ปกพิเศษ บ้านและสวนฉบับครบรอบ 46 ปี โดยศิลปินออทิสติกไทย
ภาพวาดบอกเล่าเรื่องครอบครัว บ้าน และ สวน ด้วยลายเส้นที่มุ่งมั่นละเมียดละไมผสมผสานด้วยสีสันสดใสแบบเด็กๆ บนปกบ้านและสวนฉบับครบรอบ 46 ปีนี้เป็นผลงานของศิลปินออทิสติกไทย
ภาพวาดเหล่านี้ดูมีเอกลักษณ์พิเศษขึ้นมาจากบรรดางานศิลปะมากมายที่ร่วมจัดแสดงอยู่ในเทศกาลศิลปะ Mango Art Festival เมื่อช่วงต้นปีที่ผ่านมา และกลายเป็นจุดเริ่มต้นของความประทับใจที่นำพาให้ “บ้านและสวน” อยากจะชักชวนศิลปินผู้วาดภาพนี้มาร่วมสร้างสรรค์ภาพปกพิเศษ ฉบับครบรอบ 46 ปีเต็มในเดือนกันยายน 2565 เพื่อนำเสนอความเป็นครอบครัวของบ้านและสวนให้ดูสดใสเป็นพิเศษ
กลุ่มศิลปินผู้วาดภาพแสนสดใสนั้นคือเด็กออทิสติกจากมูลนิธิออทิสติกไทย ที่ก่อตั้งโดยอาจารย์ชูศักดิ์ จันทยานนท์ เมื่อ 17 ปีที่แล้ว เพื่อดูแล ให้การศึกษา และฝึกฝนทักษะให้เด็กพิเศษสามารถสื่อสารและสร้างปฏิสัมพันธ์กับสังคมได้ ด้วยการนำศิลปะและดนตรีมาเป็นสื่อกลางจนเกิดเป็นผลงานศิลปะอันน่าอัศจรรย์มากมายบนผลิตภัณฑ์ ภายใต้ชื่อแบรนด์ Art Story เป็นธุรกิจเชิงสังคมของกลุ่มเด็กและบุคคลออทิสติกที่ดูแลโดย คุณพี-วรัท จันทยานนท์ ผู้จัดการ บริษัทออทิสติกไทย วิสาหกิจเพื่อสังคม จำกัด เพื่อร่วมกันรังสรรค์ผลงานจากจินตนาการและความรู้สึกสู่ผลิตภัณฑ์และงานแสดงที่สัมผัสได้ด้วยประสาทสัมผัสทั้ง 5 ไม่ว่าจะเป็นภาพวาด ลายเส้น งานออกแบบ งานฝีมือ (รูปและสัมผัส) กาแฟ เบเกอรี่ (รสและกลิ่น) และดนตรีไทย (เสียง) ภายใต้การสนับสนุนของมูลนิธิออทิสติกไทย ส่งผลให้เกิดอาชีพและรายได้อย่างยั่งยืน
คุณพีบอกว่าเมื่อสิบกว่าปีก่อนไม่ค่อยมีใครรู้จักเรื่องออทิสติกเท่าไร จนกระทั่งได้ก่อตั้งมูลนิธิขึ้นมาโดยแรกเริ่มมีน้องๆ เข้าร่วมโครงการศิลปะบำบัด 8 คน
“เราเริ่มฝึกกิจกรรมต่างๆ ให้เด็ก ทั้งศิลปะ ดนตรี และการสร้างอาชีพ เพราะศิลปะหรือดนตรีช่วยปรับอารมณ์และจิตใจให้น้องๆ ได้ดีจนสามารถพัฒนาตัวเขาได้มาก ซึ่งแต่ละคนก็จะมีคาแร็กเตอร์แตกต่างกันไป เวลาถ่ายทอดออกมาทางภาพวาดจึงมีลายเส้นและสีสันที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว จนเราเห็นว่าน่าจะนำมาพัฒนาและแสดงออกสู่โลกภายนอกได้ เริ่มจากโลโก้ของเราซึ่งเกิดขึ้นมาในชั่วโมงวาดรูปของ น้องนุ้ย-นภาจรัล วรสุทธิพิศิษฎ์ ที่อยากวาดใบหน้าของเพื่อนทั้ง 8 คนในห้องเรียน แล้วก็เลยนำลายเส้นที่น่ารักนั้นมาสกรีนบนถุงผ้า เสื้อ และแก้วน้ำ ซึ่งเป็นโปรดักส์ง่ายๆ เพื่อลองขายดูก่อน”
ผลตอบรับไม่เพียงแต่มีคนทั่วไปสนใจสนับสนุนผลิตภัณฑ์ลวดลายน่ารักเหล่านี้เท่านั้น หลังจากที่มีการโพสต์ผลงานน้องๆ ลงในโลกออนไลน์ ก็เริ่มมีองค์กรต่างๆ ติดต่อเข้ามาขอร่วมสร้างสรรค์และพัฒนางานศิลปะน้องๆ ไปในรูปแบบที่หลากหลายอย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะเป็นการวาดลวดลายบนถุงผ้า แก้วเก็บความเย็น ปลั๊กไฟ, หน้ากากผ้า สมุดโน้ต หน้าปัดนาฬิกา วอลล์เปเปอร์ในห้างสรรพสินค้า หรือร่วมแสดงในงานนิทรรศการศิลปะต่างๆ
