สวนสำหรับสุนัข: 3. การแบ่งเขตภายในสวน

การเลี้ยงสุนัขโดยทั่วไปมักปล่อยให้เดินเที่ยวเล่นไปทั่วบริเวณบ้าน แต่ก็มีบ้างที่สุนัขอาจเข้าไปขุดคุ้ยแปลงต้นไม้ แม้ว่าเราสอนสุนัข (ตั้งแต่ยังเล็ก) ให้รู้ว่ามีบริเวณไหนบ้างที่ไม่ควรเข้าไป และในบางครั้งเราก็อาจต้องการพื้นที่เฉพาะหรือกักบริเวณในเวลาที่ไม่ต้องการให้สุนัขออกมายุ่มย่าม  ดังนั้นการออกแบบพื้นที่ เพื่อป้องกันปัญหาต่างๆ ก็เป็นเรื่องที่ต้องใส่ใจ

สิ่งสำคัญของการแบ่งเขตภายในสวน เริ่มจากสำรวจเส้นทางเดิน ที่ใช้เป็นประจำทั้งของคนและสุนัข เพื่อกำหนดเส้นทางหลักในการวางผัง จากนั้นจึงจัดวางตำแหน่งต่างๆ ในสวน ทั้งพื้นที่ห้ามเข้าและเข้าได้ให้สอดคล้องกับการใช้ในชีวิตประจำวัน

ในบ้านที่มีสุนัขแสนซน ชอบเหยียบย่ำแปลงต้นไม้ การทำรั้วเตี้ยๆ กั้นแปลงต้นไม้แบบชั่วคราว ในขณะที่ต้นไม้ยังเล็ก ต้นไม้ที่เจริญเติบโตช้าๆ เพื่อป้องกันการเหยียบย่ำหรือขุดคุ้ย หรือทำรั้วถาวรก็ได้ แต่ควรเลือกให้เข้ากับสไตล์สวนที่จัด

การปลูกต้นไม้กั้นแนวเขตแปลง เป็นวิธีที่ดีวิธีหนึ่ง โดยปลูกไม้ที่มีพุ่มแน่น ไม้ที่มีหนามเล็กๆ แต่ไม่มีพิษ เช่น ชาดัดและเข็มแดง เพื่อให้สุนัขรู้จักหลาบจำ ไม่กล้าเข้าไปเหยียบย่ำหรือนอนในแปลง เมื่อต้นไม้หลักที่ปลูกไว้โตแล้วก็ค่อยย้ายแนวป้องกันนี้ออกไป

การทำกระบะต้นไม้แบบยกสูง ซึ่งนอกจากทำให้สวนที่มีแต่พื้นราบๆ แลดูมีมิติแล้ว ยังช่วยไม่ให้สุนัขทำลายต้นไม้ด้วย ความสูงของกระบะควรอยู่ในระดับสายตาสุนัข หรือประมาณ 45 ซม. อาจออกแบบเป็นที่นั่งเล่น เพื่อการใช้ประโยชน์ แต่ถ้าทำกระบะสูงควรสร้างฐานคอนกรีตลึกลงไปในดิน 40 ซม. ส่วนรูปแบบก็ขึ้นอยู่กับงบประมาณและสไตล์สวน วัสดุที่นิยมใช้ทั่วไปเช่น หินทราย อิฐ ไม้หมอนรถไฟ ในกรณีที่ใช้แผ่นไม้ควรอบ อัดน้ำยาหรือทาสีรักษาเนื้อไม้ เพื่อป้องกันแดดฝน ปลวกและแมลงกินไม้ รวมถึงทำช่องระบายน้ำให้เรียบร้อย

ตัวอย่างกระบะปลูกต้นไม้จากวัสดุต่างๆ

พื้นที่กักสุนัข  ในเวลาที่มีแขกหรือมีกิจกรรมบางอย่างที่ไม่ต้องการให้สุนัขเข้ามายุ่มย่าม อาจจัดไว้ข้างบ้าน ข้างโรงรถ หรือหลังบ้าน  โดยทำพื้นที่ให้สุนัขใช้นอนเล่น เดินเล่น มีประตู  เข้า-ออกที่ไม่จำเป็นต้องสูงเหมือนประตูรั้ว แต่ก็ควรสูงพอไม่ให้สุนัขกระโจนออกได้ ความสูงก็พิจารณาจากสายพันธุ์สุนัขที่เลี้ยงอยู่ หากสุนัขดุก็ต้องเขียนป้ายเตือนไว้ด้วย เผื่อแขกพลัดหลงหรือแวะมาเยี่ยม นอกจากนี้พื้นบริเวณประตูก็ต้องแข็งแรง เพื่อป้องกันสุนัขขุดดินใต้ประตูแล้วมุดออกมา บานประตูจะเป็นแบบทึบหรือโปร่งก็ขึ้นอยู่กับสไตล์สวน ถ้าทำเป็นลูกกรงก็ไม่ควรเว้นระยะห่างนัก ไม่เช่นนั้นสุนัขก็จะลอดออกมา

ถ้าต้องการให้สุนัขอยู่ในพื้นที่กักสุนัขนานๆ หรือทำเป็นพื้นที่เลี้ยงโดยเฉพาะ ก็ควรจัดพื้นที่ให้กว้างขวางพอให้สุนัขได้เดินเล่น วิ่งเล่น สุนัขจะได้ไม่เครียดหรือนอนซึม ตำแหน่งของพื้นที่ก็ควรห่างจากถนนหรือทางสัญจร เพื่อป้องกันสุนัขหรือคนภายนอกรบกวน และต้องทำให้สุนัขมองเห็นส่วนต่างๆ ของบ้านได้ด้วย เพื่อช่วยระวังภัย โดยแบ่งพื้นที่ส่วนนี้ออกเป็น คอกหรือกรงสำหรับนอน ลานหรือพื้นที่สำหรับใช้อาบน้ำ สุขา และวิ่งเล่น มีร่มเงาบังแดดกันฝน อาจทำให้พื้นที่ส่วนนี้เชื่อมต่อกับตัวบ้าน เพื่อให้เจ้าของบ้านได้ใช้สังเกตการณ์หรือเล่นกับสุนัขได้


ข้อมูลจาก สวนรักสัตว์เลี้ยง โดย ธนาศรี สัมพันธรารักษ์ เพ็ชรยิ้ม นพมาศ พันธุ์ภักดี ชวาพร ศักดิ์ศรี สำนักพิมพ์บ้านและสวน


สงวนสิทธิ์ โดยบมจ.อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง ใช้เพื่อเผยแพร่ทางอินเตอร์เนต ห้ามดัดแปลงหรือทำซ้ำด้วยวิธีการใดๆ โดยไม่ได้รับอนุญาต