กุ่มน้ำ เป็นไม้ต้นผลัดใบ นิยมปลูกเป็นไม้ประดับกันมาก ด้วยทรงพุ่มและช่อดอกที่สวยงาม ควรปลูกริมน้ำหรือบ้านที่มีระดับน้ำใต้ดินสูง
กุ่มน้ำ / ผักก่าม / ผักกุ่ม / รอถะ / อำเภอ / Three-leaved Caper / Varuna
ชื่อวิทยาศาสตร์: Crateva magna (Lour.) DC.
วงศ์: Capparaceae
ประเภท: ไม้ต้นผลัดใบ
ความสูง: สูงถึง 20 เมตร
ทรงพุ่ม: กลม
ลำต้น: มีเนื้อไม้
ใบ: ประกอบแบบนิ้วมือ ใบย่อย 3 ใบ รูปใบหอกถึงรูปขอบขนาน ปลายใบเรียวแหลม โคนใบสอบ ใบค่อนข้างหนาเป็นมัน
ดอก: ช่อดอกเป็นช่อเชิงหลั่นออกที่ปลายยอด เมื่อดอกเริ่มบานมีสีขาว ต่อมาเปลี่ยนเป็นสีเหลืองแซมด้วยเส้นยาวของก้านชูเกสรเพศผู้สีม่วงที่หลุดร่วงง่าย ดอกมีกลิ่นหอมอ่อน ๆ
ผล: รูปรี สีเทา ห้อยเป็นพวง เมล็ดรูปเกือกม้าสีน้ำตาลเข้มจำนวนมาก
ดิน: ดินร่วนระบายน้ำดี
น้ำ: มาก
แสงแดด: เต็มวัน
ขยายพันธุ์: เพาะเมล็ด หรือปักชำกิ่ง
การใช้งานและอื่นๆ: นิยมปลูกเป็นไม้ประดับกันมาก ด้วยทรงพุ่มและช่อดอกที่สวยงาม ควรปลูกริมน้ำหรือบ้านที่มีระดับน้ำใต้ดินสูง ถ้ากินยอดอ่อนและช่อดอกอ่อนให้ลวกหรือดองก่อน เพื่อทำลายกรดไฮโดรไซยานิกที่เป็นพิษ แล้วกินแกล้มกับน้ำพริก ขนมจีนน้ำยา หรือใช้ยอดอ่อนต้มน้ำเดือดหลายครั้ง เพื่อลดความขม ทำเป็นแกงอ่อมผักกุ่ม ใบรสขม มีสรรพคุณช่วยขับเหงื่อ แก้ไข้ เจริญอาหาร รวมถึงให้แคลเซียมและใยอาหารสูง
Tips วิธีทำผักกุ่มดอง นำใบมาตากแดดให้พอสลด ล้างให้สะอาด คลุกกับเกลือพอประมาณ ใส่ในขวดโหลให้เกือบแน่น ใส่น้ำซาวข้าว ข้าวเหนียวสุกเล็กน้อยกดให้แน่น จะช่วยให้ใบเหลืองเร็ว ปิดฝาให้สนิท ประมาณ 2 – 3 วันก็นำมากินได้
ติดตามหนังสือใหม่ได้ทาง : สำนักพิมพ์บ้านและสวน
