พื้นเป็นส่วนสำคัญของบ้านที่ต้องพิจารณาและวางแผนตั้งแต่เริ่มการก่อสร้าง พื้นบ้านมีหลายแบบด้วยกัน ในที่นี้ขอแยกดังนี้
พื้นบนดิน หมายถึง พื้นที่ติดกับดิน เป็นพื้นที่ถ่ายน้ำหนักลงดิน เช่น พื้นบ้านชั้นล่าง พื้นระเบียงบ้าน โรงรถ
พื้นลอย หมายถึง พื้นที่อยู่เหนือดินและถ่ายน้ำหนักลงบนคาน เสา แล้วถ่ายลงดินอีกทอดหนึ่ง เช่น พื้นบ้านชั้นสอง พื้นเฉลียง และพื้นดาดฟ้า
ส่วนประกอบของพื้นจึงประกอบด้วย คอนกรีตเสริมเหล็กและไม้
พื้นไม้ ส่วนใหญ่เป็นพื้นลอย เพื่อหลีกเลี่ยงความชื้นจากพื้นดิน ซึ่งทำให้ไม้ผุ การทำพื้นไม้ต้องพิจารณาเรื่องการวางแนวคานตามช่วงยาวของเสา วางลงในช่องแคบของเสา และพื้นไม้จะปูทับลงตามแนวคาน หรือปูขวางส่วนขนานของคาน ตง และพื้นนั้นต้องสัมพันธ์กันตลอด เพื่อให้รับน้ำหนักได้ทั่วถึงและถ่ายน้ำหนักไปยังคาน เสา และฐานรากได้อย่างดี การปูพื้นไม้ทำได้ทั้งการเรียงพื้นไม้ติดกัน การปูพื้นแบบเข้าลิ้นด้วยการบังใบ ใช้ลิ้นสอด หรือลิ้นในตัว และการปูเว้นร่อง ซึ่งส่วนใหญ่ใช้กับพื้นระเบียงภายนอก
ไม้ที่นิยมใช้ทำพื้นก็มีทั้งที่เป็นไม้แท้ เช่น ไม้มะค่า ไม้สัก ไม้เต็ง ซึ่งแข็งแรงทนทาน พื้นไม้อีกชนิดที่นิยมคือ ปาร์เก้ต์ มีทั้งที่ทำจากไม้มะค่า ไม้แดง ไม้สัก และปาร์เกต์ที่นำเข้าจากต่างประเทศ เช่น ไม้แอช ไม้เมเปิล ไม้โอ๊ค หรือไม้ไผ่
Note:
– สิ่งที่ต้องคำนึงถึงเป็นพิเศษคือ สภาพภูมิอากาศ ที่อาจทำให้พื้นไม้บิดหรือหดตัว และปัญหาเรื่องปลวกและแมลงกินไม้
– การใช้พื้นไม้ต้องหมั่นดูแลรักษา เคลือบผิวไม้เพื่อป้องกันรอยขีดข่วน อย่าเลื่อนข้าวของที่มีน้ำหนักมาก ไม่สวมรองเท้า และไม่ควรเลี้ยงสัตว์ภายในบ้าน
พื้นคอนกรีตเสริมเหล็ก เป็นพื้นที่ช่วยถ่ายแรงร่วมกันอย่างสม่ำเสมอระหว่างเหล็กและคอนกรีต วัสดุประเภทนี้รับแรง รับน้ำหนักได้ดี เพราะออกแบบให้ถ่ายน้ำหนักได้ทางเหล็กเสริมหรือเหล็กตะแกรงของพื้นที่มีขนาดเท่ากัน และเป็นพื้นที่ที่ต้องตกแต่งผิวด้วยซีเมนต์ ซึ่งสามารถทำเป็นผิวเรียบหรือขัดมัน หรือผสมเป็นสีต่างๆ
พื้นสำเร็จรูป เป็นแผ่นพื้นคอนกรีตอัดแรงที่ผลิตจากโรงงาน มีขนาดที่เป็นมาตรฐาน ส่วนใหญ่ใช้ในคานที่ไม่มีการรับน้ำหนัก เช่น หอพัก แฟลต หรือที่พักอาศัย นิยมใช้กันมาก เพราะติดตั้งสะดวก รวดเร็วและประหยัดได้หลายประการ
ทั้งพื้นคอนกรีตเสริมเหล็กและพื้นสำเร็จรูปนิยมใช้วัสดุอื่นๆ เช่น กระเบื้องยาง กระเบื้องเซรามิก โมเสก กระเบื้องดินเผา หินธรรมชาติ หรือแม้แต่ไม้ปาร์เกต์ พื้นไม้สังเคราะห์ชนิดต่างๆ ปูบนพื้นอีกครั้ง เพื่อให้ดูสวยงามและใช้งานได้สะดวกขึ้น
