สวนพฤกษศาสตร์ – บ้านและสวน

เรียนรู้ระบบนิเวศ 4 รูปแบบ ในสวนพฤกษศาสตร์ชานเมือง

ปัจจุบันมีคาเฟ่หลายแห่งที่สร้างสวนสวยเป็นองค์ประกอบ เพื่อเป็นจุดขายที่ช่วยดึงดูดลูกค้าหรือเหล่าคาเฟ่ฮอปปิ้งให้เข้ามาถ่ายรูป แต่สำหรับ Botanist Activity Space& Café แห่งนี้กลับต่างออกไป เพราะเป็นคาเฟ่ที่เกิดขึ้นในพื้นที่สะสมและทดลองปลูกของ คุณโป้ง – ทัศไนย สินพาณิชย์ ผู้ที่มีความรักและความหลงใหลในการปลูกต้นไม้มาตลอด 30 ปี “ผมทำงานจัดสวนและอยู่กับต้นไม้มาตลอดชีวิต มาวันนี้ในอายุขนาดนี้ก็เลยตั้งใจที่จะถ่ายทอดความรู้และประสบการณ์จากการปลูก การสะสม รวมถึงการจัดสวนให้คนที่รักต้นไม้เหมือนกันได้เข้ามาเรียนรู้ เลยเริ่มเปิดพื้นที่แห่งนี้ ให้เป็นเสมือนแหล่งเรียนรู้พฤกษศาสตร์บนพื้นที่ขนาดใหญ่กว่า 2.5 ไร่ในเขตคลองสามวา มีนบุรี ซึ่งแบ่งออกเป็น 4 โซนตามการเลี้ยงดูต้นไม้ในสภาพแวดล้อมที่แตกต่างกัน และใช้รูปแบบธุรกิจของคาเฟ่เข้ามาเชื่อมโยงระหว่างคนกับการเรียนรู้ โดยมีครอบครัวเข้ามาช่วยกันสนับสนุนและบริหารงานให้เกิดขึ้น” คุณโป้งเล่าถึงที่มาและแนวคิดในการริเริ่ม Creek/Tropical Garden โซนแรกเริ่มต้นจากบริเวณทางเข้าที่ทำ เป็นซุ้มขนาดใหญ่ให้ดูร่มรื่น มีกลิ่นอายของความเป็นทรอปิคัลเล็กน้อย โดยได้ออกแบบให้ด้านข้างตลอดแนวทางเดินมีเส้นทางของนํ้าตกและลำธาร เลียบลัดเลาะขนานเข้ามาสู่พื้นที่ด้านใน พร้อมทั้งปลูกพรรณไม้ที่หลากหลายและมีสีสันที่สวยงาม ไม่ว่าจะเป็นไม้ยืนต้น ไม้คลุมดิน หรือไม้กระถางแขวน โดยเฉพาะมอสส์และกลุ่มเฟิน เพื่อทำให้ผู้คนที่เข้ามาเยี่ยมเยือนรู้สึกสดชื่นและเย็นสบายไปกับเสียงของนํ้าที่ไหลรินเบาๆ และโลกสีเขียวตรงหน้า Jurassic Garden ต่อมาเป็นโซนของไม้โบราณอายุยืนหลายร้อยปี โดยเฉพาะไม้ในกลุ่มปรง (Cycad) ตั้งแต่สายพันธุ์ทั่วไปที่หาได้ในไทย และไม้นำเข้าสายพันธุ์หายากจากทั่วทุกมุมโลก “ปรงเป็นพรรณไม้ที่อยู่ในประวัติศาสตร์โลกมานานมากกว่า 300 ล้านปี ตั้งแต่ยุคไดโนเสาร์ จึงเป็นที่มาของโซนป่าดึกดำบรรพ์ (Jurassic Garden) และนอกจากต้นปรงแล้วยังมีต้นไม้เก่าแก่อีกหลายชนิดที่ส่วนใหญ่จะมีลักษณะคล้ายกันคือ […]

