ขึ้นฉ่าย เป็นผักสวนครัวที่ปลูกได้ตลอดปี แต่ให้ผลผลิตดีในฤดูหนาว เป็นผักที่มีธาตุโซเดียมต่ำ จึงถูกโฉลกกับคนที่มีปัญหาเรื่องไต
ขึ้นฉ่าย / ผักข้าวปืน / ผักปืน / ผักปืม / Chinese Celery
ชื่อวิทยาศาสตร์: Apium graveolens L.
วงศ์: Apiaceae
ประเภท: พืชล้มลุก อายุสั้น
ลำต้น: ลำต้นสั้น พุ่มสูง 30-45 เซนติเมตร ทั้งต้นมีกลิ่นหอม
ใบ: ใบประกอบแบบขนนก ออกตรงข้าม ใบย่อยรูปกลมถึงรูปลิ่ม ขอบหยักมนเป็นแฉกลึก มีทั้งชนิดใบสีเขียวอ่อนและเข้ม ก้านใบยาวผอม แต่ละก้านมีใบย่อย 3-7 ใบ
ดอก: ดอกสมบูรณ์เพศ ออกเป็นช่อซี่ร่ม กลีบดอกสีขาวมีขนาดเล็ก
ผล: ผลกลมรีขนาดเล็ก สีน้ำตาล มีกลิ่นหอม
อัตราการเจริญเติบโต: เร็ว
ดิน: ชอบดินปลูกชุ่มชื้นร่วนปนทราย ระบายน้ำดี เป็นกรดเล็กน้อย
แสงแดด: รำไร ถ้าแสงแดดจัดจะทำให้คุณภาพในการกินลดลง เช่น ก้านแข็ง รสจัด
น้ำ: ปานกลาง สม่ำเสมอ
การขยายพันธุ์: เพาะเมล็ด ปักชำ
การใช้งานและอื่นๆ: ปลูกเป็นผักสวนครัว ในแปลงปลูกลงดินและในกระถาง ปลูกได้ตลอดปี แต่ให้ผลผลิตดีในฤดูหนาว เก็บเกี่ยวได้หลังหยอดเมล็ดอายุ 90 วัน โดยเก็บเมื่อต้นยังอ่อน ถ้าแก่เกินไปก้านจะเหนียว เป็นผักที่มีธาตุโซเดียมต่ำ จึงถูกโฉลกกับคนที่มีปัญหาเรื่องไต ถ้ากินเป็นผักสดในอาหารต่างๆ จะเป็นแหล่งวิตามินซี ในอาหารจานผัดจะทำให้เบต้าแคโรทีน ทำงานเปลี่ยนเป็นวิตามินเอได้ดีขึ้น ช่วยป้องกันมะเร็ง หัวใจขาดเลือด เพิ่มภูมิคุ้มกันโรค มีสารทำให้หลอดเลือดขยายตัว ช่วยลดความดันโลหิต
เกร็ดน่ารู้: ขึ้นฉ่ายที่ปลูกกันมี 2 พันธุ์ คือ ขึ้นฉ่ายจีน (Chinese Celery) และขึ้นฉ่ายฝรั่ง หรือ Celery ซึ่งมีลักษณะต้นอวบใหญ่กว่าขึ้นฉ่ายจีน
ติดตามหนังสือใหม่ได้ทาง : สำนักพิมพ์บ้านและสวน