กระดังงาไทย

กระดังงาไทย เป็นไม้ต้นผลัดใบขนาดกลาง สูง 5-12 เมตร ชอบแสงแดดตลอดวัน และน้ำปานกลาง นิยมนำมาสกัดน้ำมันหอมระเหยที่ใช้ปรุงแต่งกลิ่นเครื่องสำอาง และอาหาร

กระดังงาไทย / กระดังงา /  กระดังงาใบใหญ่ / สะบันงา /สะบันงาต้น / Cananga Tree / Ylang-ylang Tree  

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Cananga odorata (Lam.) Hook.f. & Thomson

วงศ์ : Annonaceae

ประเภท : ไม้ต้นผลัดใบขนาดกลาง  สูง 5-12 เมตร  เรือนยอดรูปไข่  กิ่งก้านลู่ลง เปราะหักง่าย

ลำต้น : เปลือกต้นสีน้ำตาล

ใบ : ใบเดี่ยวเรียงสลับระนาบเดียว รูปรี ปลายใบเรียวแหลม โคนใบป้าน แผ่นใบบิดเป็นคลื่นเล็กน้อย ใบขนาดกลาง

ดอก : ช่อกระจุก ออกที่ซอกใบใกล้ปลายยอด กลีบดอก 6 กลีบเรียงเป็นสองชั้นๆ ละ 3 กลีบ กลีบบาง บิดเล็กน้อย เมื่อยังอ่อนสีเขียว พอบานเปลี่ยนเป็นสีเหลือง กลิ่นหอมโดยเฉพาะช่วงเย็นถึงช่วงเช้า ออกดอกตลอดปี

ผล :  ผลกลุ่ม มี 4-15 ผล มีรอยหยักเว้าตามตำแหน่งเมล็ด เมื่อแก่เปลี่ยนเป็นสีดำ

เมล็ด :   ทรงกลม สีน้ำตาลเข้ม

อัตราการเจริญเติบโต : โตเร็ว

ดิน : ดินร่วน

แสงแดด : ตลอดวัน

น้ำ : ปานกลาง

การขยายพันธุ์ : เพาะเมล็ด ตอนกิ่ง ต้นที่ได้จากการเพาะเมล็ดจะโตช้ากว่าต้นทีได้จากกิ่งตอน กิ่งตอนที่ได้จากกิ่งกระโดงจะออกดอกได้ภายใน 2-3 ปี   ทนแล้ง  ทนน้ำขังแฉะ เลี้ยงง่าย ผลัดใบน้อย เก็บกวาดง่าย

การใช้งานและอื่นๆ : ดอกใช้เป็นสมุนไพรแต่โบราณ แก้ลม ช่วยบำรุงเลือดและช่วยขับปัสสาวะ  ปัจจุบันนำมาสกัดน้ำมันหอมระเหยที่ใช้ปรุงแต่งกลิ่นเครื่องสำอาง และอาหาร

เกร็ดน่ารู้ :  พรรณไม้ประจำจังหวัดศรีสะเกษ และเป็นไม้มงคลที่ควรปลูกทางทิศตะวันออก จะเป็นสิริมงคล สร้างชื่อเสียง เงินทองให้กับครอบครัว และควรปลูกวันพุธ เพราะเชื่อว่าต้นกระดังงาไทยจะให้ดอกบานสะพรั่งทั้งต้น

ติดตามหนังสือใหม่ได้ทาง : สำนักพิมพ์บ้านและสวน