จากต้นไม้สะสม สู่การขายต้นไม้ในสวนจนเป็นเงิน ช่องทางสู้วิกฤตโควิด-19

ท่ามกลางวิกฤตโควิด-19 หลายโรงแรมได้รับผลกระทบอย่างหนัก สวนพฤกษศาสตร์ทวีชลและโรงแรม Horizon Village Resort เชียงใหม่ก็เป็นหนึ่งในสถานที่ท่องเที่ยวที่ได้รับผลกระทบเช่นกัน แต่นั้นก็นำไปสู่การค้นพบอีกหนึ่งธุรกิจใหม่ที่กำลังช่วยธุรกิจโรงแรมและสถานที่ท่องเที่ยวของที่นี่นั้นคือ การเพาะขายต้นไม้ในสวน เรามีโอกาสได้พูดคุยกับคุณออมสิน-นันทนิตย์ เสสะเวช รองกรรมการผู้จัดการ โรงแรม Horizon Village Resort เชียงใหม่ โรงแรมในเครือและอยู่ในพื้นที่ของสวนพฤกษศาสตร์ทวีชลได้เริ่มเล่าถึงที่มาของสวนแห่งนี้คร่าวๆว่า “คุณพ่อ(คุณทวีศักดิ์ เสสะเวช) ตอนที่ท่านดำรงตำแหน่งปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ท่านได้ใช้พื้นที่บริเวณนี้เพื่อทดลองปลูกและเลี้ยงสัตว์เพราะจะได้เข้าใจปัญหาของเกษตรกรจริงๆ ขณะเดียวกันท่านก็เริ่มสะสมพรรณไม้ทั้งในประเทศและต่างประเทศระหว่างที่มีโอกาสได้ไปทำงานยังประเทศต่างๆมาเรื่อยและหลังเกษียรจึงเปิดเป็นสวนพฤกษาศาสตร์ในที่สุด แล้วก็ขยายเป็นธุรกิจโรงแรมต่อมาถึงแม้จะเป็นสวนพฤกษศาสตร์เอกชนที่เก็บค่าเข้าชม แต่ก็ต้องยอมรับว่ารายได้จริงๆมาจากตัวโรงแรมเป็นหลัก แต่ช่วงวิกฤตโควิด-19ที่ผ่านมาไม่มีธุรกิจตัวไหนสามารถช่วยอุ้มกันได้เลย เราเลยเกิดอีกธุรกิจหนึ่งคือธุรกิจเพาะพันธุ์และจำหน่ายขายต้นไม้ในที่สุด” ด้วยตลอดระยะเวลายาวนานกว่า 20 ปีที่คุณทวีศักดิ์ เสสะเวชเริ่มต้นสะสมพรรณไม้และขยายพันธุ์ต่อมาเรื่อยๆทำให้ที่นี่เต็มไปด้วยพรรณไม้หลายพันชนิด ไม่ว่าจะเป็น ต้นไม้ตระกูลปาล์ม ต้นไม้ตระกูลปรง ต้นไม้ทนแล้งเช่น กระบองเพชรและไม้อวบน้ำต่างๆ ต้นไม้ไม้ดอก เช่น กุหลาบ กล้วยไม้ ชวนชม เฟื่องฟ้า โป๊ยเซียน หน้าวัว เฮลิโคเนีย ดาหลา ขิงแดง ต้นไม้ตระกูลสับปะรดสี และต้นไม้ใบชนิดต่างๆ เช่น อโกลนีมา ฟิโลเดนดรอน โกสน เฟินชนิดต่างๆ ที่ตกแต่งอยู่ตามจุดต่างๆ บางชนิดก็เป็นต้นไม้ที่ปัจจุบันหาได้ยากในท้องตลาด […]

หนึ่งวันสุดคุ้มในสวนพฤกษศาสตร์ทวีชล จังหวัดเชียงใหม่

นี่เป็นอีกครั้งที่ผมเดินทางมาที่จังหวัดเชียงใหม่ ผมจึงเริ่มหาข้อมูลเรื่องสถานที่ท่องเที่ยวสำหรับคนรักต้นไม้ที่น่าสนใจประเภท สวนพฤกษศาสตร์ หรือเส้นทางท่องเที่ยวธรรมชาติที่หลายคนยังไม่เคยไปเยือนมาก่อน ทำให้ผมได้ทราบว่านอกจากสวนพฤกษศาสตร์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์และโครงการหลวงต่างๆในจังหวัดเชียงใหม่แล้ว ยังมี สวนพฤกษศาสตร์ อีกที่หนึ่งที่คนเชียงใหม่คุ้นเคยเป็นอย่างดีอย่าง สวนทวีชล ไม่แปลกใจที่คนเชียงใหม่จะรู้จักที่นี่เป็นอย่างดี เพราะที่นี่ได้เปิดให้บริการมาตั้งแต่พ.ศ. 2548 และยังคงปรับปรุงและเปลี่ยนแปลงภูมิทัศน์อยู่เสมอ โดยสวนพฤกษศาสตร์ทวีชล หรือที่คนเชียงใหม่เรียกกันสั้นๆว่า สวนทวีชล ตั้งอยู่ริมถนนสายเชียงใหม่-ดอยสะเก็ด หลักกิโลเมตรที่ 10-11 บนพื้นที่ทั้งหมด 302 ไร่ ส่วนหนึ่งเป็นพื้นที่โรงแรม Horizon Village & Resort ซึ่งนอกจากจัดเป็นสวนสำหรับพักผ่อนหย่อนใจที่ดูสวยงามแล้วยังเป็นสถานที่ที่เปิดให้จัดกิจกรรมอื่นอีกมากมาย อาทิ ขึ้นบอลลูน จัดเลี้ยง รับประทานอาหาร สนามเด็กเล่น สวนสัตว์ขนาดเล็ก ปั่นจักรยานและเรียนรู้เรื่องพรรณไม้ไปด้วยในตัว ซึ่งเหมาะมากกับการพาเด็กๆหรือคนเป็นหมู่คณะเข้ามาทำกิจกรรมและเรียนรู้ตามฐานต่างๆทั่วโครงการ ผมมีโอกาสได้ทำความรู้จักและพูดคุยกับผู้ก่อตั้งสถานที่แห่งนี้คือ คุณทวีศักดิ์ เสสะเวช อดีตปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ในวัย 84 ปี แต่ท่านยังแข็งแรงและได้เล่าถึงที่มาของสวนแห่งนี้ว่า “ผู้สูงวัยส่วนใหญ่ก็มักเลี้ยงลูกเลี้ยงหลาน ไปท่องเที่ยว หรือตีกอล์ฟ ผมไม่ใช่คนแบบนั้น ผมชอบอะไรที่เรียบง่าย เพราะผมอยู่กับเกษตรกรมาก่อน มันน่าจะมีพื้นที่หนึ่งสำหรับทำสวนเพื่อเป็นแปลงสาธิต จุดประสงค์ของสวนทวีชลเราคือศูนย์เรียนรู้ ในชีวิตการทำงานและดำรงตำแหน่งมากมายอย่างยาวนาน ผมตั้งปณิธานชีวิตไว้ว่าเมื่อผมเกษียณแล้ว เรายังจะสามารถทำอะไรให้สังคม […]