พระเมรุมาศ

นิทรรศการ “ศาสตรา สถาปัตย์ ไทย: พระเมรุมาศ จุดเชื่อมจักรวาลและการออกแบบ” จัดแสดงที่ TCDC นิทรรศการที่จะทำให้เราเข้าใจคติจักรวาลมากขึ้น

ราชรถ และราชยาน หรือยานชนิดคานหาม ถือเป็นองค์ประกอบสำคัญยิ่งในพระราชพิธีในริ้วขบวน ประกอบด้วยพระมหาพิชัยราชรถ พระที่นั่งราเชนทรยาน ราชรถปืนใหญ่ ราชรถน้อย พระยานมาศสามลำคาน

ในอดีต พระโกศจันทน์ จะถูกเผาไปพร้อมกับพระบรมศพ แต่ในปัจจุบันเมื่อมีการใช้เตาเผาไฟฟ้าจึงเปลื้องพระโกศจันทน์ออกเมื่อเสร็จสิ้นขั้นตอนการวางดอกไม้จันทน์ก่อนถวายพระเพลิงพระบรมศพ เพื่อให้พระโกศจันทน์ที่จัดสร้างอย่างประณีตบรรจงนี้คงอยู่เป็นแบบอย่างแก่ช่างฝีมือรุ่นหลัง

งานจิตรกรรมประกอบพระเมรุมาศ นับเป็นอีกงานที่มีความประณีตสูง การวาดภาพเขียนสีตกแต่งในส่วนต่างๆ ของพระเมรุมาศและอาคารประกอบในพระราชพิธี

งานประติมากรรมในพระราชพิธีครั้งนี้ ล้วนได้รับการสร้างสรรค์ให้มีลักษณะเป็นรูปแบบเฉพาะของศิลปะในรัชกาลที่ 9 โดยยึดแก่นของศิลปะไทยดั้งเดิมไว้ แต่มีการออกแบบต่อยอดเพิ่มเติม อีกทั้งยังอาจมีรูปแบบลีลาเฉพาะตัวของช่างฝีมือผสมผสานลงไปด้วย

เมื่อคติแบบเดิมไม่เหมาะกับยุคสมัยที่กำลังเปลี่ยนแปลง ประกอบกับการเข้ามาของความรู้และวิทยาการจากโลกอีกฟากฝั่ง จึงทำให้โลกทัศน์ของชนชั้นนำที่มีต่อประเพณีและวัฒนธรรมบางอย่างเปลี่ยนแปลงไปด้วย

การสร้าง “พระเมรุมาศ” ในพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพสร้างขึ้นด้วยความเชื่อที่ว่า กษัตริย์ซึ่งดำรงสถานะเป็น“เทวราชา”จะกลับคืนสู่สวรรค์บนเขาพระสุเมรุหลังจากสวรรคต

หลังจากผ่านการปรับภูมิทัศน์มานานร่วมปี มณฑลพิธีท้องสนามหลวงก็พร้อมรองรับพระราชพิธีครั้งประวัติศาสตร์ ในช่วงเวลาปลายเดือนนี้ที่กำลังจะมาถึง

room ขอพาคุณไปติดตามความคืบหน้าในการจัดสร้างพระเมรุมาศ พร้อมเรื่องราวของคณะทำงานในแวดวงงานศิลปสถาปัตยกรรมไทยในยุคสมัยปัจจุบัน

room ได้มีโอกาสไปเยือน “ สำนักช่างสิบหมู่ ” เพื่อเยี่ยมชมเบื้องหลังของส่วน “งานศิลปกรรมและงานประณีตศิลป์” ในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช