ทิพาพรรณ ศิริเวชฎารักษ์
เล่าเรื่องสไตล์สวน: Tropical garden
สวนทรอปิคัลหรือสวนเมืองร้อน หมายถึง สวนในเขตอากาศร้อนชื้น มีลักษณะเฉพาะอยู่ที่ชนิดของพรรณไม้ที่ปลูกในสวน ซึ่งเต็มไปด้วยพืชพรรณในเขตร้อนชื้น ภาพรวมจึงเน้นโทนสีเขียวของไม้ใบเป็นหลัก แม้จะมีพรรณไม้ผลัดใบ ไม้ด่าง ไม้ใบหลากสี หรือไม้ที่ให้ดอกสีสดใสแซมอยู่บ้าง แต่ก็เป็นส่วนน้อย ซึ่งสิ่งเหล่านี้ช่วยสร้างจุดเด่นให้สวนเขียวๆ และสร้างเสน่ห์ที่น่าหลงใหลให้กับสวนเมืองร้อนได้ไม่น้อย สวนกลิ่นอายไทย “ บรรยากาศ สวนใช้สอย และความเชื่อ” ในอดีต คนไทยใช้ชีวิตอยู่ริมน้ำ บ้านเรือนส่วนใหญ่จึงสร้างแบบยกพื้น มีใต้ถุนสูง เพื่อป้องกันน้ำท่วมช่วงฤดูน้ำหลาก สวนส่วนใหญ่มักเป็นไม้ผล เพื่อใช้ประโยชน์หรือปลูกตามความเชื่อบ้าง ส่วนไม้ประดับก็มักจะเป็นไม้ดัด หรือไม้กระถางที่วางไว้บนชานบ้าน เมื่อเวลาผ่านไป สวนจึงพัฒนาขึ้นพร้อมๆ กับรูปแบบของบ้านที่เป็นแบบไทยประยุกต์ เริ่มต่อเติมและใช้งานพื้นที่ใต้ถุนบ้านเป็นห้องต่างๆ สวนไม้ดัดไม้กระถางบนเรือนชานจึงเริ่มลดบทบาทลง ความนิยมในการจัดสวนเพื่อเป็นอาหารตามีมากขึ้น สวนกลิ่นอายไทย จึงมักนำของใช้ในอดีต เช่น โอ่งมังกร โอ่งดินเผา ล้อเกวียน ครกหิน ฯลฯ มาประดับประดาในสวน ใช้พรรณไม้ต้นสูง อย่างหมากสง เป็นแนวรั้ว เพื่อพรางสายตาจากภายนอก รวมถึงมีพรรณไม้ให้ร่มเงา เพื่อสร้างความร่มรื่นให้กับมุมนั่งเล่นในสวน สวนบาหลี “ ความเชื่อ ศรัทธา และความงาม ” เป็นสวนที่ได้รับอิทธิพลมาจากความเชื่อเรื่องจิตวิญญาณ […]
เล่าเรื่องสไตล์สวน: Formal garden
“คลาสสิก เรียบหรู” กล่าวกันว่า สวนฟอร์มัลนี้มีที่มาจากสวนเปอร์เซีย ซึ่งแบ่งพื้นที่เป็น 4 ส่วนคือ โลก ท้องฟ้า น้ำ และต้นไม้ พรรณไม้ที่ปลูกส่วนใหญ่ก็จะเป็นสมุนไพรและพืชผักต่างๆ ต่อมาจึงพัฒนามาใช้ไม้ดอกสีสันสวยงามเพื่อสร้างบรรยากาศ สวนฟอร์มัลที่ใช้วิธีตัดแต่งต้นไม้ให้เป็นรูปทรงแบบเรขาคณิตอย่างที่เห็นกันในปัจจุบันเป็นการพัฒนารูปแบบโดยชาวฝรั่งเศสและแพร่หลายไปทั่วยุโรปและทั่วโลก แต่เดิมสวนแบบนี้นิยมทำในพระราชวังหรือบ้านขุนนาง พื้นที่สวนช่วยขับเน้นสถาปัตยกรรมที่สวยงามให้โดดเด่น อลังการมากขึ้น สวนฟอร์มัลที่สวยงามและมีชื่อเสียงมีอยู่ด้วยกันหลายแห่ง สถานที่ๆ ควรไปชมอย่างยิ่งก็คือ พระราชวังแวร์ซายที่ฝรั่งเศสและพระราชวังฤดูร้อนปีเตอร์ฮอฟที่รัสเซีย องค์ประกอบของสวนฟอร์มัลมีอะไรบ้าง ถ้าศึกษากันอย่างละเอียด จะพบว่าองค์ประกอบของสวนฟอร์มัลแบบเต็มรูปแบบนั้นมีมากและต้องใช้พื้นที่กว้างใหญ่ แต่ก็สามารถจัดบนพื้นที่ขนาดเล็กลงได้ ไม่ว่าจะใช้พื้นที่น้อยหรือมากเท่าไร สวนแบบนี้ก็มีหลักการใหญ่ๆ ที่ว่าด้วยเรื่องการจัดวางน้ำหนักสวนให้สมดุล ทั้งซ้าย-ขวา มีทางเดินเป็นแกนกลางหรือโครงของสวน และใช้เป็นจุดนำสายตาไปยังจุดเด่นกลางสวน เช่น น้ำพุ ประติมากรรม หรือรูปปั้นขนาดใหญ่ ใช้พรรณไม้หลากหลาย ซึ่งก็มีทั้งไม้ต้น ไม้พุ่ม ไม้ใบ ไม้ดอกนานาชนิดที่จัดแต่งรูปทรงแบบเรขาคณิต บ้านในปัจจุบันจัดสวนฟอร์มัลได้หรือไม่ การนำสวนฟอร์มัลมาปรับใช้กับบ้านในปัจจุบัน ส่วนใหญ่ประยุกต์ให้มีลักษณะกึ่งฟอร์มัล แต่ยังคงสื่ออารมณ์แบบคลาสสิก มีไม้ตัดแต่งเพียงบางส่วน ผสมผสานกับพรรณไม้รูปทรงธรรมชาติ แต่ยังคงรักษาเอกลักษณ์ตรงน้ำหนักความสมดุลของสวนทั้งสองฝั่ง แต่ไม่ต้องจัดวางให้เหมือนกัน พรรณไม้ที่เหมาะกับสวนฟอร์มัล พรรณใม้ที่เหมาะใช้ในสวนฟอร์มัล ก็คือ ประเภทที่สามารถตัดแต่งให้เกิดรูปทรงได้ อย่าง ไทรประเภทต่างๆ เช่น ไทรเกาหลี ไทรอินโด ไทรอังกฤษ ไทรจีน […]
สวนประหยัดน้ำ
พอถึงหน้าร้อน เราก็มักได้ยินข่าวน้ำแล้งที่นั่นที่นี่กับประกาศรณรงค์ให้ประหยัดน้ำอยู่บ่อยๆ หลายคนที่คิดจะจัดสวนหรือมีสวนอยู่แล้วก็เลยคิดหนักว่า จะหาน้ำที่ไหนมารดต้นไม้ดี เรามีวิธีมาแนะนำค่ะ ดินดีมีชัยไปกว่าครึ่ง วัสดุปลูกที่มีอินทรียวัตถุสูง อย่างปุ๋ยคอก เศษใบไม้ผุ หรือเศษพืชผักที่หมักเองนั้นช่วยเก็บกักน้ำได้ดีกว่า ทำให้ไม่ต้องรดน้ำบ่อย เก็บรักษาความชื้นในดินกันเถอะ การใช้วัสดุคลุมหน้าดินอย่างน้อย 75 มิลลิเมตรช่วยลดการระเหยของน้ำได้ถึง 75 เปอร์เซ็นต์ จึงไม่ต้องรดน้ำบ่อย ทั้งยังช่วยลดการเกิดวัชพืช รักษาหน้าดินและทำให้อากาศในสวนเย็นกว่าอยู่ข้างนอก ปลูกพืชที่ใช้น้ำน้อยก็ช่วยได้ พืชใช้น้ำน้อย อย่าง แคคตัส กุหลาบหิน พญาไร้ใบ จันทน์ผา อากาเว่ สลัดได หรือเสมา ซึ่งทนทานต่อสภาวะแห้งแล้งได้ดี ไม่ต้องรดน้ำบ่อยก็เติบโตได้ สวนแขวนแสนประหยัด ทางเลือกของคนมีพื้นที่น้อย (คนมีพื้นที่ขนาดอื่นๆ ก็ใช้ได้) โดยปลูกต้นไม้ในกระถางแล้วห้อยต่อกัน หรือใช้กระถางแขวนไว้เหนือกระบะปลูกต้นไม้ เมื่อรดน้ำน้ำจะไหลลงมายังต้นไม้ด้านล่าง ช่วยประหยัดน้ำได้อีกแรง สวนในขวดแก้ว (Terrarium) และบอนไซหรือไม้แคระ เหมาะกับคนอยู่คอนโดที่มีแค่ระเบียงเล็ก ๆ สวนในขวดเป็นระบบปิดที่จำลองระบบนิเวศทางธรรมชาติไว้ โดยรดน้ำครั้งแรกครั้งเดียว แล้วปิดฝาขวดไว้ จากนั้นก็ไม่ต้องรดน้ำอีกเลย เก็บกักน้ำฝนไว้ใช้ หาภาชนะรองรับแล้วกักไว้ ใช้ได้ทั้งในบ้านและสวน ช่วยลดการใช้น้ำประปาและลดการชะล้างหน้าดินได้ ถ้าทำกันเยอะ ๆ จะช่วยลดภาวะน้ำท่วมขาดการระบายได้ นำน้ำเก่ามาใช้ ใหม่ (Water […]
