เนื้อที่จัดสวนประมาณ 80 ตารางเมตร เดิมเป็นพื้นที่ว่างที่มีเพียงห้องเปล่า นายแพทย์โกสินทร์ แจ่มพัชรัตน์ เจ้าของคลินิกตั้งใจใช้เป็นที่เก็บของ หลังสร้างอาคารเสร็จคุณหมอเห็นว่าพื้นที่ที่เหลือน่าจะเหมาะกับการเปิดชั้นเรียนโยคะสำหรับลูกค้าที่สนใจสุขภาพ จึงอยากให้มีสวนเป็นมุมพักผ่อนระหว่างพักหรือนั่งเล่นชื่นชมทัศนียภาพมุมสูงของย่านเหม่งจ๋าย โดยมี คุณบอย-คุณธวัชชัย ศักดิกุล และคุณพลอย-พลอยทับทิม สุขแสง จากบริษัทกิ่ง ก้าน ใบ จำกัด มาช่วยออกแบบจัดวางพื้นที่ทั้งหมด
Designer’s Talk
สวนดาดฟ้าต่างกับสวนบนพื้นดินไหม
“การจัดสวนบนดาดฟ้ามีข้อจำกัดเรื่องโครงสร้างและการรับน้ำหนัก ต่างกับสวนบนดินที่เราสามารถปรับพื้นที่ได้ตามต้องการ เช่น ขุดบ่อ ทำศาลา ปลูกต้นไม้ใหญ่จำนวนมากได้ ดังนั้นจึงต้องคำนึงถึงการเลือกพรรณไม้และวัสดุที่นำมาใช้ ต้องแน่ใจว่าอาคารสามารถรับน้ำหนักได้ โดยตรวจสอบจากแบบแปลนก่อสร้างจริง (As-built Drawing) เพื่อหาตำแหน่งคานที่รับน้ำหนักได้ดีมากที่สุด”
การเตรียมพื้นที่จัดสวนดาดฟ้า
“อย่างแรกต้องทดสอบทิศทางการระบายน้ำก่อน เช็กดูว่ามีตำแหน่งท่อระบายน้ำ (floor drain) ตรงจุดไหนบ้าง เพื่อไม่ให้โครงสร้างหรือกระบะปลูกบล็อกทางไหลของน้ำ จึงควรวางแผ่นระบายน้ำ (drain grid) ทุกตารางเมตร โดยยกพื้นสูงไม่ต่ำกว่าหนึ่งนิ้ว เพื่อให้ระบายน้ำได้ทัน ป้องกันการเกิดปัญหาน้ำท่วมขังเวลารดน้ำหรือในช่วงฤดูฝน”
คอนเซ็ปต์และการจัดวางผังพื้นที่สวนดาดฟ้าขนาดเล็ก
“คุณหมออยากได้สวนโมเดิร์น แต่ให้ความรู้สึกอบอุ่นและใช้งานได้สะดวกสบาย จึงเลือกใช้ไม้เป็นวัสดุทำพื้นระเบียงผสมกับเฟอร์นิเจอร์ไม้ ตกแต่งด้วยกระเบื้องแกรนิตโต้ลายหินอ่อนที่ให้ความรู้สึกหรูหราเพื่อให้เข้ากับภาพลักษณ์ของคลินิกเสริมความงาม สเปซบนดาดฟ้าค่อนข้างเล็ก ถ้าเปิดให้เห็นพื้นที่สวนทั้งหมดตั้งแต่แรกจะดูไม่ค่อยน่าสนใจ เลยทำผนังต้นไม้บังตากั้นไว้เป็นส่วนๆ ซึ่งอาจทำให้พื้นที่เล็กลงก็จริงแต่ในทางกลับกันก็ยิ่งทำให้พื้นที่นี้ดูน่าสนใจมากขึ้น
“เมื่อเดินขึ้นมาจากบันไดหลักจะถูกบล็อกด้วยผนังต้นไม้ก่อน เพื่อบังคับให้หันไปทางขวาซึ่งเป็นจุดนำสายตา พอเดินเข้าไปใกล้ๆ ก็ยิ่งเผยให้เห็นพื้นที่สวนในส่วนที่เป็นลานมากขึ้น บริเวณนี้จะวางเก้าอี้สนาม สามารถเคลื่อนย้ายปรับเป็นลานโยคะหรือรองรับกิจกรรมต่างๆ ได้สบาย พร้อมมุมพักผ่อนที่แบ่งเป็นสองฝั่ง คือ เคาน์เตอร์บาร์อยู่ในตำแหน่งซอกตึกพอดี สำหรับใช้งานช่วงพักระยะสั้นจากชั้นเรียนโยคะ สามารถเดินออกมานั่งมองวิวด้านข้างที่เป็นสนามกีฬาได้ และฝั่งมุมพักผ่อนที่ตั้งใจออกแบบให้มีรูปแบบการนั่งที่แตกต่างกัน ทั้งที่นั่งขนาดใหญ่พิเศษในแบบกึ่งนั่งกึ่งนอน ให้ความรู้สึกสบายชวนผ่อนคลาย และมุมที่ดูเป็นทางการขึ้นมาหน่อย มีโต๊ะกลางสำหรับนั่งทำงานได้ โดยพยายามเติมต้นไม้ลงไปให้ได้มากที่สุด และใช้ทางสัญจรเป็นตัวเชื่อมพื้นที่ให้มีความต่อเนื่องกัน ส่วนตำแหน่งการวางต้นไม้ใหญ่หรือในส่วนที่ต้องรับน้ำหนักมากจะเน้นที่บริเวณหัวเสา ซึ่งต้องใช้ความระมัดระวังและรัดกุมเป็นอย่างมาก เพื่อไม่ให้เกิดปัญหาในอนาคต”
ต้นไม้ที่เลือกปลูกบนดาดฟ้าต้องคำนึงถึงอะไรบ้าง
“เนื่องจากด้านบนเป็นพื้นที่โล่งกลางแจ้งและมีลมแรง ควรเลือกพรรณไม้ชนิดที่ใบหนา ใบไม่ร่วงง่ายมากนัก เช่น ไทรเกาหลี ไทรอินโด ชมพู่ออสเตรเลีย โมก และต้นไม้ที่มีระบบรากตื้น ซึ่งเหมาะกับดินที่มีความลึกไม่มาก เช่น น้ำเต้าต้น ลั่นทม จันทน์ผา ไม้ตระกูลปาล์ม ส่วนไม้พุ่มควรปลูกไม่สูงเกินขอบระเบียงเพื่อลดแรงกระแทกของลม เช่น หญ้าน้ำพุ หญ้าแดง เฟินฮาวาย และกวักมรกต”
แล้วจะเตรียมพื้นที่จัดสวนดาดฟ้าอย่างไร << คลิ๊กเลย
เรื่อง : “อิสรา สอนสาสตร์”
ภาพ : ฤทธิรงค์ จันทองสุข, สิทธิศักดิ์ น้ำคำ
สไตล์ : นภิษฐา พงษ์ประสิทธิ์