ปัจจุบันในห้องเรียนศิลปะมีเด็กๆ มาร่วมเรียนด้วยกันกว่า 30 คนแล้ว โดยมีคุณครูที่เข้าใจคอยดูแลและให้คำแนะนำ รวมถึงสอนเทคนิคการเรียนรู้และสร้างสรรค์งานศิลปะใหม่ๆ เพื่อเปิดช่องทางความถนัดหรือความเป็นศิลปินในตัวของเด็กแต่ละคนให้แสดงศักยภาพออกมาได้อย่างชัดเจนขึ้น
ครูเฟรด-ธนภัทร เลิศไกร และครูดิว-สุทธิภากร แซ่เตียว สองครูรุ่นใหม่ที่สืบสานงานต่อจากครูพิงค์และครูต้อยผู้บุกเบิกงานในรุ่นแรก ได้เล่าถึงแนวทางการสอนศิลปะให้เด็กๆ ว่า “ศิลปะช่วยบำบัดและเยียวยาให้เด็กๆ มีสมาธิ มีความสุขมากขึ้น รวมไปถึงพัฒนาเรื่องสายตาที่จะแยกแยะเกี่ยวกับรูปทรงและสีได้ดี เริ่มแรกเราต้องสังเกตและพูดคุยกับเขาก่อนว่าเขาชอบหรือสนใจอะไรแล้วก็จะชวนเขาทำในสิ่งที่เขาชอบ ให้เขาเชื่อใจและไว้ใจจนถึงกล้าแสดงออกถึงสิ่งที่รักออกมา แล้วก็นำภาพศิลปะตัวอย่างมาให้เขาได้เรียนรู้และหัดวาดตามก่อนเพื่อจะดูว่าเขามองภาพออกมาเป็นแบบสองหรือสามมิติ เมื่อรู้ว่าเขาถนัดแบบไหนก็จะผลักดันและส่งเสริมไปในรูปแบบนั้น เพราะหลายคนก็ไม่รู้ว่าตัวเองชอบอะไรในตอนแรก ไม่มีพื้นฐานเลย เริ่มจากลากเส้นธรรมดา แต่ที่เราเน้นคือไม่ต้องลบ เพื่อเพิ่มความมั่นใจให้เขาก่อน และค่อยๆ พัฒนาไปก็จะได้เห็นความมุ่งมั่นตั้งใจอย่างมากของเขาจนกลายเป็นผลงานศิลปะที่น่าอัศจรรย์ใจ”
เช่นเดียวภาพปกของนิตยสารของเราที่ได้ น้องเอเอ-ฉัตรชัย เฉลยกุล มาเป็นผู้ออกแบบสร้างสรรค์เรื่องราวและบอกเล่าถึงความสุขของการได้อยู่บ้านพร้อมหน้าพร้อมตากับครอบครัวที่มีพ่อแม่ เพื่อน และสัตว์เลี้ยงนานาชนิด ภายในบ้านทรงจั่วซึ่งแวดล้อมไปด้วยต้นไม้และดอกไม้จากสวนสวยๆ ด้วยลายเส้นที่มักจะมีรูปทรงเหลี่ยมๆ หรือการแบ่งช่องเป็นบล็อกเล็กๆ ประกอบกันเข้าเป็นภาพขนาดใหญ่ซึ่งเป็นสไตล์เฉพาะตัว พร้อมแต่งแต้มด้วยสีสันสดใสอย่างมั่นใจ
คุณพีบอกว่าเด็กๆ มักชอบวาดรูปบ้านซึ่งเป็นรูปทรงพื้นฐานอยู่แล้ว “เชื่อว่าเราทุกคนต้องเคยผ่านการวาดภาพบ้านทรงจั่วแบบนี้กันมาแล้วในตอนเด็ก ซึ่งภาพบ้านของแต่ละคนก็มีคาแร็กเตอร์ต่างกันไป และผมดีใจมากที่ ‘บ้านและสวน’ ติดต่อมาแล้วก็รีบตอบรับทันทีเหมือนกัน เพราะอยากให้ผลงานของน้องๆ ได้ผ่านสื่อกลางที่มีคนรู้จักมากๆ อย่าง ‘บ้านและสวน’ ทุกครั้งที่ผมไปไหนแล้วได้เห็นผลงานของน้องๆ ในรูปแบบต่างๆ ก็รู้สึกภูมิใจและมีความสุขเสมอเลย”
นอกจากนิตยสารบ้านและสวนฉบับนี้แล้ว คุณผู้อ่านเองก็ยังสามารถร่วมสนับสนุนผลงานของน้องๆ ได้ ทั้งจากการซื้อภาพวาดหรือผลิตภัณฑ์ต่างๆ จาก Art Story ผ่านทางมูลนิธิออทิสติกไทย สาขาสำนักงานใหญ่, โซนไอคอนคราฟต์ ชั้น 4 ห้างไอคอนสยาม, โซน ODS ชั้น 3 สยามดิสคัฟเวอรี่, เติมเต็ม คอฟฟี่ สาขามหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช, The Barn Hong Kong, ร้าน TrueCoffee ทุกสาขา และช่องทางจัดจำหน่ายออนไลน์
เรื่อง : ภัทรสิริ โชติพงศ์สันติ์
ภาพ : ฤทธิรงค์ จันทองสุข,สรนันท์ แซ่ตั้ง
ชมภาพปกพิเศษ ฉบับครบรอบ 45 ปี ผลงาน BHBH
ชมภาพปกพิเศษ ฉบับครบรอบ 44 ปี ผลงาน Pstaryu
