมากที่สุด“

“โซระชอบความคลาสสิกของสวนสไตล์ฝรั่งเศสค่ะ ถ้าเรานึกย้อนไปถึงยุคของกษัตริย์เมื่อหลายร้อยปีก่อน มันมีอะไรที่ยังคงอยู่ในสวนสืบเนื่องมาจนถึงยุคปัจจุบัน เป็น Timeless Garden ที่มีเสน่ห์มีความคลาสสิก แม้จะผ่านเวลามายาวนาน โดยสวนทางฝรั่งเศสตอนเหนือจะใช้ต้นไม้ตัดแต่งแบบสวนฟอร์มัล ส่วนฝรั่งเศสตอนใต้ใช้ต้นมะกอก ต้นไม้สีเทา ๆ ฟ้า ๆ ซึ่งอาจจะดูแห้งไปหน่อย เราเลยใส่ความชอบของเราสองคนผสมลงไปในสวน อย่าง พื้นโรยกรวดแบบสวนเมดิเตอร์เรเนียน และแปลงปลูกดอกไม้แบบสวนคอตเทจค่ะ” คุณโซระ-รัคณาวรรณ วงศ์พิทยาดิศัย เล่าเสริม

“ในการจัดสวนครั้งนี้ เราเริ่มตั้งแต่การออกแบบ วางเลย์เอ้าท์วาดในกระดาษ วงว่าตรงไหนจะทำอะไร ตั้งน้ำพุตรงไหน ที่นั่งตรงไหนบ้าง งานฮาร์ดสเคปสิ่งก่อสร้างต้องทำอะไรตรงไหน ตรงนี้ราบไปต้องถมดินยกสเต็ปให้สูงขึ้น บริเวณไหนปลูกต้นไม้ใหญ่ จะปลูกต้นอะไรบ้าง ซึ่งพี่บอมบ์เป็นวิศวกรค่ะ เรียนมาทางด้านวิศวะเครื่องกลเลยเขียนแบบได้ เราจึงสามารถออกแบบและกำหนดได้ว่าต้องการอะไร หน้าตาประมาณไหน ก่อนส่งให้วิศวกรโยธาตรวจสอบ และลงรายละเอียดเรื่องโครงสร้าง แล้วค่อยส่งต่อให้ทีมที่ชำนาญมาทำให้ค่ะ … อะไรที่เราไม่ถนัดทำเองไม่ได้ก็หาคนมาช่วย จัดสวนเองไม่ได้หมายความว่าต้องลงมือทำทุกอย่างเองก็ได้นี่คะ” (คุณโซระหัวเราะ)

คุณบอมบ์ อธิบายรายละเอียดการทำงานเพิ่มเติมว่า “โซระจะดูเรื่องต้นไม้ครับ เธอพอจะมีความรู้อยู่บ้าง เพราะ ชอบช่วยคุณพ่อปลูกต้นไม้มาตั้งแต่เด็ก ๆ ส่วนผมดูเรื่องการออกแบบและงานฮาร์ดสเคปเป็นหลัก เรื่องการออกแบบจัดสวนเราแทบจะไม่มีความรู้กันเลยครับ หาข้อมูลความรู้กันเยอะมาก ด้วยความที่เราเป็นสายวิทยาศาสตร์ เป็นนักวิจัย ชอบทำอะไรเป็นระบบ ค้นคว้าหาความรู้ในแต่ละสเต็ปที่ทำ ผมใช้โปรแกรมออกแบบทั่วไปที่หาใช้ได้แบบฟรี โปรแกรมพวกนี้จะช่วยจำลองทิศทางแสงให้ด้วย ช่วยให้เราเลือกบริเวณที่จะปลูกต้นไม้ให้เหมาะกับสภาพแสงได้ครับ“

