บ้านชั้นเดียวโอบกอดด้วยสวนเขียว
สายลมพัดเอื่อย ๆ และสายน้ำที่ไม่เคยหยุดนิ่งท่ามกลางบรรยากาศบ้านสวนเป็นมนตร์เสน่ห์ที่นำพาเรามาที่นี่ครั้งแล้วครั้งเล่ากับ แบบบ้านไม้ชั้นเดียว หลังนี้
ครูปิ๋ม-คุณศิริลักษณ์ ริ้วบำรุง และสามี ครูตู่-คุณยุทธนา เรืองลอยขำ เปิด แบบบ้านไม้ชั้นเดียว ริมแม่น้ำท่าจีน อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม เป็นโรงเรียนสอนภาษาและศิลปะเด็กเมื่อสิบกว่าปีก่อน แล้วสวนสวยแห่งนั้นก็ทำความรู้จักกับเราอย่างเป็นทางการในฐานะสวนจัดเองยอดเยี่ยมปีแรก ของ “ บ้านและสวน ” หลายปีต่อมาที่นี่กลายเป็นร้านอาหารในสวนและขายของแต่งสวนในนามลิตเติ้ลทรี ( Little Tree ) ที่หลายคนคุ้นเคย คุณปิ๋มขยับขยายเปิดบ้านหลังเดิมเป็นโฮมสคูล โดยมีลูกชาย น้องปั้น-ด.ช.ธยาน์ และ น้องบุญ-ด.ญ.สาธุ เรืองลอยขำ เป็นนักเรียนตัวน้อยในหลักสูตรบ้านเรียนของที่นี่
ด้วยความตั้งใจที่จะให้เด็ก ๆ ได้เรียนรู้และเติบโตท่ามกลางธรรมชาติ คุณปิ๋มจึงมาสร้างบ้านอีกหลังไม่ไกลจากบ้านเดิมนัก โดยให้บ้านหลังนี้อยู่ใกล้ชิดกับธรรมชาติมากที่สุดเป็น แบบบ้านไม้ชั้นเดียว ทั้งความตั้งใจที่จะใช้พลังงานภายในบ้านแต่น้อย ไม่ใช้เครื่องปรับอากาศ ไม่มีโทรทัศน์ มีเครื่องใช้ไฟฟ้าเท่าที่จำเป็น นำน้ำจากบ่อขุดข้างบ้านมาใช้ ตลอดจนใช้เตาฟืนทำกับข้าว ซึ่งสิ่งต่าง ๆเหล่านี้ก็สอดแทรกให้ลูกๆทั้งสองคนได้เรียนรู้และเติบโตแบบพึ่งตนเองได้
แบบบ้านไม้ชั้นเดียว ขนาดกะทัดรัดสไตล์กึ่งนิวอิงแลนด์และคันทรีท่ามกลางบรรยากาศสวนสวยหลังนี้เกิดจากความชอบอาศัยอยู่ในบ้านไม้ของคุณปิ๋ม โดยมีน้องชายคือ คุณศิริวิทย์ ริ้วบำรุง นักจัดสวนที่หลายคนรู้จักกันดีเป็นผู้ออกแบบทั้งบ้านและสวนให้พร้อมกัน ไอเดียหลายอย่างจึงเกิดจากการหารือร่วมกันของทั้งสองท่าน จนออกมาเป็นบ้านในสวนอย่างที่เห็น
“พี่ปิ๋มชอบบ้านไม้ที่มีระเบียง แล้วก็ชอบดอกไม้ เลยวางสวนให้เป็นไม้ดอกโทนสีเบาๆออกพาสเทล มีหงอนไก่ไทยและดาวกระจายที่หว่าน ๆให้ขึ้นเองไว้อยู่แล้ว และค่อยปลูกอย่างอื่นเสริมเอา มีกุหลาบบ้างพุดบ้าง ไม้พุ่มและไม้ดอกอื่น ๆ มีมาการ์เร็ต หญ้าถอดปล้อง หญ้าน้ำพุ เดซี่ ดูฟุ้ง ๆ เวลาต้องลมเกิดความเคลื่อนไหว ให้บรรยากาศแบบทุ่งหญ้าในชนบท โดยวางทางเดินเป็นแพตเทิร์นให้ใช้งานสะดวกและดูไม่รก บ้านหลังนี้คิดไปทำไป ไม่ได้กำหนดสไตล์ชัดๆว่าต้องเป็นบ้านแบบไหน จึงมีทั้งกลิ่นอายแบบนิวอิงแลนด์นิด ๆ ผสมผสานกับข้อดีของบ้านไทย ทำให้บ้านอยู่สบาย ” คุณศิริวิทย์เล่าถึงบรรยากาศที่ต้องการให้เป็น
เมื่อเราได้เข้ามาในบ้านก็สัมผัสได้ถึงความอยู่สบายแบบที่คุณวิทย์ว่า ทั้งลมที่พัดผ่านยามเปิดประตูและหน้าต่างโล่งทั้งหมด ทำให้บ้านไม่ร้อน โดยเฉพาะบริเวณระเบียงซึ่งทำไว้กว้างให้เป็นพื้นที่อเนกประสงค์ทำกิจกรรมได้หลากหลาย
