เครือเทพรัตน์ / ชบาเถา เป็นไม้เถาเลื้อยเนื้อแข็ง ขนาดใหญ่ เลื้อยได้ไกลถึง 20 เมตร เป็นพืชสกุลใหม่ของโลกพบในจังหวัดตากและเชียงใหม่ โดยได้ขอพระราชทานพระนามสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี มาตั้งเป็นชื่อสกุล
เครือเทพรัตน์ / ชบาเถา
ชื่อวิทยาศาสตร์: Thepparatia scandens (Roxb. ex G.Don) Phuph.
วงศ์: Malvaceae
ประเภท: ไม้เถาเลื้อยเนื้อแข็ง ขนาดใหญ่ เลื้อยได้ไกลถึง 20 เมตร
ลำต้น: สีน้ำตาลอมเทา
ใบ:ใบเดี่ยวออกเวียนสลับ ใบรูปฝ่ามือ กว้าง 7 -12 เซนติเมตร ยาว 8 -12 เซนติเมตร สีเขียวสด ปลายใบแหลม โคนรูปหัวใจ ใบเรียงเวียน เส้นใบแยกเป็น 3 – 5 แฉก ขอบใบจักเป็นฟันเลื่อย มีขนปกคลุมบนใบ ก้านใบ ช่อดอกและกลีบเลี้ยง
ดอก: เป็นช่อกระจะ ออกที่ปลายกิ่งห้อยลง ยาวได้ถึง 20 เซนติเมตร ดอกย่อยจำนวนมาก ทยอยบาน ใบประดับ 5 -7 กลีบ ติดทนนาน ดอกสีเหลืองอ่อน มีแถบสีแดงที่กึ่งกลาง ปลายดอกพับงอ ออกดอกเดือนมีนาคม
ผล: เป็นฝัก เมื่อแก่แตกออก
ดิน: ดินร่วนระบายน้ำดี
แสงแดด: เต็มวัน
น้ำ: ปานกลาง ทนแล้งได้ดี
ขยายพันธุ์: ปักชำกิ่ง
การใช้งานและอื่นๆ: เป็นพรรณไม้ที่ยังไม่มีการนำมาปลูกเลี้ยงในวงกว้าง ♦ เป็นพืชประจำถิ่นของไทย ♦ เป็นพืชสกุลใหม่ของโลกพบในจังหวัดตากและเชียงใหม่ เก็บตัวอย่างเป็นครั้งแรกโดย ดร.ราชันย์ ภู่มา บริเวณหุบเขาที่ลาดชันใกล้ลำธารในป่าดิบแล้งในอำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก จัดทำคำบรรยายลักษณะโดย อาจารย์ลีนา ผู้พัฒนพงศ์ ผู้เชี่ยวชาญพืชวงศ์ชบา และขอพระราชทานพระนามสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี มาตั้งเป็นชื่อสกุล
ติดตามหนังสือใหม่ได้ทาง : สำนักพิมพ์บ้านและสวน