“สวนนี้เราจำลองมาจากสวนในชาโตว์ครับ ซึ่งจะแบ่งสวนออกเป็นโซน สวนฟอร์มัล สวนคอตเทจ และโซนที่เป็นป่า แต่พื้นที่เราเล็กกว่ามาก เลยย่อส่วนทุกอย่างให้เล็กลง ด้านหน้าปลูกไม้ใหญ่ให้ดูเป็นป่า เพื่อบังตาจากบ้านที่อยู่ด้านข้าง ใช้ต้นไม้ตัดแต่งพุ่มกลมเพิ่มความหรูหราในแบบสวนฟอร์มัล ปลูกรวมกับต้นไม้ที่ปล่อยให้โตตามธรรมชาติ หน้าบ้านเป็นแปลงไม้ดอกสไตล์สวนคอตเทจครับ“

“โซระปลูกไม้ดอกหลายชนิดปนกันในแปลงแบบ mix plants ทั้งไม้พุ่มไม้เลื้อย ให้ดูเหมือนไม่ตั้งใจปลูก เลือกไม้ดอกในบ้านเราที่ให้อารมณ์แทนไม้ต่างประเทศ เล่นโทนสีขาว สีชมพู สีฟ้า สีม่วง ตัดด้วยสีเหลือง สีแดง เนรมิตให้แปลงดอกไม้บรรยากาศยุโรปที่มองแล้วเหมือนภาพวาดค่ะ ส่วนใหญ่จะเป็นไม้ดอกล้มลุกที่ออกดอกง่าย เลี้ยงง่าย และเป็นดอกไม้กินได้ ปลูกหมุนเวียนเปลี่ยนไปตามความชอบค่ะ ปลูกมาหลายอย่างทั้งม่วงเจริญ ลาเวนเดอร์ ผกากรองเลื้อยสีม่วง แมคคาโดเนีย เวอร์บีน่า กุยช่ายฝรั่ง คนทีสอทะเล จันทร์ฉาย มาการ์เร็ตดอกขาว ดาวเรืองเม็กซิโก (เลมอนมาริโกลด์) กระดุมไพลิน ฟรุ้งฟริ้ง ไบเดน หญ้าหนวดแมว ซัลเวียบลูไจแอนท์ บลูเสจ กระเพราฝรั่งดอกสีชมพู โลบิเลีย ชอบมากที่จะเดินไปตัดดอกไม้ในสวนมาแต่งขนมจัดจานปักแจกันในร้านค่ะ“

เราเดินมาด้านในบ้านมองออกไปเห็นมุมสวนที่ต่างจากโซนหน้าบ้าน และสะดุดตากับกลาสเฮ้าส์หลังใหญ่ถึง 2 หลังที่เป็นส่วนหนึ่งของบ้าน ไม่แยกไปตั้งอิสระในสวนเหมือนที่เคยเห็นทั่วไป คุณบอมบ์อธิบายให้ฟังว่า “สวนข้างบ้านจะมีความเป็นสวนทางฝรั่งเศสตอนเหนือ มีกลาสเฮ้าส์ 2 หลัง โดยมีน้ำพุคั่นอยู่ตรงกลาง ดูสมมาตรตามแบบสวนฟอร์มัล พื้นโรยกรวดให้อารมณ์แบบสวนเมดิเตอร์เรเนียน ปลูกต้นไม้ใบละเอียดสีออกเทาขาวแซมด้วยไม้ดอกแบบสวนคอตเทจ ให้ภาพรวมคล้ายสวนโมเนต์ครับ“

“ผมชอบกลาสเฮ้าส์มาตั้งแต่สมัยเรียนที่ฝรั่งเศสแล้วครับ เขาเป็นเมืองหนาวต้องการความอบอุ่น ส่วนใหญ่จะมีกลาสเฮ้าส์กันแทบทุกบ้าน แต่ที่นี่ผมออกแบบให้เป็นทรง 8 เหลี่ยม โดยได้แรงบันดาลใจมาจากมณฑป 8 เหลี่ยมที่คุณทวดสร้างถวายให้วัดอุโปสถาราม จังหวัดอุทัยธานีที่บ้านเกิด และที่ต่อเติมส่วนหนึ่งของบ้านให้เป็นกลาสเฮ้าส์ก็เพื่อให้มองเห็นบรรยากาศสวนข้างนอก เป็นการออกแบบแบบ outside in แต่บ้านเราอากาศร้อนมาก เราเลยใช้ต้นไม้ใหญ่ทรงสูงมาช่วยบังแดดพรางแสง”