พื้นที่เดิมนั้นเป็นร่องสวนลิ้นจี่และไม้ผลต่างๆที่ปลูกปนๆกันเหมือนกับสวนอื่น ๆในแถบนี้ แต่มีการปรับที่ดินใหม่โดยขุดบ่อข้างบ้านแล้วนำดินมาถมที่ให้สูงขึ้น เพื่อเป็นเนิร์สเซอรี่เพาะเลี้ยงไม้ประดับของคุณพ่อซึ่งอยู่บริเวณด้านหลัง ส่วนที่ดินผืนนี้ถมเพิ่ม 2 ครั้งจึงสูงกว่าถนนขึ้นมากว่าครึ่งเมตร แม้ว่าพื้นที่เดิมจะมีไม้ผลอยู่บ้าง แต่ก็มาตายลงบางส่วนตอนถมดินเพิ่มรอบที่สอง
ภายในบริเวณจึงไม่ได้ปลูกต้นไม้ใหญ่เพิ่มเติมมากนัก แต่อาศัยร่มเงาจากต้นไม้ในพื้นที่รอบ ๆซึ่งยังคงเต็มไปด้วยเรือกสวน มีต้นไทรจีนปลูกเป็นแนวเขตพื้นที่ง่ายๆแทนรั้วในตัว มุมหนึ่งก่อกระบะอิฐมอญสูงขึ้นมาเป็นแปลงผักสวนครัวที่มีทั้งโรสแมรี่ พริก ตะไคร้ มะเขือเทศ และผักสลัดอื่น ๆที่เพิ่งเพาะกล้าไว้ มีสนามหญ้ากว้างให้เด็ก ๆได้วิ่งเล่น และสนุกกับบ้านเด็กหลังน้อยในสวน แต่ละมุมยังสอดแทรกข้าวของที่ให้บรรยากาศแบบสวนอิงลิชคอตเทจ ทั้งเครื่องมือทำสวน กระถาง เก้าอี้ มีดอกกุหลาบสีหวานดอกไม้โปรดของเจ้าของบ้านแทรกตัวตามมุมต่าง ๆส่งกลิ่นหอมกรุ่น
ด้านหนึ่งของบ้านทำทางลงไปยังบ่อน้ำ มีไม้ดอกสีสวยหลายชนิดขึ้นแทรกกันสองข้างทางที่เดินลงไปยังท่าน้ำอย่างเป็นธรรมชาติ เราเดินตามเสียงหัวเราะอันแสนร่าเริงของเด็ก ๆจนกระทั่งพบน้องปั้น น้องบุญ และเพื่อน ๆกำลังเล่นน้ำกันอย่างสนุกสนาน ท่ามกลางกอบัวที่ปลูกตั้งแต่ขุดบ่อใหม่ ๆและได้เก็บสายบัวมาประกอบอาหารอยู่เสมอ เช้าๆบึงนี้จะเต็มไปด้วยดอกบัวสีชมพูบานสล้างสะพรั่งเต็มบ่อ
บ้านหลังสีขาวที่แวดล้อมด้วยบรรยากาศแบบคันรีหลังนี้คุณปิ๋มตั้งใจทำให้เป็นเหมือนฟาร์มย่อม ๆ มีทั้งผักที่ปลูกไว้ทานเอง เลี้ยงเป็ดและเลี้ยงไก่ นอกจากจะใช้ชีวิตที่แนบอิงกับธรรมชาติแล้ว ยังนำวิถีเหล่านี้แบ่งปันสู่เด็ก ๆ โดยช่วงปิดเทอมคุณปิ๋มจะเปิดค่ายจังหวะชีวิต (ค่ายสำหรับเด็กให้มาเรียนรู้กับธรรมชาติ) เด็กๆก็จะได้ทำความรู้จักกับแม่เป็ด แม่ไก่ และเดินเก็บไข่สดๆจากในทุ่งมาลองทำอาหารทานเอง เพียงแค่ระยะเวลาสั้น ๆที่ได้มาที่นี่ เราก็สัมผัสได้ถึงความเป็นบ้านที่เต็มไปด้วยการเรียนรู้และอยู่กับธรรมชาติทุกกระบวนการอย่างแท้จริง
ลองนำไอเดียเหล่านี้ไปใช้ได้เลย
1. วางแผ่นไม้พาดบนขารองชั้นเก๋ๆ ก็กลายเป็นชั้นวางของในสวนที่ดูน่าใช้งาน ใช้วางกระถางสวย ๆ บัวรดน้ำ หรือจะเป็นอุปกรณ์ทำสวนต่างๆก็ได้
2. ถังติดผนังสำหรับเก็บเครื่องมือชิ้นเล็ก ๆ เช่น ช้อปลูก ส้อมพรวน กรรไกรตัดกิ่ง แต่อย่าลืมเจารูระบายน้ำที่ก้นถัง เพื่อไม่ให้เป็นที่ขังน้ำจนทำให้เครื่องมือเสียหาย
3. อุปกรณ์ชิ้นยาวควรวางพิงและหันคมเข้าผนัง หรืออาจทำที่แขวนติดผนังให้เก็บอุปกรณ์เป็นระเบียบขึ้นก็ได้
ไอเดียทางเดิน วัสดุปูทางเดินก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ช่วยสร้างบรรยากาศของสวนที่ต่างกันออกไปได้ การจัดสวนสไตล์นี้ควรเลือกใช้วัสดุที่ให้โทนสีและผิวสัมผัสที่กลมกลืนกับธรรมชาติ จะดูเข้ากันได้ดี เรามีตัวอย่างให้ลองเลือกไปใช้กันดูค่ะ
เจ้าของ : คุณศิริลักษณ์ ริ้วบำรุง และคุณยุทธนา เรืองลอยขำ
ออกแบบ – จัดสวน : Little Tree โดยคุณศิริวิทย์ ริ้วบำรุง
เรื่อง : วรัปศร
ภาพ : สิทธิศักดิ์ น้ำคำ