ปัจจุบันสังคมไทยกำลังเดินหน้าเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุความต้องการ”ลิฟต์บ้าน”ก็มีเพิ่มขึ้นเป็นเงาตามตัวไปด้วยเนื่องจากผู้สูงอายุในบ้านบางท่านอาจมีปัญหาด้านสุขภาพอาจจำเป็นต้องใช้วีลแชร์ ไม้เท้า หรือวอล์คเกอร์เข้ามาเป็นตัวช่วย ทำให้เดินขึ้น – ลงบันไดไม่สะดวก ลิฟต์บ้านจึงเป็นสิ่งที่ตอบโจทย์และช่วยแก้ไขปัญหาเหล่านี้ได้
ลิฟต์บ้านจะแตกต่างจากลิฟต์โดยสารในห้างสรรพสินค้าหรือโรงแรมตรงที่มีขนาดเล็ก ใช้ได้ครั้งละ 2 – 3 คนเท่านั้น พื้นที่ของลิฟต์บ้านจะมีขนาดเล็กประมาณ 1.30 × 1.30 เมตร ซึ่งประตูที่เปิดออกจากลิฟต์จะไม่ใช่ประตูบานสไลด์แบบทั่วๆ ไป แต่จะเป็นประตูบานเปิดเป็นส่วนใหญ่ โดยจะเปิดได้กว้างประมาณ 80 เซนติเมตร เพื่อให้สามารถนำวีลแชร์เข้า – ออกได้ หากเป็นผู้สูงอายุที่ใช้ไม้เท้าหรือวอล์คเกอร์ ก็สามารถมีคนประคองผ่านช่องประตูออกมาพร้อมกันได้
การออกแบบลิฟต์บ้าน สามารถออกแบบติดตั้งลิฟต์ในบ้านหรือนอกบ้านก็ได้ โดยการติดตั้งลิฟต์จำเป็นจะต้องมีปล่องลิฟต์ขนาดประมาณ 1.30 ×1.30 เมตร ต่อเนื่องตรงกันทุกชั้น นอกจากนั้นแล้วชั้นบนสุดที่ลิฟต์จอดต้องมีพื้นที่ความสูงไม่ต่ำกว่า 3 เมตร เพราะลิฟต์บ้านบางชนิดจะต้องมีห้องเครื่องหรือแมชีนรูมเพื่อติดตั้งมอเตอร์ไว้ข้างบนและสำหรับลิฟต์บางรุ่นก็ต้องการบ่อลิฟต์ด้วย การสร้างบ่อลิฟต์จะต้องเจาะพื้นเดิมของบ้านลึกประมาณ1 เมตร เพื่อติดตั้งอุปกรณ์หยุดลิฟต์ หรือมอเตอร์สำหรับลิฟต์บางรุ่น จึงทำให้เกิดข้อจำกัดของการติดตั้งลิฟต์ในบ้านเก่าๆ ผู้ผลิตจึงออกแบบลิฟต์สำหรับติดตั้งนอกบ้าน โดยสร้างปล่องลิฟต์ขึ้นมาใหม่ อาจจะเป็นกระจกหรือเป็นผนังทึบก็ได้ลักษณะเป็นแท่งเกาะติดอยู่กับตัวอาคาร
ระบบของลิฟต์
- ระบบเคเบิ้ล
เป็นระบบที่คุ้นเคยกันดี โดยมีมอเตอร์หมุนรอกที่คล้องกับสายเคเบิ้ลเพื่อยกห้องโดยสารขึ้น – ลงจึงจำเป็นต้องมีห้องเครื่องอยู่ด้านบน ส่วนด้านล่างจะมีบ่อลิฟต์ ความลึกประมาณ 1 เมตร
- ระบบไฮดรอลิก
ลิฟต์ระบบไฮดรอลิกจะวิ่งช้า แต่มีความนุ่มนวลมากกว่าลิฟต์ระบบเคเบิ้ล ระบบนี้จะตัดห้องเครื่องด้านบนออกไป แล้วย้ายมาอยู่ด้านข้างของตัวลิฟต์ส่วนบ่อลิฟต์ด้านล่างจะตื้นลง โดยมีความลึกเพียง40 – 50 เซนติเมตรเท่านั้น จึงเหมาะกับการใช้ภายในอาคารที่เป็นบ้าน
- ลิฟต์บันได (Stair Lift)
ลิฟต์บันไดแตกต่างจากลิฟต์บ้านชนิดอื่นๆเพราะไม่จำเป็นต้องมีปล่องลิฟต์ ลักษณะของลิฟต์เป็นรางขนานเอียงลาดไปกับบันไดซึ่งมีเก้าอี้ติดอยู่ตัวเก้าอี้จะมีพนักพิง ที่วางแขน ที่วางเท้า และเข็มขัดรัดเพื่อความปลอดภัย เมื่อผู้โดยสารต้องการขึ้นหรือลงก็สามารถกดสั่งการง่ายๆ ได้ด้วยรีโมท-คอนโทรล จึงเหมาะกับผู้สูงอายุที่สามารถลุก เดินนั่งได้ด้วยตัวเอง แต่ไม่สะดวกที่จะขึ้นบันได
- ระบบสกรู (Platform Lift)
เป็นระบบใหม่ที่เพิ่งเข้ามาในไทยประมาณ 5 ปีจึงยังไม่ค่อยเป็นที่รู้จักมากนัก ลักษณะของลิฟต์ชนิดนี้จะไม่เป็นห้องโดยสารเหมือนระบบเคเบิ้ลหรือระบบไฮดรอลิก ตัวพื้นที่โดยสารจะเป็นพื้นที่โล่งๆ ปูด้วยแผ่นพื้นธรรมดา และมีแผงคอนโทรลด้านข้าง เมื่อเรายืนอยู่บนแพลตฟอร์มแล้ว ก็สามารถกดปุ่มสั่งการให้ลิฟต์เลื่อนขึ้น – ลงตามปล่องลิฟต์ได้ ซึ่งปัจจุบันลิฟต์ชนิดนี้ได้รับความนิยมอย่างสูงและมีจำนวนเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ อีกด้วย