“ถ้าสังเกตุจะเห็นว่าเราปลูกต้นไม้ใหญ่ชิดกับบ้านมาก เพราะตั้งใจจะให้บ้านและสวนดูกลมกลืนกัน จนดูเหมือนต้นไม้จะหุ้มบ้านไว้ทั้งหมดเลยค่ะ นอกจากนี้เรายังตั้งใจให้สวนมีฤดูกสลด้วยค่ะ โดยฤดูฝนสวนเราก็จะดูเขียว ๆ สบายตาหน่อยดอกไม้ในสวนออกดอกสลับหมุนเวียนกันไปในแต่ละช่วงเวลาเหมือนฤดูใบไม้ผลิ ฤดูใบไม้ร่วงเป็นช่วงที่ต้นไม้ออกผล สวนเรามีกิมจ้อ (ส้มจี๊ด) แทนผลมะกอก ทับทิมแคระแทนแอ็ปเปิ้ล ดอกไม้ร่วงโรยใบไม้ผลัดใบก่อนจะเข้าฤดูหนาว แม้จะเป็นสวนเดิมแต่ภาพสวนก็จะเปลี่ยนไปตามช่วงเวลาด้วยพลังของฤดูกาลค่ะ” คุณโซระเสริม

คุณโซระให้ข้อคิดสำหรับคนที่คิดจะลงมือออกแบบจัดสวนเองว่า “เริ่มที่รู้ว่าเราต้องการอะไร รู้จักพื้นที่ที่จะจัดสวนก่อน ทิศทางแสงเป็นเรื่องที่สำคัญที่สุดค่ะ รู้นิสัยต้นไม้แต่ละต้น ต้นไหนชอบแดด ต้นไหนชอบร่ม ปลูกเขาในตำแหน่งที่เหมาะสม ต้นไม้แต่ละต้นชอบน้ำไม่เหมือนกัน การตัดแต่งก็สำคัญ อยากให้พุ่มสวยก็ต้องตัดอย่าไปเสียดาย ดอกร่วงกิ่งแห้งก็ต้องตัดออก พุ่มต้นก็จะแน่น ออกดอกสวยเหมือนเดิม“

“ภาพสวนในวันนี้เกินกว่าที่คาดหวังไว้มากค่ะ ต้นไม้โตขึ้นมากพร้อม ๆ กับประสบการณ์ทำคาเฟ่ของเรา การจัดสวนเองสำหรับพวกเราแรกเลยคือเรื่องยาก ไม่รู้จะต้องทำอะไร เริ่มตรงไหน เราหาข้อมูลกันเยอะมาก วางแผนคิดทุกอย่างไว้ตั้งแต่แรก ค่อย ๆ ทำไปทีละสเต็ป มีปัญหาก็แก้ไขในระหว่างทาง มันจะดีขึ้นเรื่อย ๆ ทำแล้วสวยสำเร็จเราก็ปลื้ม เราเองก็ศึกษาจากบ้านและสวน ได้แรงบันดาลใจมาจากคนที่เขาจัดมาก่อนเรา โซระเดินดูต้นไม้รดน้ำเองทุกเช้าก่อนไปทำงาน คุยกับเขาทุกวัน ใส่ใจกับทุกต้น ดูแลเขาด้วยความรัก เลี้ยงเขาด้วยความสุข แล้วเขาก็จะเติบโตงอกงามให้เราเห็นค่ะ“

Café et Noús
ที่ตั้ง : รามคำแหง 118 แยก 22 กรุงเทพมหานคร
โทรศัพท์ 09-6937-9789
Instagram & Page : Café et Noús
เปิดให้บริการเฉพาะวันอาทิตย์ ตั้งแต่เวลา 10:00 – 17:00 น.

เจ้าของ-จัดสวน : ดร.จีระศักดิ์ พิทักษ์อรรณพ และคุณรัคณาวรรณ วงศ์พิทยาดิศัย
เรื่อง : วชิรพงศ์ หวลบุตตา
ภาพ : อภินัยน์ ทรรศโนภาส