ว่านกระบี่ทอง

ว่านนางวันทองห้ามทัพ
ชื่อวิทยาศาสตร์: Curcuma sp.
วงศ์: Zingiberaceae
ประเภท: ไม้ล้มลุก อายุหลายปี
ความสูง: กว่า 1 เมตร
ลำต้น: ใต้ดินเป็นเหง้า เหง้ารูปไข่ สีน้ำตาล เป็นมัน เนื้อในสีเหลืองอ่อน แตกแขนงสองข้างและโค้งขึ้น
ใบ: เดี่ยว เรียงสลับ รูปรี แกมขอบขนาน มีแถบสีแดงแกมน้ำตาลที่เส้นกลางใบ
ดอก: ออกที่ปลายลำต้นเทียม ใบประดับด้านล่างสีเขียวอมม่วงแดง ด้านบนสีชมพูอมม่วง ดอกสีเหลือง
ดิน: ดินร่วน
น้ำ: ปานกลาง ในฤดูหนาวควรงดให้น้ำ เพื่อป้องกันหัวเน่า
แสงแดด: รำไร
ขยายพันธุ์: แยกเหง้า แง่ง หรือหน่อ
การใช้งานและอื่นๆ : ใช้ทางคงกระพันชาตรีและเมตตามหานิยม หัวสดโขลกให้ละเอียดผสมเหล้าขาวหรือน้ำปูนใสแล้วกรองเอาน้ำดื่มแก้ปวดท้อง ฝนหัวสดกับน้ำปูนใสข้น ๆ ใช้ทาฝีในปาก จมูก ช่วยถอนพิษอักเสบ ทำให้ฝียุบ บุบหัวสดพอแตก จุ่มเหล้าขาวให้ซึมเล็กน้อยแล้วอมไว้ในปาก จะทำให้ชุ่มคอ แก้ไอ เจ็บคอ หลอดลมอักเสบ และต่อมทอนซิลอักเสบได้ดีนิยมใช้เป็นสมุนไพรกันมาแต่โบราณจนถึงปัจจุบัน หัวว่านกระบี่ทองคล้ายกับหัวว่านม้าเหลืองมาก ต่างกันที่ ว่านกระบี่ทอง มีแขนงใหญ่และยาว ข้อถี่กว่า ผิวเป็นมัน เนื้อในมีสีส้มเข้มกว่า ดอกออกจากเหง้าใกล้ดินส่วน ว่านม้าเหลือง ออกดอกที่ปลายยอดลำต้น