ลั่นทมถือเป็นไม้ยอดฮิตต้นหนึ่งที่คนรักต้นไม้ต้องหามาปลูก เพราะมีทรงต้นที่อ่อนช้อย ให้ดอกสวยงามและมีกลิ่นหอม โรคราสนิม
ทว่าปัญหาที่พบมากในการปลูกไม้ชนิดนี้ก็คือ โรคราสนิม ตามใบจะมีจุดสีส้มเต็มไปหมดจนทำให้ใบร่วง เริ่มจากใบล่างของกิ่ง และขยายวงกว้างขึ้น ผิวนูนคล้ายผงสีสนิมเหล็ก เป็นฝุ่นสปอร์ทั้งบนใบและใต้ใบ เนื้อเยื่อด้านตรงข้ามกลุ่มเชื้อเป็นสีเหลืองซีด บางต้นเป็นมาก ใบจะเหลือง มีอาการแห้งไหม้เป็นสีน้ำตาล และหลุดร่วงเร็วกว่ากำหนด ซึ่งมักเกิดในช่วงอากาศชื้นและเย็น อาการที่ว่ามานี้เป็นอาการของ “โรคราสนิม” ซึ่งเกิดจากเชื้อรา Puccinia arachidis Speg. “บ้านและสวน” มีวิธีแก้ไขง่ายๆมาแนะนำกัน
ขั้นที่1 เด็ดใบที่เป็นโรคไปเผาทำลาย อาจตัดแต่งกิ่งใต้ทรงพุ่มให้โปร่งขึ้น เช่น กิ่งน้ำค้าง กิ่งกระโดง เพื่อทำให้ทรงพุ่มโปร่งขึ้น
ขั้นที่2 นำใบมะละกอหั่นละเอียด 1 กิโลกรัม ผสมน้ำหนึ่งลิตร คั้นเอาน้ำคั้น แล้วกรองด้วยผ้าขาวบาง
ขั้นที่3 ผสมสบู่ 16 กรัม ละลายให้เข้ากัน เพื่อช่วยให้สารติดทนนาน จากนั้นเติมน้ำอีก 4 ลิตรลงไปผสมก่อนฉีดพ่น
ขั้นที่4 นำสารสกัดใบมะละกอไปฉีดพ่นทั่วทั้งต้น หรือบริเวณที่เกิดอาการ แล้วรอสังเกตอาการ 1 สัปดาห์ แล้วฉีดพ่นซ้ำอีกครั้ง ถ้าพบว่าอาการของโรคลดลงก็อาจไม่ต้องใช้สารป้องกันกำจัดเชื้อรา แต่ต้องฉีดพ่นสารดังกล่าวไปจนกว่าจะไม่พบอาการของโรค
Tip ใบมะละกอสดมีสารไกลโคไซด์ชื่อ Carposide และสารแอลคาลอยด์ชื่อ Capaine ซึ่งมีคุณสมบัติในการฆ่าเชื้อรา ควรใช้ให้หมดในแต่ละครั้ง และไม่ควรเก็บไว้นาน เพราะจะทำให้สารออกฤทธิ์เสื่อมสภาพไป
เมื่อถึงคราวที่ต้นไม้อ่อนแอถูกโรค แมลง และสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสมทำร้าย ทำให้ไม่งอกงามตามเดิม ในฐานะเจ้าของก็ควรต้องหันมาใส่ใจดูแลให้มันกลับมาสดใสอีกครั้ง ทว่าหลายคนรักการปลูกต้นไม้ก็จริง แต่เมื่อเกิดปัญหาต่างๆกับต้นไม้ ก็มักขาดความรู้ในการบำรุงรักษา หนังสือ “ดูแลต้นไม้ด้วยตัวเอง” ของสำนักพิมพ์บ้านและสวน จึงเป็นอีกทางเลือกหนึ่งสำหรับคนรักต้นไม้ เพราะได้รวบรวมปัญหาที่มักเกิดกับต้นไม้ที่นิยมปลูกเลี้ยง อาทิ กุหลาบ แคคตัส บัว เฟินก้านดำ ฯลฯ พร้อมเสนอวิธีแก้ปัญหาที่สามารถทำได้ด้วยตัวของคุณเอง
อ่านต่อ สูตรสมุนไพรไล่แมลง
อ่านต่อ โรคที่พบในสวนเป็นประจำ